Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

Dnia 18 kwietnia 2023r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Andrzej Kot

Sędziowie: SSA Agata Regulska

SSO (del.) Łukasz Franckiewicz (spr.)

po rozpoznaniu skargi S. B.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę (...)w L., sygn. (...) (poprzednio sygn.. akt (...) oraz (...))

na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 75)

p o s t a n a w i a

I.  oddalić skargę;

II.  kosztami postępowania obciążyć skarżącego S. B..

UZASADNIENIE

Rozpoznaniu podlegała skarga S. B. dotycząca postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę (...)w L., sygn. (...) (poprzednio sygn.. akt (...) oraz (...)). Działając za pośrednictwem pełnomocnika wniósł on o:

1.  stwierdzenie, że w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez Prokuraturę (...)w L., sygn. (...) (wcześniej (...)) z zawiadomienia S. B. nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznanie skarżącemu 30.000 złotych od Skarbu Państwa – Prokuratury (...)we W.;

3.  zobowiązanie Prokuratora Prokuratury (...)w L.do podjęcia niezbędnych czynności celem rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki, w szczególności podjęcia postępowania i zasięgnięcia uzupełniającej opinii biegłego sądowego;

4.  zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz skarżącego kosztów niniejszego postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Dotychczasowy przebieg postępowania sądowego przedstawiał się następująco:

W dniu 06 października 2016r. w Prokuraturze (...)w Z.wszczęto śledztwo i powierzono jego prowadzenie w całości Komendzie Powiatowej Policji w Z..

W dniu 05 grudnia 2016r. śledztwo zostało przejęte do Prokuratury (...)w L., gdzie zarejestrowano je pod sygn. (...). Prowadzenie śledztwa zostało następnie powierzone Komendzie (...)Policji w Ś..

Po przeprowadzeniu szeregu dowodów (min. dokumentacja bankowa, przesłuchanie świadków) w dniu 08 listopada 2017r. dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu księgowości, a w dniu 22 grudnia 2017r. śledztwo zawieszono do czasu uzyskania opinii. Wpłynęła ona w dniu 27 grudnia 2018r. Stronom udostępniono zgromadzony materiał dowodowy, co skutkowało przedłożeniem przez S. B. i jego pełnomocników zastrzeżeń do opinii oraz złożeniem opinii prywatnej.

Następnie prokurator wykonał kolejne czynności dowodowe, w tym z E. N. (poprzednie nazwisko B., byłą żoną S. B.). Rozszerzono również zakres śledztwa o wątek dotyczący podrabiania faktur VAT.

W dalszym toku śledztwa dopuszczono dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu księgowości, a śledztwo ponownie zawieszono postanowieniem z dnia 23 grudnia 2021r. Na skutek zażalenia pełnomocnika pokrzywdzonego Sąd Okręgowy we Wrocławiu, postanowieniem z dnia 09 września 2022r. uchylił wskazane postanowienie.

Sąd Apelacyjny uznał, iż skarga S. B. na przewlekłość postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy pod sygn. 3-44-1.Ds.32.2023 (poprzednio sygn.. akt (...) oraz (...)) jest niezasadna i jako taka została oddalona.

Stosownie do art. 1 ust. 1 i art. 2 ust. 1 i 1a ustawy o skardze naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, ma miejsce wówczas gdy wskutek działań lub zaniechań sądu lub prokuratora postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności prawnych i faktycznych. W szczególności ocenie podlega terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez organ postępowania w celu zakończenia postępowania przy uwzględnieniu charakteru sprawy, stopnia jej faktycznej i prawnej zawartości, znaczenia dla skarżącego rozstrzyganych w niej zagadnień oraz zachowania stron, w szczególności tej zarzucającej przewlekłość (art. 2 ust. 2 cyt. ustawy).

Przewlekłość postępowania jest kategorią obiektywną, a obowiązkiem państwa jest zapewnienie by sprawy osób podległych jego jurysdykcji toczyły się bez zbędnej zwłoki (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 6.01.2006 r., (...) 154/05 i cyt. tam orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz poglądy doktryny). Nie ulega też wątpliwości, że ocena, czy w konkretnej sprawie doszło do przewlekłości postępowania, nie powinna ograniczać się wyłącznie do upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego, lecz jest wypadkową czynników obiektywnych oraz czasu koniecznego do podejmowania bez zwłoki działań zgodnych z obowiązującymi przepisami, przewidującymi zachowanie określonych procedur i niezbędnych by wyjaśnić wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności w sposób gwarantujący stronom korzystanie z ich praw (zob. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 maja 2005r. sygn. akt II S 26/05).

W realiach sprawy czynności były podejmowanie przez prokuratora bez zbędnej zwłoki. Zważyć należy, że przedmiotem śledztwa jest materia, której analiza wymaga nie tylko przesłuchania świadków, ale przede wszystkim zgromadzenia obszernej dokumentacji (o którą częstokroć należy zwracać się do odpowiednich instytucji). Dokumentacja ta podlega następnie czasochłonnej analizie, a także stanowi podstawę dla sporządzanych opinii. Opinie te są następnie uzupełniane na skutek pojawienia się dodatkowego materiału dowodowego, lub wniosków stron – tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie. Wszystkie te czynności są wyjątkowo czasochłonne. Sąd Apelacyjny stwierdza, że postepowanie przygotowawcze toczyło się bez zaniedbań ze strony organów ścigania. Nie stwierdzono okresów nieuzasadnionej bezczynności.

Sprawa rzeczywiście toczy się już długo, gdyż od czasu wszczęcia śledztwa minęło ponad 6 lat. Nie sposób jednak przyjąć, iż nastąpiło to z powodu bezczynności prokuratora. Należy zauważyć, iż głównym powodem długiego trwania postępowania przygotowawczego jest konieczność gromadzenia obszernej dokumentacji, jej analiza oraz konieczność zasięgania opinii biegłych. Te okoliczności nie mogą być jednak uznane za wpływające na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Można w tym miejscu przywołać tezę z uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego z 21 kwietnia 2021 roku w sprawie I (...) 32/21: „Przewlekłość jest pojęciem odnoszącym się do konkretnego zdarzenia, które po wnikliwej analizie należałoby uznać za nadmiernie rozciągnięte w czasie i niezasadnie przedłużające się. Co do zasady więc przewlekłość jest pojęciem względnym i zawsze musi być odnoszona do konkretnych realiów sprawy i przyjętego trybu postępowania”. Taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie, a długość trwania śledztwa była spowodowana czynnikami obiektywnymi i niezależnymi od prokuratora.

O kosztach sądowych postępowania w przedmiocie skargi orzeczono na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy o skardze.

sędzia Agata Regulska sędzia Andrzej Kot sędzia (del.) Łukasz Franckiewicz