Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

Dnia 14 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA:	Iwona Biedroń (spr.)
Sędzia SA: Sędzia SA:	Małgorzata Bohun Aleksandra Marszałek

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2012 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z powództwa: A. C. (1)

przeciwko: B. J.

o naruszenie dóbr osobistych i zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 5 września 2012 r. sygn. akt I C 1313/12

w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia roszczenia powódki

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu
Wydział I Cywilny z dnia 5.09.2011 r. (sygn. akt I C 1313/12) w sprawie z powództwa A. C. (1) przeciwko B. J. o naruszenie dóbr osobistych i zapłatę postanowił udzielić powódce zabezpieczenia roszczenia poprzez nakazanie pozwanej do czasu prawomocnego zakończenia postępowania powstrzymania się od rozpowszechniania informacji o tym, iż projekt realizowany przez powódkę (A. C. (2)) narusza prawa autorskie pozwanej lub stanowi plagiat jakiegokolwiek pomysłu lub projektu pozwanej.

W uzasadnienie Sąd Okręgowy wskazał, mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, że powódka uprawdopodobniła swoje roszczenie oparte na przepisie art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 23 k. w zakresie naruszenia jej dóbr osobistych. Powódka przedkładając stosowne dokumenty (w tym m.in. list skierowany do TVP (...) z dnia 13.07.2012 r.) wykazała, że pozwana rozpowszechnia informacje na temat autorskiego projektu powódki, w których podaje, że utwór powódki jest plagiatem dzieła pozwanej. Oceniając przedłożone dokumenty Sąd I instancji uznał, że doszło do naruszenia dobra osobistego powódki, przy czym ta ostatnia okoliczność, oceniona została przez Sąd przy uwzględnieniu przesłanek obiektywnych.
W ocenie Sadu Okręgowego nie ulega wątpliwości, że pomówienie o plagiat dla powódki jako twórcy filmowego, reżysera, producenta i naukowca stanowi naruszenie jej dóbr osobistych. Powódka, w ocenie Sądu I instancji, wykazała również interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Działania pozwanej spowodować mogą nieodwracalne skutki w zakresie funkcjonowania powódki
w środowisku twórczym i filmowym. Co więcej, skutkiem braku udzielenia zabezpieczenia mogłoby być wycofanie się TVP(...) z koprodukcji filmu powódki (...) i zerwanie umowy, która obecnie jest negocjowana.
Z kolei opóźnienie w ukończeniu realizacji filmu (do końca bieżącego roku kalendarzowego) oznaczałoby, iż film ten nie będzie mógł być pokazywany na festiwalach w roku 2013. Zdaniem Sądu Okręgowego sposób zabezpieczenia określony przez powódkę jest jednym z dopuszczalnych sposobów zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych, wskazanych w art. 755 § 1 pkt 1 k.p.c. i nie obciąży pozwanej w nadmiernym stopniu.

Postanowienie to zaskarżyła pozwana wnosząc o jego zmianę przez oddalenie wniosku powódki w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Zaskarżonemu orzeczeniu pozwana zarzuciła:

1.  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 731 k.p.c. przez jego niezastosowanie prowadzące do orzeczenia sposobu zabezpieczenia zmierzającego do zaspokojenia roszczeń,

2.  obrazę przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c, przez zastąpienie zasady swobodnej oceny dowodów zasadą oceny dowolnej, prowadzącej do przyjęcia, że powódka uprawdopodobniła naruszenie dóbr osobistych oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

W odpowiedzi na zażalenie powódka wniosła o jego oddalenie oraz zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego,
w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy trafnie orzekł zarówno o samym zabezpieczeniu roszczenia jak i zakresie tego zabezpieczenia. Sąd I instancji
w sposób prawidłowy ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy.
Zgodnie z art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje zaś wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego argumenty wysunięte przez powódkę uzasadniają na tym etapie sprawy zabezpieczenia roszczenia, gdyż istnieje realna obawa co do osiągnięcia celu postępowania w przypadku braku takiego zabezpieczenia.

W oparciu o dotychczas zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stwierdzić należy, że powódka uprawdopodobniła swoje roszczenia.
Jak celnie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, co w pełni podziela Sąd Apelacyjny, analiza przedstawionej w sprawie korespondencji, wskazuje, że twierdzenia pozwanej nakierowane są na pomówienie powódki. Tymczasem ze wstępnej analizy zebranego materiału dowodowego wynika, że pozwana swoje zarzuty oparła na przypuszczeniach, że dzieło powódki może naruszać jej prawa autorskie.
Oceny takiej dokonała, jedynie w oparciu o publikowane w internecie trailery
i informacje na temat produkcji powódki.

