Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 76/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 6 grudnia 2021 r., sygn. akt III K 281/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

E. J. (1)

Dobre zachowanie oskarżonej w okresie jej tymczasowego aresztowania w sprawie.

Opinia z ZK (...) we W. z dn. 24-03-2022r.

726-727

2.1.1.2.

E. J. (1)

Jest ona osobą niekaraną.

Informacja z K.

716

2.1.1.3.

E. J. (1)

E. J. (1), biorąc udział w przewozie tabletek, miała świadomość, że dokonuje czynu zabronionego – przestępstwa, za które grozi kara pozbawienia wolności.

list oskarżonej E. J. (1) do jej matki wraz z tłumaczeniem zawartym w protokole przesłuchania

238, 236-237

2.1.1.4.

A. J.

Oskarżony nie jest i nie był chory psychicznie w krytycznym czasie. Nie jest też upośledzony umysłowo. Nie wykazuje cech uzależnienia od narkotyków. T. criminis nie miał zniesionej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności rozpoznania znaczenia zarzuconych mu czynów i pokierowania swoim postępowaniem – nie zachodzą warunki z art. 31 §1 lub § 2 k.k. Aktualny stan jego zdrowia pozwala mu na udział w postępowaniu, stawanie przed sądem i prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny.

opinia sądowo – psychiatryczną z dn. 6-10-2021r.

499-501

2.1.1.5.

A. J.

Jest on osobą niekaraną.

Informacja z K.

715

2.1.1.6.

A. J.

E. J. (1)

Sąd I instancji był należycie obsadzony.

Uchwała KRS nr 551/2021 z dn. 25-05-2021r.

732-735

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Opinia z ZK (...) we W. z dn. 24-03-2022r.

Dokument urzędowy; jego treść nie budzi żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Informacja z K. dot. E. J. (1)

Dokument urzędowy; jego treść nie budzi żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

List oskarżonej E. J. (1) do jej matki wraz z tłumaczeniem zawartym w protokole przesłuchania

W liście tym skierowanym do swej matki E. J. (1) zawarła słowa: „(…) Skończyło się tak jak zakładałaś. Jestem w pomieszczeniu 2 na 3 m”, które świadczą jednoznacznie o tym, że jadąc do Polski, aby wraz z synem przewieźć tabletki do Czech, oskarżona zdawała sobie sprawę, że dokonuje czynu zabronionego – przestępstwa, za które grozi kara pozbawienia wolności.

opinia sądowo – psychiatryczną z dn. 6-10-2021r. dot. A. J.

Opinia została sporządzona przez uprawnionych biegłych lekarzy psychiatrów. Jest ona pełna i jasna oraz wewnętrznie niesprzeczna. Jej treść nie była też kwestionowana przez strony.

Informacja z K. dot. A. J.

Dokument urzędowy; jego treść nie budzi żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Uchwała KRS nr 551/2021 z dn. 25-05-2021r.

Treść uchwały, w której oceniono m.in. sędziego Sądu Okręgowego we Wrocławiu Łukasza Franckiewicza jako jednego z kandydatów do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu apelacyjnego w Sądzie Apelacyjnym we Wrocławiu, jednoznacznie wskazuje, że co do osoby sędziego SO Łukasza Franckiewicza nie ma najmniejszych wątpliwości w zakresie jego bezstronności i niezależności, a tym samym nie zachodzi w sprawie sygnalizowana przez oskarżonych w ich pismach zatytułowanych „Apelacja” (k. 699 i k. 701) bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w postaci nienależytego obsadzenia sądu.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego A. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła co do czynu I:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał istotny wpływ na jego treść, polegający na bezzasadnym i błędnym przyjęciu, że:

a)  oskarżony miał pełną świadomość, że odbierane tabletki będą wykorzystane w produkcji narkotyków, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego bezsprzecznie wynika, że A. J. nie posiadał wiedzy odnośnie użycia tabletek, a L. H. wykorzystała jego trudne położenie finansowe i namówiła go do ich przewozu, przy czym A. J. został odcięty od wszelkich informacji – tak związanych z wykorzystaniem tabletek, jak i co osób uczestniczących w ich przekazaniu, a podane mu informacje były tak skąpe i przekazywane na bieżąco („Następnie używając aplikacji na smartfonie przekazałem L. wiadomość pytając co mam robić. Nie wiedziałem co mam robić dalej. A ona powiedziała mi, że mam teraz wypestkować tabletki z blistrów (…)” – protokół rozprawy z dnia 6.12.2021 r.), że nie sposób wywieść, iż A. J. mógłby odpowiadać za przypisany mu czyn,

b)  skoro A. J. kupował od L. H. narkotyki (marihuanę) i wiedział, że L. otacza się niebezpiecznymi ludźmi, a nawet posiada twardsze narkotyki, to jest jasne, że miał świadomość wykorzystania przewożonych tabletek do produkcji meaamfetaminy, co wcale nie jest równoznaczne z przypisanym oskarżonemu zamiarem popełnienia przestępstwa,

c)  obawy matki oskarżonego i jej list do matki, w którym napisała: „(…) Skończyło się tak jak zakładałaś. Jestem w pomieszczeniu 2 na 3 m”, jednoznacznie świadczy o wiedzy obojga oskarżonych odnośnie sposobu wykorzystania tabletek, podczas gdy z wyjaśnień oskarżonych jednoznacznie wynika, że matka A. J. miała wątpliwości co do legalności zleconego działania, którego szczegółów jednak nie znała („Moje obawy przed wyjazdem z Polski wynikały z tego, że każdy przewóz bez oclenia jest niebezpieczny” – protokół rozprawy z dnia 6.12.2021 r.), zaś A. J. co prawda wiedział, że będzie przewoził tabletki, ale przypuszczał, że chodzi o sterydy,

- co w konsekwencji spowodowało przyjęcie wadliwej kwalifikacji prawnej czynu poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 kk. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, podczas gdy prawidłowa analiza okoliczności faktycznych sprawy prowadzi do przekonania, że oskarżony popełnił czyn z art. 61 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny.

Na wstępie podkreślić należy, że w judykaturze utrwalony jest pogląd, że przekonanie sądu pierwszej instancji co do sprawstwa i winy oskarżonego pozostaje pod skuteczną ochroną, jeżeli organ ten ocenił dowody z poszanowaniem reguł zawartych w art. 7 k.p.k. i nie zostanie wykazane, że popełnił błędy natury faktycznej lub logicznej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2019 r., II AKa 379/18, LEX nr 2668837).

Obrońca postawiła zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, w związku z czym zaznaczyć też należy, że w judykaturze uważa się, iż „Zarzut oparty na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 3 k.p.k. należy formułować tylko wtedy, gdy zdaniem skarżącego w oparciu o prawidłowo zgromadzony materiał dowodowy i trafnie oceniony co do wiarygodności, sąd ustalił fakty, które z tych dowodów nie wynikały (błąd dowolności) lub zaniechał ustalenia faktów, które z nich wynikały i miały znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie (błąd braku). Gdy skarżący dopatruje się przyczyny błędnych ustaleń w obrazie przepisów procesowych związanych ze sposobem ich gromadzenia, czy też oceny (np. w obrazie art. 7 k.p.k.), to powinien podnieść zarzut obrazy tych przepisów i jedynie jako ich skutek (wpływ na treść wyroku) wskazać błędne ustalenia faktyczne.” (wyrok SA w Poznaniu z 27.10.2021 r., II AKa 53/21, LEX nr 3273034).

Obrońca oskarżonego istnienia takich uchybień przekonująco nie wykazała we wniesionej apelacji.

W żadnej mierze nie sposób uznać, aby zaistniał błąd w ustaleniach sądu I instancji w zakresie określonym przez obrońcę. Zasadniczym dowodem dla poczynionych ustaleń, poza oczywiście zabezpieczonymi tabletkami, są wyjaśnienia samego oskarżonego, których szczegółowa analiza pozwala na ustalenie, że oskarżony miał wiedzę odnośnie wykorzystania tych tabletek, to jest, że zostaną użyte do produkcji metamfetaminy. Oskarżony w tym zakresie wyjaśnił przecież, że kobieta o imieniu L., którą zna od 10 lat i która zleciła mu transport tabletek, rozprowadzała także „twardsze” narkotyki, a „Do produkcji miała innych ludzi.” (k. 305). Trudno uznać, aby oskarżony dysponując taką wiedzą, nabywając także od owej L. (co do której ustalono, że ma na nazwisko H.) na swoje potrzeby marihuanę oraz przyjmując od niej zlecenie zorganizowanego przewozu tabletek z Polski do Czech, nie miał świadomości, że tabletki L. wykorzysta do produkcji metamfetaminy.

Ocena tych wyjaśnień oskarżonego dokonana w oparciu o zasady doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania (zgodnie z art. 7 k.p.k.), jak również w kontekście całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie (zgodnie z art. 410 k.p.k.), prowadzi do jednoznacznego wniosku, że zamiarem bezpośrednim A. J. było, aby inna osoba, w szczególności L. H. zlecająca mu przewóz tabletek, dokonała czynu zabronionego polegającego na niedozwolonym wytworzeniu znacznej ilości substancji psychotropowej w postaci metamfetaminy.

W świetle powyższego to, że oskarżony dysponował jedynie skąpymi informacjami odnośnie wykorzystania tabletek do produkcji, jak i co do osób mu je przekazujących, nie ma żadnego znaczenia dla ustalenia sprawstwa oskarżonego, a co najwyżej mogło mieć wpływ na ocenę stopnia jego zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości samego czynu.

Podobnie okoliczność, że L. H. wykorzystała trudne położenie oskarżonego, mogła ona mieć wpływ jedynie na wysokość wymierzonej oskarżonemu kary.

W tej sytuacji odmienna ocena przez obrońcę zgromadzonych dowodów i wyciąganie z nich odmiennych wniosków niż poczynił to sąd a quo w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych, to tak naprawdę tylko polemika obrońcy z prawidłowym rozstrzygnięciem sądu I pierwszej instancji.

W konsekwencji, skoro nie zachodzi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał czy mógł mieć wpływ na jego treść, to brak podstaw do uznania, że w wyniku owego błędu, który przecież nie zaistniał, sąd I instancji dokonał wadliwej kwalifikacji prawnej czynu poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 kk. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Chybione jest twierdzenie obrońcy, że prawidłowa analiza okoliczności faktycznych sprawy prowadzi do przekonania, że oskarżony popełnił czyn z art. 61 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Jest to wyłącznie własne subiektywne stanowisko obrońcy, które nie zasługuje na uwzględnienie, o czym szerzej dalej w pkt 3.8 niniejszego uzasadnienia, w którym ustosunkowano się do zarzutu obrońcy oskarżonej E. J. (1) dotyczącego obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej, które to rozważania wprost i bezpośrednio dotyczą także oskarżonego A. J..

Wniosek

Obrońca oskarżonego A. J. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie I, III, III i VIII wyroku (ewidentna omyłka pisarska, chodzi o punkty I, II, III i VII – przyp. SA) poprzez zmianę kwalifikacji prawnej obu czynów i:

1)  wymierzenie oskarżonemu za czyn I kary 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz kary 100 stawek dziennych grzywny po 50 zł każda,

2)  wymierzenie oskarżonemu za czyn II kary 50 stawek grzywny po 50 zł każda,

- i w konsekwencji wymierzenie za czyn I i II kary łącznej w wysokości 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 120 stawek dziennych grzywny po 50 zł każda,

3)  zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych, w tym niewymierzanie mu opłaty,

ewentualnie

4)  uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut jest w całości niezasadny, to nie mogły zostać uwzględnione wnioski sformułowane na jego podstawie.

3.2.

Obrońca oskarżonego A. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła co do czynu I:

- obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to ar. 4 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez niewymienienie listu oskarżonej pośród dowodów uznanych przez Sąd za wiarygodne i brak oceny tego dowodu, pomimo wymieniania go w części dotyczącej podstawy prawnej wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 438 pkt 2 k.p.k., orzeczenie ulega uchyleniu lub zmianie w razie stwierdzenia obrazy przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia.

Obrońca zaś wpływu takiego uchybienia związanego z przedmiotowym listem na treść zaskarżonego wyroku nie wykazała.

Trudno uznać, aby niewymienienie listu oskarżonej pośród dowodów uznanych przez sąd I instancji za wiarygodne i brak oceny tego dowodu mógł mieć wpływ na treść wyroku, skoro de facto sąd I instancji wziął ten list pod uwagę.

Podkreślić też należy, że obecnie również rola sądu odwoławczego jest inaczej postrzegana, jeśli chodzi o postępowanie dowodowe. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w jednym ze swoich orzeczeń: „Wyraźne jest przesunięcie punktu ciężkości w zakresie funkcji sądu odwoławczego polegające na tym, że prowadzanie postępowania dowodowego w procesie karnym przestało być obecnie wyłącznie domeną sądu a quo, a sąd ad quem nie jest już tylko organem, którego obowiązki ograniczają się do funkcji kontrolnej - na gruncie obowiązującego stanu prawnego spełnia on także rolę sądu meriti, gdy tylko w postępowaniu odwoławczym ujawnia się potrzeba i możliwość uzupełniającego przeprowadzenia dowodów. Na sądzie odwoławczym spoczywają zatem de lege lata istotne obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania dowodowego, a wydanie orzeczenia kasatoryjnego, u którego podstaw leżą względy związane z koniecznością prowadzenia dowodów zostały ograniczone tylko do zupełnie wyjątkowych sytuacji (art. 437 § 2 zd. drugie in fine k.p.k.).” (wyrok SN z 17.02.2021 r., V KS 1/21, LEX nr 3268041).

Sąd odwoławczy konwalidował uchybienia związane z tym listem w takim zakresie, że dopuścił w postępowaniu odwoławczym przedmiotowy list jako dowód w sprawie wraz z jego tłumaczeniem; list ten bowiem nie był zawnioskowany jako dowód i formalnie nie został ujawniony przed sądem I instancji.

Zarazem ocena tego dowodu ma istotne znacznie przede wszystkim dla oceny świadomości oskarżonej E. J. (1), że uczestniczy w czynie zabronionym, a nie świadomości jej syna oskarżonego A. J., którego wprost obciążają wyjaśnienia jego samego.

Wniosek

Jak w pkt 3.1.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.1.

3.3.

Obrońca oskarżonego A. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła co do czynu I, względnie przy przyjęciu kwalifikacji prawnej wskazanej przez Sąd pierwszej instancji:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał istotny wpływ na jego treść, polegający na bezzasadnym i błędnym przyjęciu, że w stosunku do oskarżonego A. J. nie zachodzą przesłanki umożliwiające zastosowanie art. 19 § 2 k.k., zgodnie z którym wymierzając karę za pomocnictwo sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kar, mimo że istniały ku temu przesłanki obiektywne w postaci okoliczności takich jak: i) podjęcie współpracy z organami ścigania i wskazanie L. H. jako osoby zlecającej transport, ii) wskazanie na udział matki oskarżonego w przestępczym procederze, iii) wskazanie istotnych okoliczności popełnienia przestępstwa, w tym wskazanie na okoliczność organowi ścigania nieznaną, tj. na nabycie przez oskarżonego samochodu S. (...) o nr rej. (...) od L. H., co w pełni umożliwia pozyskanie pełnych danych L., a w konsekwencji pociągnięcie jej do odpowiedzialności karnej, iv) dotychczasowa niekaralność oskarżonego, v) przyznanie się oskarżonego do istotnych okoliczności popełnienia przestępstwa, vi) wyrażony żal i skrucha, co powinno skutkować nadzwyczajnym złagodzeniem kary na podstawie art. 19 § 2 k.k.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest częściowo zasadny. Oskarżony rzeczywiście zasługuje na dobrodziejstwo nadzwyczajnego złagodzenia kary, ale podstawą do jego zastosowania nie powinien być przepis art. 19 § 2 k.k., jak chciałaby widzieć to obrońca, ale, zdaniem sądu odwoławczego, przepis art. 22 § 2 k.k.