Nie budzi także wątpliwości interes powódki w udzieleniu zabezpieczenia, gdyż zabezpieczenie roszczenia w kształcie określonym w zaskarżonym postanowieniu przyczyni się do realnego osiągnięcia celu postępowania w sprawie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego brak zabezpieczenia w postaci: „nakazania pozwanej do czasu prawomocnego zakończenia postępowania powstrzymania się od rozpowszechniania informacji o tym, iż projekt realizowany przez powódkę
(A. C. (2)) narusza prawa autorskie pozwanej lub stanowi plagiat jakiegokolwiek pomysłu lub projektu pozwanej” może pozbawić powódkę realnej ochrony prawnej o jakiej mowa w art. 24 k.c., ponieważ zbyt późne ewentualne orzeczenie o zasadności roszczenia może okazać się nieskuteczne dla odwrócenia negatywnych skutków dla dobrego imienia powódki oraz negatywnie wpłynąć na przebieg realizacji samego projektu. Innymi słowy brak zabezpieczenia może na tyle pogorszyć sytuację powódki, że uczynienie zadość żądaniu pozwu może okazać się spóźnione z punktu widzenia jej interesów.

Z powyższych względów wynika, że powódka uprawdopodobniła roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Nie można zatem zgodzić się
z pozwaną, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy art. 233 § 1 k.p.c, polegającej na zastąpieniu zasady swobodnej oceny dowodów zasadą oceny dowolnej (prowadzące zdaniem pozwanej do błędnego przyjęcia przez Sąd Okręgowy, że powódka uprawdopodobniła naruszenie dóbr osobistych oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia). Odnosząc się szerzej do tego zarzutu wskazać należy, że ustalenia Sądu Okręgowego nie są sprzeczne z materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Przede wszystkim dostrzec należy, że rolą sądu przy orzekaniu o zabezpieczeniu jest ocena twierdzenia i materiału dowodowego jedynie w określonym stopniu ich prawdopodobieństwa (uprawdopodobnienia), a nie wymaganie, aby poszczególne twierdzenia stron zostały udowodnienie.
Na potrzeby zabezpieczenia powódka winna jedynie uprawdopodobnić, że rozpowszechniane przez pozwaną informacji wskazanej treści zagraża na tyle jej interesom już na chwilę obecną, iż rodzą się obawy co do osiągnięcie celu postępowania w przypadku braku niezwłocznego orzeczenia w tym przedmiocie.
Na tym etapie sprawy Sąd nie przesądza ostatecznie, czy na potrzeby rozpoznania sprawy udowodniono, że rozpowszechniane przez pozwaną informacje oparte są, ogólnie rzecz ujmując, na prawdziwych czy nieprawdziwych faktach.

Mając powyższe na uwadze zarzut pozwanej związany z naruszeniem art. 233 k.p.c. uznać należało wyłącznie za polemikę z prawidłowymi ustaleniami
i oceną Sądu I instancji. Pamiętać przy tym trzeba, że zarzut obrazy przepisu
art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystniejszych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej oceny materiału dowodowego (post. SN z dnia 10.01.2002 r., sygn. II CKN 572/99). Jeżeli więc z określonego materiału dowodowego
Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to taka ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, chociażby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej, albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, wówczas przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (tak SN w wyroku z dnia 27.09.2002 r., sygn. II CKN 817/00).

W przedmiotowej sprawie okoliczności, mogące uzasadniać naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów nie wystąpiły, zaś ustalenia dokonane przez
Sąd I instancji, wbrew twierdzeniom pozwanej, pozbawione są błędu polegającego na dowolnej ocenie zebranego sprawie materiału dowodowego. Sąd I instancji doszedł zatem do słusznej konkluzji, iż powódka uprawdopodobniła zarówno same roszczenie jak i interes prawny w udzieleniu stasowanego zabezpieczenia.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego niezasadnie pozwana podniosła również zarzut dotyczącego naruszenia art. 731 k.p.c. Należy zauważyć, że z samej treści
art. 731 k.p.c. wynika, iż ustawodawca dopuszcza wyjątkowo sposób zabezpieczenia roszczeń, który zmierza do ich zaspokojenia. Taki wyjątek wprowadza
art. 755 § 2 ¹ k.p.c. który przewiduje, że przepisu art. 731 k.p.c. nie stosuje się, jeżeli zabezpieczenie jest konieczne dla odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków. Dodać można, że także na tle poprzednio obowiązującego brzmienia art. 755 k.p.c. judykatura przyjmowała, że zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych może polegać na udzieleniu uprawnionemu takiej samej ochrony prawnej, jaką ma mu zapewnić przyszłe orzeczenie
(zob. post. SN z 9.12.2010 r., sygn.. akt IVC SK 224/10).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw.
z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Odwoławczy orzekł jak w sentencji, pozostawiając
Sądowi Okręgowemu rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania zażaleniowego stosownie do art. 745 § 1 k.p.c.

MW