Zgodnie z art. 22 k.k.:

§ 1. Jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, podmiot określony w art. 18 § 2 i 3 odpowiada jak za usiłowanie.

§ 2. Jeżeli czynu zabronionego nie usiłowano dokonać, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

W sprawie nie ustalono, aby czynu zabronionego, do którego A. J. wraz ze swą matką usiłowali udzielić innej osobie pomocy, to jest do popełnienia przestępstwa polegającego na niedozwolonym wytworzeniu znacznej ilości substancji psychotropowych w postaci metamfetaminy – aby tego przestępstwa co najmniej usiłowano dokonać.

Oboje oskarżeni usiłowali udzielić pomocy innej osobie do popełnienia czynu zabronionego. W szczególności jest tą osobą L. H., która zleciła oskarżonemu, i pośrednio jego matce, przewóz tabletek, które dopiero miały być wykorzystane do produkcji metamfetaminy. Nie wiadomo zaś czy akurat ta produkcja, do której te tabletki miały być wykorzystane, w ogóle się rozpoczęła względnie czy usiłowano jej dokonać – samo zlecenie przewozu tabletek z Polski do Czech trudno uznać już za usiłowanie popełnienia przestępstwa polegającego na niedozwolonym wytworzeniu substancji psychotropowych. Wydaje się, że jest to jednak jeszcze etap przygotowania do popełnienia tego przestępstwa przez tę inną osobę. Wpływa to zaś znacząco na ocenę stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego.

W tej sytuacji okoliczności, które powołuje obrońca oskarżonego A. J. w apelacji, jako przemawiające za zastosowaniem wobec oskarżonego dobrodziejstwa instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, mogły być wzięte pod uwagę, ale w kontekście tego, że oskarżony usiłował udzielić pomocy do przestępstwa, którego jeszcze nie usiłowano dokonać.

Rację ma obrońca, że oskarżony podjął współpracę z organami ścigania i wskazał L. H. jako osobę zlecającą transport, a także, zdaniem sądu odwoławczego, jako osobę, która zamierzała tabletki te wykorzystać do produkcji metamfetaminy. Tylko zwrócić należy uwagę, że oskarżony nie od razu podjął współpracę z organami ścigania, gdyż dawkował informacje, a nadto nie rozpoznał na zdjęciu mężczyzny, który tabletki przyniósł do jego auta na parkingu galerii handlowej w Ł. i któremu za nie zapłacił, a rozpoznała tego mężczyznę E. J. (1) (por. k. 233 i k. 236). A przecież oskarżony niewątpliwie miał wówczas znacznie bliższy kontakt z tym mężczyzną niż jego matka. Oskarżony ewidentnie nie chciał rozpoznać tego mężczyzny na zdjęciu, najprawdopodobniej z obawy o swoje bezpieczeństwo, która to obawa wynika z całokształtu jego wyjaśnień składanych w sprawie.

Co do wskazania na udział matki oskarżonego w przestępczym procederze, to oskarżony opisywał jedynie udział matki w czynie jako takim, a początkowo zaprzeczał wręcz jej świadomości, że uczestniczy w czynie zabronionym.

Rację ma obrońca, z zastrzeżeniami jak wyżej, że oskarżony wskazał istotne okoliczności popełnienia przestępstwa, w tym wskazał na okoliczność organowi ścigania nieznaną, tj. na nabycie przez oskarżonego samochodu S. (...) o nr rej. (...) od L. H., co w pełni umożliwiało pozyskanie jej danych osobowych, a w konsekwencji umożliwia także ewentualne pociągnięcie jej do odpowiedzialności karnej,

Dotychczasowa niekaralność oskarżonego niewątpliwie jest okolicznością łagodzącą. Także motywacja oskarżonego, dlaczego zdecydował się popełnić ten czyn, wynikająca z chęci spłaty zadłużenia hipotecznego jego mieszkania, w pewnym stopniu przemawiała za łagodniejszą karą.

Zaznaczyć jednocześnie należy, że przyznanie się oskarżonego do istotnych okoliczności popełnienia przestępstwa jest jednak o tyle wątpliwie, że oskarżony nie przyznał się do zarzucanych mu przestępstw w całości. Trudno w tej sytuacji w pełni poczytać na jego korzyść wyrażone żal i skruchę.

Całokształt wskazanych wyżej okoliczności przemawiał, w ocenie sądu odwoławczego, za nadzwyczajnym złagodzeniem kary na podstawie art. 22 § 2 k.k. Z tych względów sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok co do A. J. i w miejsce rozstrzygnięcia w zakresie kar z pkt I a), na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 22 § 2 k.k. i art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k. wymierzył oskarżonemu A. J. kary 2 lat pozbawienia wolności i 50 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 złotych.

Konsekwencją wymiaru nowych kar na nowej podstawie prawnej jest to, że traci moc kara łączna pozbawienia wolności orzeczona w pkt III części rozstrzygającej.

Wymierzone oskarżonemu przez sąd odwoławczy kara pozbawienia wolności i kara grzywny nie przekraczają stopnia zawinienia oskarżonego i odpowiadają stopniowi społecznej szkodliwości jego czynu. Uwzględniają wszystkie w/w okoliczności przemawiąjące za nadzwyczajnym złagodzeniem kary. Biorąc zarazem pod uwagę bardzo dużą ilość zatrzymanych tabletek, które mogły być wykorzystane do wytworzenia znacznej ilości substancji psychotropowej w postaci metametaminy, kara nie mogła być niższa niż orzeczona przez sąd odwoławczy. Szkodliwość społeczna czynu oskarżonego z tym związana jest przecież duża, gdyż gdyby taka ilość narkotyku została wyprodukowana przy użyciu tych tabletek i znalazła się na rynku, jaka wynika z opisu przypisanego czynu, to wiele osób narażonych zostałoby na niebezpieczeństwo związane z zażywaniem tych narkotyków. Zgodnie z art. 53 § 1 k.k. kara winna realizować nie tylko cele prewencji szczególnej w stosunku do oskarżonego, ale także cele ogólnoprewencyjne związane z kształtowaniem świadomości prawnej społeczeństwa, w tym także niewątpliwie obcokrajowców, którzy dla łatwego zarobku chcieliby popełnić podobny czyn. Kara ma działać zapobiegawczo i wychowawczo w stosunku do oskarżonego, ale także na inne osoby, aby miały pełną świadomość, że to się po prostu nie opłaca, w tym także pod względem finansowym.

Ilość stawek dziennych grzywny uwzględnia i zakres korzyści majątkowej, jaką oskarżony zamierzał osiągnąć z popełnienia tego przestępstwa, jak i wartość rynkową narkotyku, jaki mógł zostać wyprodukowany.

Wysokość jednej stawki dostosowano do potencjalnie dość dużych możliwości zarobkowych oskarżonego (który jest młodym człowiekiem, na wolności pracował jako informatyk, nie ma nikogo na swoim utrzymaniu) i jego sytuacji majątkowej (jest właścicielem zabezpieczonego w sprawie samochodu osobowego o znaczącej wartości rynkowej).

Wniosek

Jak w pkt 3.1.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie tylko co do zmiany wyroku odnośnie czynu z pkt I i wymierzenia łagodniejszej kary pozbawienia wolności w zakresie opisanym wyżej w części, gdzie ustosunkowano się do zarzutu (konsekwencją jest też łagodniejsza kara łączna pozbawienia wolności, o czym w dalszej części uzasadnienia). W pozostałym zakresie, skoro zarzut nie był zasadny, to nie zasługiwały też na uwzględnienie wnioski dalej idące sformułowane na jego podstawie.

3.4.

Obrońca oskarżonego A. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła co do czynu I, względnie przy przyjęciu kwalifikacji prawnej wskazanej przez Sąd pierwszej instancji:

- obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 424 § 2 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez nieodniesienie się przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do poglądów prawnych wyrażonych prze strony, w tym również w przemówieniach końcowych, w zakresie, w jakim obrońca oskarżonego zawnioskował o możliwie najniższy wymiar kary przy przyjęciu, że istnieją okoliczności pozwalające na nadzwyczajne jej złagodzenie na podstawie art. 60 § 3 k.k., jako że oskarżony ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw, informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest zasadny.

Trudno uznać, aby ewentualne braki pisemnego uzasadnienia wyroku mogły mieć wpływ na treść wyroku; musiałaby zachodzić zupełnie wyjątkowa sytuacja wskazująca na nierzetelność procesu, aby można było mówić o takim wpływie. Taka sytuacja w niniejszej sprawie absolutnie nie występuje. Sąd pierwszej instancji, co do zasady, prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe i w oparciu o zebrane i ujawnione na rozprawie dowody uznał winę i sprawstwo oskarżonego; jedyny wyjątek dotyczy listu matki oskarżonego, współoskarżonej E. J. (1), o czym była już mowa w pkt 3.2. niniejszego uzasadnienia i nie ma potrzeby powtarzać tożsamych argumentów, oraz opinii sądowo-psychiatrycznej oskarżonego, które to uchybienia nie miały jednak wpływu na treść wyroku. Co do opinii sądowo-psychiatrycznej (k. 499-501), to wynika z niej jednoznacznie, że brak jakichkolwiek podstaw do kwestionowania poczytalności A. J., jak i jego zdolności do udziału w postępowaniu.

Zgodnie z art. 437 § 2 k.p.k., sąd odwoławczy zmienia zaskarżone orzeczenie, orzekając odmiennie co do istoty, lub uchyla je i umarza postępowanie; w innych wypadkach uchyla orzeczenie i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1, art. 454 lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Z kolei art. 455a k.p.k. stanowi, że nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego:

- „Stwierdzenie konieczności, o której mowa w art. 437 § 2 zdanie drugie in fine k.p.k., jako powód uchylenia przez sąd odwoławczy zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, zachodzi wówczas, gdy orzekający sąd pierwszej instancji naruszył przepisy prawa procesowego, co skutkowało, w realiach sprawy, nierzetelnością prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniającą potrzebę powtórzenia (przeprowadzenia na nowo) wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji” (postanowienie SN z 19.10.2021 r., V KS 25/21, LEX nr 3316627).

- „Konieczność dokonania ponownej oceny dowodów przez sąd pierwszej instancji nie stanowi podstawy wydania wyroku uchylającego w oparciu o przesłankę określoną w art. 437 § 2 k.p.k. zd. 2 in fine.” (wyrok SN z 26.05.2021 r., IV KS 12/21, LEX nr 3289041.

Podkreślić też należy, że obecnie uważa się, iż: „Wyraźne jest przesunięcie punktu ciężkości w zakresie funkcji sądu odwoławczego polegające na tym, że prowadzanie postępowania dowodowego w procesie karnym przestało być obecnie wyłącznie domeną sądu a quo, a sąd ad quem nie jest już tylko organem, którego obowiązki ograniczają się do funkcji kontrolnej - na gruncie obowiązującego stanu prawnego spełnia on także rolę sądu meriti, gdy tylko w postępowaniu odwoławczym ujawnia się potrzeba i możliwość uzupełniającego przeprowadzenia dowodów. Na sądzie odwoławczym spoczywają zatem de lege lata istotne obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania dowodowego, a wydanie orzeczenia kasatoryjnego, u którego podstaw leżą względy związane z koniecznością prowadzenia dowodów zostały ograniczone tylko do zupełnie wyjątkowych sytuacji (art. 437 § 2 zd. drugie in fine k.p.k.).” (wyrok SN z 17.02.2021 r., V KS 1/21, LEX nr 3268041).

Nawet jeśli sąd a quo w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie odniósł się do poglądów prawnych wyrażonych przez strony, w tym również w przemówieniach końcowych, w zakresie, w jakim obrońca oskarżonego zawnioskował o możliwie najniższy wymiar kary przy przyjęciu, że istnieją okoliczności pozwalające na nadzwyczajne jej złagodzenie na podstawie art. 60 § 3 k.k., to obowiązek taki nie wynika przecież wprost z art. 424 § 2 k.p.k. Sąd ten zgodnie z art. 424 § 2 k.p.k. przytoczył okoliczności, które miał na względzie przy wymiarze kary, a skoro nie zastosował instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, to widocznie uznał, że oskarżony na takie dobrodziejstwo nie zasługuje i zarazem nie zachodzą przesłanki z art. 60 § 3 kk do obligatoryjnego złagodzenia kary.

Brak też jakichkolwiek podstaw, aby w tym przypadku mówić o naruszeniu art. 7 k.p.k. dotyczącego przecież sposobu oceny dowodów, a nie braku odniesienia się w pisemnym uzasadnieniu wyroku do poglądów prawnych obrony czy wnioskowanego wymiaru kary.

A skoro sąd a quo nie orzekł tak jak argumentował czy wnosił obrońca oskarżonego, to widocznie nie podzielił jego poglądów prawnych ani argumentów co do wymiaru kary, w tym co do zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary w oparciu o art. 60 § 3 k.k.

Wydaje się, że jest to bardziej rola sądu odwoławczego niż sądu I instancji.

Odnosząc się więc do tej kwestii, sąd ad quem uważa, z przyczyn już podanych wcześniej w pkt 3.3 niniejszego uzasadnienia, że oskarżony nie spełnia przesłanek z art. 60 § 3 k.k. do obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Zgodnie z tym przepisem, sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.

Jak już wskazano w pkt 3.3, oskarżony nie od razu podjął współpracę z organami ścigania i dawkował przekazywane informacje, a nadto nie rozpoznał na zdjęciu mężczyzny, który tabletki przyniósł do jego auta na parkingu galerii handlowej w Ł. i któremu za nie zapłacił, a rozpoznała go jego matka (por. k. 233 i k. 236). A przecież oskarżony niewątpliwie miał wówczas znacznie bliższy kontakt z tym mężczyzną niż E. J. (1). Oskarżony ewidentnie nie chciał wskazać tego mężczyzny na zdjęciu, najprawdopodobniej z obawy o swoje bezpieczeństwo, co wynika z jego wyjaśnień. Także informacje podawane przez oskarżonego co do znanej mu tylko z imienia L. H. były bardzo szczątkowe, co także niewątpliwie podyktowane było obawą oskarżonego przed tą osobą i innymi osobami z nią współpracującymi.

Co do wskazania na udział matki oskarżonego w przestępczym procederze, to oskarżony początkowo potwierdzał jedynie sam przyjazd matki razem z nim do Polski, ale zaprzeczał jej bezpośredniemu uczestnictwu w samym czynie zabronionym.

Trudno więc uznać, że oskarżony w pełni spełnił wymóg z art. 60 § 3 k.k., co do ujawnienia wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotnych okoliczności jego popełnienia.

Podkreślić też trzeba, że sąd I instancji nie dał wiary całości wyjaśnieniom oskarżonego, oparł się jedynie na części z nich.

Nadto wskazać należy, że przedmiotem kontroli odwoławczej jest wyrok, a nie samo uzasadnienie, ewentualne nieprawidłowości w jego sporządzeniu nie oznaczają nieprawidłowości wyroku, to materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, stanowiący podstawę dowodową wyroku, powinien decydować o trafności zawartych w nim rozstrzygnięć, a nie sam dokument w postaci uzasadnienia (por. wyrok SA w Gdańsku z 1.03.2019 r., II AKa 222/18, LEX nr 3128161). Sąd odwoławczy, kontrolując prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, robi to dokonując własnej oceny zgormadzonego materiału dowodowego i dokonał jej także w tym przypadku. Zdaniem sądu odwoławczego, wyjaśnienia oskarżonego są niewiarygodne w zakresie, w jakim nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i chronił swoją matkę.

Wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie stanowią przyjętą linię obrony mającą mu i jego matce umożliwić uniknięcie odpowiedzialności karnej względnie złagodzenie tej odpowiedzialności.

Brak też podstaw do twierdzenia, że owo uchybienie w zakresie pisemnego uzasadnienia wyroku spowodowało, że został naruszony art. 7 k.p.k., który dotyczy przecież oceny dowodów, a nie stanowiska stron w zakresie poglądów prawnych i wymiaru kary, w tym wyrażonych w przemówieniach końcowych.

Wniosek

Jak w pkt 3.1.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.1.

3.5.

Obrońca oskarżonego A. J. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła co do czynu II:

- obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 424 § 2 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez:

a)  kompletne pominięcie w uzasadnieniu okoliczności związanych z tym czynem;

b)  nieodniesienie się przez Sąd I instancji do podnoszonej przez oskarżonego kwestii różnic prawnych w zakresie penalizacji posiadania marihuany w Polsce i w Czechach, a tym samym do faktu, że oskarżony jest cudzoziemcem i nie mógł zdawać sobie sprawy z regulacji obowiązujących w Polsce, zwłaszcza że w niektórych krajach europejskich marihuana jest dostępna w obrocie handlowym, zaś znajomość regulacji prawnej w Polsce jest wymaganiem, którego oskarżonemu nie można stawiać;

c)  nieodniesienie się do kwestii posiadania marihuany przez oskarżonego na użytek własny i dobrowolnego jej wydania funkcjonariuszom Policji;

- co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia błędnej kwalifikacji prawnej czynu i przyjęcia, że oskarżony dopuścił się występku z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, że podczas gdy kompletna analiza sprawy powinna doprowadzić do wniosku, że oskarżony dopuścił się czynu z art. 62 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii;

d)  nieodniesienie się przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do poglądów prawnych wyrażonych przez strony, w tym również w przemówieniach końcowych, w zakresie, w jakim obrońca oskarżonego zawnioskował o zakwalifikowanie czynu popełnionego przez oskarżonego jako przypadek mniejszej wagi;

- co w konsekwencji skutkuje niemożnością rozpoznania powodów, jakimi kierował się Sąd I instancji przy wymierzeniu oskarżonemu kary, albowiem motywacja Sądu odnośnie skazania oskarżonego za czyn II, przy przyjęciu kwalifikacji prawnej zaproponowanej w akcie oskarżenia, pozostaje nieujawniona.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny. W pkt 3.4. przedstawiono już stanowisko sądu odwoławczego, co do wpływu ewentualnych braków pisemnego uzasadnienia wyroku na treść samego wyroku i nie ma potrzeby tożsamych argumentów w tym miejscu ponownie powtarzać.

Odnosząc się bezpośrednio do zarzutu to nawet, jeśli sąd a quo pominął w uzasadnieniu bliższe okoliczności związane z czynem z pkt II, to zdaniem sądu odwoławczego nie miało to i nie mogło mieć żadnego wpływu na treść wyroku, a obrońca takiego wpływu też skutecznie nie wykazała (por. art. 438 pkt 2 k.p.k.).

Sąd I instancji ustalił bowiem zasadnicze fakty związane z tym czynem i dokonał prawidłowej ich subsumpcji prawnej. Przyjęta kwalifikacja prawna nie budzi żadnych wątpliwości ani zastrzeżeń.

To że oskarżony jest cudzoziemcem wcale nie oznacza, że nie mógł zdawać sobie sprawy z regulacji prawnych obowiązujących w Polsce. Dla odpowiedzialności karnej oskarżonego zasadnicze znaczenie mają przepisy obowiązujące w Polsce (czyli w miejscu popełnienia czynu), a nie w miejscu zamieszkania oskarżonego za granicą (por. art. 1 § 1 k.k. ) Niezależnie też od tego, że obecnie w internecie bardzo łatwo można sprawdzić, jakie regulacje prawne obowiązują w danym zakresie w konkretnym kraju, to przecież nie był to pierwszy i przypadkowy pobyt oskarżonego w Polsce. Co zarazem najistotniejsze, to zachowanie oskarżonego, który zaraz po zatrzymaniu jego samochodu, sam ujawnił policjantom, że posiada przy sobie tzw. skręty z marihuaną (potoczna nazwa wysuszonego ziela konopi innych niże włókniste). Świadczy to jednoznacznie, że oskarżony miał pełną świadomość tego, iż posiadanie ziela konopi innych niż włókniste jest w Polsce zabronione jako czyn karalny. Od razu wydał narkotyki licząc najwyraźniej też na to, że jest to przypadkowa kontrola i że być może dzięki temu uda się ukryć, że przewozi także nielegalnie tabletki zawierające prekursory służące do produkcji metamfetaminy. Zarazem ilość zabezpieczonego ziela konopi wskazuje, że nie była to ilość bardzo mała; była to ilość pozwalająca na odurzenie się kilku osób, nawet jeśli oskarżony miał je wyłącznie na własny użytek. Brak więc było podstaw do przyjęcia wypadku mniejszej wagi jak chciałaby to widzieć obrońca, nawet jeśli sąd I instancji wprost do tego się nie odniósł w pisemnym uzasadnieniu wyroku. Sąd ten kwalifikując czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ewidentnie uznał, że nie zachodzi wypadek mniejszej wagi z art. 62 ust. 3, skoro takiej kwalifikacji nie przyjął. Motywacja co do wymiaru kary za ten czyn podana została w pkt 4 uzasadnienia sądu I instancji jako kara wymierzona za czyn przypisany w punkcie II wyroku. Jej wymiar, w ocenie sądu odwoławczego, jest w pełni prawidłowy, nie przekracza ona bowiem stopnia zawinienia oskarżonego i odpowiada stopniowi społecznej szkodliwości tego czynu wynikającemu przede wszystkim z ilości zabezpieczonego środka odurzającego i okoliczności jego ujawnienia. Niewątpliwe kara uwzględnia też, że oskarżony narkotyki te miał na własne potrzeby, co jednak trudno uznać za okoliczność łagodzącą w świetle znamion przestępstwa z art. 62 ust. 1 czy 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, tym bardziej, że przecież, jak wynika z wyjaśnień oskarżonego, narkotyki te nabył w Czechach i wwiózł do Polski, świadomie więc stwarzając w Polsce społeczne niebezpieczeństwo z tym związane. Kwestia wwozu narkotyków nie była jednak objęta ani zarzutem aktu oskarżenia ani kwalifikacją prawną w wyroku ani kierunkiem jego zaskarżenia w apelacji, a tym samym mogła podlegać ocenie tylko przy wymiarze kary za czyn związany z ich posiadaniem.

Tak więc uznając, że wymierzona za ten czyn przez sąd I instancji kara pozbawienia wolności, zbliżona do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, nie jest karą rażąco niewspółmierną (art. 438 pkt 4 k.p.k.), a tym bardziej rażąco niesprawiedliwą (art. 440 k.p.k.), brak było jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia wniosku obrońcy i jej zmiany na karę grzywny.

Wniosek

Jak w pkt 3.1.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.1.

3.6.

Obrońca oskarżonej E. J. (1) zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał istotny wpływ na jego treść, polegający na bezzasadnym i błędnym przyjęciu, że:

- oskarżonej można przypisać zamiar popełnienia czynu opisanego w pkt I wyroku, na podstawie listu, w którym napisała: „(…) Skończyło się tak jak zakładałaś. Jestem w pomieszczeniu 2 na 3 m”, i wadliwym uznaniu, że świadczy to wiedzy obojga oskarżonych odnośnie sposobu wykorzystania przewożonych tabletek, podczas gdy z wyjaśnień oskarżonych jednoznacznie wynika, że matka A. J. miała wątpliwości co do legalności zleconego działania, którego szczegółów jednak nie znała („Moje obawy przed wyjazdem z Polski wynikały z tego, że każdy przewóz bez oclenia jest niebezpieczny” – protokół rozprawy z dnia 6.12.2021 r.);

- co w konsekwencji spowodowało przyjęcie wadliwej kwalifikacji prawnej czynu poprzez przyjęcie, że oskarżona dopuściła się przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 52 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, podczas gdy prawidłowa analiza okoliczności faktycznych sprawy prowadzi do przekonania, że oskarżony popełnił czyn z art. 61 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut, co do zasady, nie zasługuje na uwzględnienie. Orzekając jednak w granicach zakresu zaskarżenia (art. 447 § 1 k.p.k.), sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok uznając, że oskarżona E. J. (1) przypisanego jej czynu dopuściła się w zamiarze ewentualnym, a nie bezpośrednim, o czym w dalszej części rozważań.

Przechodząc bezpośrednio do stawianego zarzutu dotyczącego m.in. listu, w którym E. J. (1) pisząc do swej matki napisała słowa: „(…) Skończyło się tak jak zakładałaś. Jestem w pomieszczeniu 2 na 3 m”, to podkreślić należy, że list ten nie jest jedynym dowodem potwierdzającym zamiar oskarżonej popełnienia przestępstwa kwalifikowanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Oczywiście z treści samego listu nie sposób wyprowadzić wniosku, że oskarżona miała zamiar popełnienia akurat tego przestępstwa, a nie przestępstwa z art. 61 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Nota bene, ów list de facto nie został dopuszczony formalnie jako dowód na rozprawie przed sądem I instancji (uczynił to dopiero Sąd Apelacyjny na rozprawie odwoławczej), które to uchybienie nie miało jednak wpływu na treść wyroku (szerzej argumenty w tym zakresie przedstawiano w pkt 3.2. niniejszego uzasadnienia).

Zasadniczymi dowodami na potwierdzenie świadomości i zamiaru oskarżonej E. J. (1) popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii są wyjaśnienia samej oskarżonej i wyjaśnienia jej syna współoskarżonego A. J., ocenione prawidłowo przez Sąd Okręgowy w granicach zakreślonych przez art. 7 k.p.k. i w kontekście także pozostałych dowodów zgodnie z art. 410 k.p.k.

Oskarżona w tym zakresie wyjaśniła: „Przyznaję się, że wiedziałam, że to było niebezpieczne i niezgodne z prawem to co robiliśmy. Nie wiedziałam, że to będzie się wiązać z tak dużymi konsekwencjami. A. namówił mnie do tej podróży bo miał problemy finansowe i stwierdził, że jeśli z nim pojadę to będzie to bardziej wiarygodne. Miałam wątliwości ale pomogłam synowi. Jestem na emeryturze i miałam czas na to.” ( k. 308).

Z kolei A. J. wyjaśnił: „Byliśmy razem w motelu. Razem wydłubywaliśmy tabletki z opakowań. Chciałbym w tym temacie sprostować poprzednie wyjaśnienia, kiedy powiedziałem, że robiłem to sam. Tak mówiłem bo to moja matka. Na pytanie obrońcy: matka była ze mną na parkingu. Powiedziałem jej, że w ten sposób możemy dorobić” (k. 306).

Biorąc pod uwagę całokształt dowodów zgromadzonych w sprawie związanych z bezspornymi okolicznościami samego przyjazdu oskarżonych do Polski, odbioru tabletek na parkingu galerii handlowej w Ł., łuskania ich przez oboje oskarżonych i ukrycia w opakowaniach po ryżu, stopnia zorganizowania całego przedsięwzięcia związanego z odbiorem tabletek i zapłatą za nie nieznanemu mężczyźnie znacznej kwoty pieniędzy, wreszcie fakt niewątpliwie bardzo bliskiej relacji między oskarżoną i jej synem, jak i treść owego listu, trudno uznać, że A. J. nie wtajemniczył matki co najmniej w niektóre istotne szczegóły związane z udzielonym mu przez L. H. zleceniem.

W świetle tego brak podstaw, aby uznać, że zamiar oskarżonej E. J. (1) sprowadzał się wyłącznie do świadomości przewozu z Polski do Czech (czyli wewnątrzwspólnotowej dostawy – art. 4 pkt 32 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii) tabletek zawierających prekursory celem niedozwolonego wytworzenia substancji psychotropowej.

Tutaj zachodzi bowiem istotny krok dalej, oskarżona miała nie tylko świadomość w/w celu, to jest niedozwolonego wytworzenia substancji psychotropowej, ale także tego, że tabletki te były przeznaczone dla innej osoby, która zleciła oskarżonemu, i pośrednio poprzez niego jego matce, ich przewóz z Polski do Czech (czyli wewnątrzwspólnotową dostawę prekursorów) i która chciała je wykorzystać do wytworzenia środka psychotropowego i popełnić w ten sposób własne przestępstwo główne. Syn oskarżonej A. J. miał za to od tej osoby otrzymać sporą sumę pieniędzy, a znając jego trudną sytuację materialną, oskarżona chciała mu pomoc w tym nielegalnym zarobku.

Jednocześnie jednak biorąc pod uwagę cały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zdaniem sądu odwoławczego, brak jest dowodów jednoznacznie wskazujących, że oskarżona działała z zamiarem bezpośrednim, tj. że chciała popełnić czyn zabroniony polegający na pomocy innej osobie w popełnieniu przestępstwa polegającego na niedozwolonym wytworzeniu znacznej ilości substancji psychotropowych w postaci metamfetaminy. Okoliczności zdarzenia, w ocenie sądu odwoławczego, wskazują na zamiar ewentualny po stronie oskarżonej, to jest, że przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego godziła się na to, że swoim zachowaniem udziela pomocy innej osobie w popełnieniu przestępstwa polegającego na niedozwolonym wytworzeniu znacznej ilości substancji psychotropowych w postaci metamfetaminy.

Taki wniosek można wysnuć z wyjaśnień oskarżonej uzupełnionych wyjaśnieniami jej syna współoskarżonego A. J..

Okoliczności zdarzenia nie przemawiają natomiast za przyjęciem kwalifikacji z art. 61 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, co do żadnego z oskarżonych, w tym E. J. (1). Sąd odwoławczy w pełni podziela tutaj stanowisko sądu I instancji. Dodatkowo szczegółowo odniesiono się też do tej kwestii w pkt 3.8 niniejszego uzasadnienia w związku z wprost postawionym przez obrońcę oskarżonej E. J. (1) zarzutem obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej.

Z przyczyn opisanych wyżej sąd odwoławczy co do oskarżonej E. J. (1) zmienił zaskarżony wyrok ustalając, że czynu przypisanego w pkt. I części rozstrzygającej oskarżona E. J. (1) dopuściła się w zamiarze ewentualnym i orzeczoną w stosunku do niej za ten czyn karę pozbawienia wolności obniżył do roku, a jako podstawę prawną jej wymiaru przyjął przepisy art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 19 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k.

Za tak znaczącym obniżeniem orzeczonej kary pozbawienia wolności, w stosunku do nadzwyczajnego złagodzenia dokonanego już przez sąd I instancji, przemawiał przyjęty przez sąd odwoławczy zamiar ewentualny, co istotnie wpłynęło na ocenę stopnia zawinienia oskarżonej. A zgodnie z art. 53 § 1 k.k. dolegliwość kary nie powinna przekraczać stopnia winy sprawcy. Także właściwości i warunki osobiste oskarżonej przemawiały za taką niższą karą (oskarżona jest osobą w podeszłym wieku, schorowaną, o ustabilizowanej sytuacji życiowej), jest osobą dotychczas niekaraną, co przy jej wieku ma tym bardziej ważkie znaczenie, a jej główną motywacją była chęć pomocy synowi w spłacie jego zadłużenia hipotecznego.

Na wymiar kary miały także wpływ, co miał też już na uwadze sąd I instancji, mniejsza, a właściwie drugoplanowa rola oskarżonej w popełnieniu przestępstwa dokonanego wspólnie z synem; wiodącą rolę niewątpliwie odgrywał oskarżony A. J., który na zlecenie L. H. zorganizował cały wyjazd. Matka miał mu towarzyszyć, aby nie wzbudzał podejrzeń, choć oczywiście też razem z nim wyłuskiwała tabletki z blistrów i pakowała je do opakowań po ryżu. Za łagodniejszym potraktowaniem oskarżonej, w pewnym stopniu, przemawiał także jej zamiar pomocy synowi w spłacie zadłużenia hipotecznego.

Wreszcie, tak jak przy A. J., należy mieć na uwadze, że głównego przestępstwa, do którego popełnienia oskarżeni jedynie usiłowali udzielić pomocy, bo ich zatrzymano, jeszcze nie usiłowano dokonać; jego realizację miało umożliwić dopiero dostarczenie tabletek z Polski.

Orzeczoną obok kary pozbawienia wolności przez sąd I instancji karę grzywny sąd odwoławczy pozostawił w niezmienionej wysokości uznając, że jest ona adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonej i stopnia społecznej szkodliwości jej czynu, a przede wszystkim odpowiada korzyści majątkowej, jaką jej syn zamierzał uzyskać z tego przestępstwa, a także dużej wartości rynkowej zabezpieczonych tabletek z prekursorami.

Brak było podstaw do obniżenia wysokości jednej stawki dziennej. Oskarżona ma ustabilizowaną sytuację osobistą i majątkową. Nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, uzyskuje emeryturę, a nadto na wolności przed tymczasowym aresztowaniem pracowała jako urzędniczka (por. dane osobowopoznawcze – k. 632v)

Tak orzeczona całościowo kara niewątpliwe w pełni realizuje cele kary, o jakich mowa w art. 53 § 1 i 2 k.k., bowiem nie przekraczając stopnia zawinienia oskarżonej i odpowiadając stopniowi społecznej szkodliwości jej czynu, jest wystarczająca, aby zrealizować cele wychowawcze i zapobiegawcze co do jej osoby, jak i cele związane z kształtowaniem świadomości prawnej społeczeństwa. Nie sposób też nie zauważać przy jej wymiarze, że znaczną dolegliwością był dla oskarżonej dość długi okres jej tymczasowego aresztowania w sprawie.

Wniosek

Obrońca oskarżonej E. J. (1) wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie w stosunku do oskarżonej kary 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny po 50 zł każda przy zastosowaniu art. 61 Ustawy;

ewentualnie

- uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie tylko co do zmiany wyroku odnośnie wymierzenia oskarżonej łagodniejszej kary pozbawienia wolności w zakresie opisanym wyżej, gdzie ustosunkowano się do zarzutu. W pozostałym zakresie, skoro zarzut nie był zasadny, to nie zasługiwały też na uwzględnienie wnioski dalej idące sformułowane na jego podstawie.

3.7.

Obrońca oskarżonej E. J. (1) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to:

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów:

a)  wyjaśnień oskarżonych, w zakresie w jakim wskazywali oni na brak bezpośredniego uczestnictwa w procederze produkcji metamfetaminy i na incydentalność przyjętego zlecenia,

b)  listu oskarżonej, w którym wskazała ona na przewidywany skutek przyjazdu do Polski w postaci umieszczenia w celi (pomieszczenie 2 na 3 m), w sytuacji gdy przewidywanie takie można odnieść w równym stopniu do przestępstwa stypizowanego w art. 61 ustawy,

- art. 4 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez niewymienienie listu oskarżonej pośród dowodów uznanych przez Sąd za wiarygodne i brak oceny tego dowodu pomimo wymienienia go w części dotyczącej podstawy prawnej wyroku,

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez całkowite pominięcie wykazania faktów uznanych przez Sąd za nieudowodnione,

- art. 7 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez całkowite pominięcie wykazania dowodów nieuwzględnionych przy ustalaniu faktów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest zasadny.

Na wstępie zauważyć trzeba, że aby zarzut naruszenia przepisów postępowania był skuteczny, należy wykazać, że naruszenie to mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia (art. 438 pkt 2 k.p.k.).

Podkreślić również należy, że w judykaturze utrwalony jest pogląd, że przekonanie sądu pierwszej instancji co do sprawstwa i winy oskarżonego pozostaje pod skuteczną ochroną, jeżeli organ ten ocenił dowody z poszanowaniem reguł zawartych w art. 7 k.p.k. i nie zostanie wykazane, że popełnił błędy natury faktycznej lub logicznej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2019 r., II AKa 379/18, LEX nr 2668837). Aby wykazać błąd ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny i interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia. Konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie dokonano, choć z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynika, bądź wykazanie, że tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawami logiki czy z zasadami wiedzy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 października 2018 r., II AKa 164/18, KZS 2018/12/56).

Obrońca oskarżonej E. J. (1) istnienia takich uchybień przekonująco nie wykazał we wniesionej apelacji.

Przechodząc do poszczególnych podpunktów zarzutu stwierdzić należy, że okoliczność, iż oskarżeni wskazywali na brak bezpośredniego uczestnictwa w procederze produkcji metamfetaminy i na incydentalność przyjętego zlecenia, wcale nie oznacza, że nie mieli zamiaru udzielenia pomocy innej osobie do popełnienia takiego przestępstwa i ustalonym zachowaniem nie usiłowali jej udzielić.

Co do oceny listu oskarżonej skierowanego do swej matki, to w pełni odnoszą się do niego rozważania z pkt 3.2 i z pkt 3.6 niniejszego uzasadnienia i nie ma potrzeby ponownie tożsamych rozważań w tym miejscu powtarzać.

Odnośnie naruszenia art. 410 k.p.k. to obrońca w zarzucie wiąże go wyłącznie z oceną dowodów. W związku z tym podkreślić należy, że z orzecznictwa Sądu Najwyższego w tym zakresie jednoznacznie wynika, że:

- „ O obrazie art. 410 k.p.k. można mówić dopiero wówczas, gdyby sąd rozpoznający sprawę rzeczywiście nie odniósł się w ramach oceny dowodów, do przeprowadzonych na określonym terminie rozprawy dowodów, przy czym niezbędnym jest wówczas wykazanie, które dowody pominięto i jakie mogły one mieć znaczenie dla poprawności poczynionych ustaleń faktycznych.” (postanowienie SN z 16.02.2021 r., V KK 524/20, LEX nr 3123440).

- „Z naruszeniem art. 410 k.p.k. mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. W żadnej mierze natomiast dokonanie oceny dowodów i oparcie się na określonych z nich, przy jednoczesnym odmówieniu wiary dowodom przeciwnym nie stanowi naruszenia dyspozycji art. 410 k.p.k.” (postanowienie SN z 4.11.2020 r., V KK 401/20, LEX nr 3075189).

Jak już wskazano w pkt 3.6 dotyczącym pierwszego zarzutu obrońcy oskarżonej E. J. (1), jak i we wcześniejszych punktach 3.1-3.5 odnoszących się do apelacji obrońcy oskarżonego A. J., sąd a quo niewątpliwie miał na uwadze wszystkie dowody ujawnione w toku rozprawy głównej, a to, że nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonych w zakresie w jakim nie przyznawali się do popełnienia zarzucanego im wspólnie czynu, w żadnej mierze nie może stanowić naruszenia art. 410 k.p.k., skoro pozostała część ich wyjaśnień w powiązaniu z resztą zgromadzonych w sprawie dowodów pozwalała w graniach zakreślonych przez art. 7 k.p.k. uznać, że wyczerpali swoim zachowaniem znamiona przypisanego im przestępstwa.

Odnośnie dalszych podpunktów zarzutu dotyczących naruszenia art. 424 § 1 k.p.k., które obrońca wiąże także z naruszeniem art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k., to trudno uznać, aby braki pisemnego uzasadnienia wyroku mogły mieć wpływ na treść wyroku; musiałaby zachodzić jakaś wyjątkowa sytuacja wskazująca na nierzetelność procesu, aby można było mówić o takim wpływie. Taka sytuacja w niniejszej sprawie absolutnie nie występuje. Sąd pierwszej instancji, co do zasady, prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe i w oparciu o zebrane i ujawnione na rozprawie dowody, oceniając je w granicach zakreślonych przez art. 7 k.p.k., zasadnie uznał winę i sprawstwo oskarżonych, w tym oskarżonej E. J. (1) (wyjątek dotyczy nieujawnienia na rozprawie jako dowodu listu do matki, o czym szczegółowo była mowa w pkt 3.6 niniejszego uzasadnienia, jak i opinii sądowo-psychiatrycznej oskarżonego A. J., które to uchybienia nie miały jednak żadnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku).

Zgodnie z art. 437 § 2 k.p.k., sąd odwoławczy zmienia zaskarżone orzeczenie, orzekając odmiennie co do istoty, lub uchyla je i umarza postępowanie; w innych wypadkach uchyla orzeczenie i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1, art. 454 lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

Z kolei art. 455a k.p.k. stanowi, że nie można uchylić wyroku z tego powodu, że jego uzasadnienie nie spełnia wymogów określonych w art. 424.

Jak przyjmuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego:

- „Stwierdzenie konieczności, o której mowa w art. 437 § 2 zdanie drugie in fine k.p.k., jako powód uchylenia przez sąd odwoławczy zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, zachodzi wówczas, gdy orzekający sąd pierwszej instancji naruszył przepisy prawa procesowego, co skutkowało, w realiach sprawy, nierzetelnością prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniającą potrzebę powtórzenia (przeprowadzenia na nowo) wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji” (postanowienie SN z 19.10.2021 r., V KS 25/21, LEX nr 3316627).

- „Konieczność dokonania ponownej oceny dowodów przez sąd pierwszej instancji nie stanowi podstawy wydania wyroku uchylającego w oparciu o przesłankę określoną w art. 437 § 2 k.p.k. zd. 2 in fine.” (wyrok SN z 26.05.2021 r., IV KS 12/21, LEX nr 3289041.

Podkreślić też należy, że obecnie uważa się, iż: „Wyraźne jest przesunięcie punktu ciężkości w zakresie funkcji sądu odwoławczego polegające na tym, że prowadzanie postępowania dowodowego w procesie karnym przestało być obecnie wyłącznie domeną sądu a quo, a sąd ad quem nie jest już tylko organem, którego obowiązki ograniczają się do funkcji kontrolnej - na gruncie obowiązującego stanu prawnego spełnia on także rolę sądu meriti, gdy tylko w postępowaniu odwoławczym ujawnia się potrzeba i możliwość uzupełniającego przeprowadzenia dowodów. Na sądzie odwoławczym spoczywają zatem de lege lata istotne obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania dowodowego, a wydanie orzeczenia kasatoryjnego, u którego podstaw leżą względy związane z koniecznością prowadzenia dowodów zostały ograniczone tylko do zupełnie wyjątkowych sytuacji (art. 437 § 2 zd. drugie in fine k.p.k.).” (wyrok SN z 17.02.2021 r., V KS 1/21, LEX nr 3268041).

Odnośnie kolejnego podpunktu zarzutu dotyczącego naruszenia art. 4 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez niewymienienie listu oskarżonej pośród dowodów uznanych przez Sąd za wiarygodne i brak oceny tego dowodu pomimo wymienienia go w części dotyczącej podstawy prawnej wyroku, to w pełni do tego uchybienia odnoszą się, jak już wcześniej wskazano, rozważania z pkt 3.2 niniejszego uzasadnienia, gdzie ustosunkowano się do bardzo podobnego zarzutu obrońcy oskarżonego A. J. i tożsamych rozważań nie ma potrzeby ponownie powtarzać.

Brak też podstaw do twierdzenia, że owo uchybienie polegające na niewymienienie listu oskarżonej pośród dowodów uznanych przez Sąd za wiarygodne i brak oceny tego dowodu pomimo wymienienia go w części dotyczącej podstawy prawnej wyroku, spowodowało, że została naruszona zasada obiektywizmu z art. 4 k.p.k.

Jak uważa się w judykaturze, przepis art. 4 k.p.k. jako zawierający jedną z generalnych zasada procesu karnego, tj. zasadę obiektywizmu, nie może stanowić samoistnej podstawy odwoławczej. O ile skarżący zarzuca skarżonemu orzeczeniu uchybienie przewidzianej w tym przepisie zasadzie procesowej to powinien przywołać tą normę, ale w związku z innym przepisem, który - jako realizujący tą zasadę - został także naruszony (por. postanowienie SN z 18.03.2021 r., IV KK 348/20, LEX nr 3148204.). Obrońca normę art. 4 k.p.k. powiązał z art. 424 § 1 k.p.k., ale jak już wskazano, braki uzasadnienia wyroku trudno uznać, aby miały wpływ na treść samego wyroku. Nadto sąd odwoławczy, także jako sąd meriti, przecież zapoznał się z tym dowodem ujawniając go zarazem na rozprawie odwoławczej.

Tak więc możliwa była pełna merytoryczna ocena wydanego orzeczenia, bowiem wystarczyło zapoznać się dokładnie z całym zgormadzonym w sprawie niezbyt obszernym materiałem dowodowym i go ocenić w granicach zakreślonych przez art. 7 k.p.k., co także sąd odwoławczy uczynił. W żadnej mierze nie można więc mówić o naruszeniu zasady z art. 4 k.p.k.

Co do naruszenia art. 7 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez całkowite pominięcie wykazania faktów uznanych przez Sąd za nieudowodnione, to nie wiadomo jakie fakty obrońca miał na myśli.

Odnośnie naruszenia art. 7 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 k.p.k. poprzez całkowite pominięcie wykazania dowodów nieuwzględnionych przy ustalaniu faktów, to prawdą jest, że w uzasadnieniu sąd nie wskazał, dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym, przy czym tak naprawdę dotyczy to tylko wyjaśnień oskarżonych. Sąd Okręgowy w pkt 2.1 uzasadnienia wskazał, że dał im wiarę w części pisząc jednocześnie: „Wyjaśnienia oskarżonych w odniesieniu do zarzucanego im czynu z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ust. o przeciwdziałaniu narkomanii były zmienne w toku procesu. Wiarygodna jest ta ich część, w której nie kwestionują odbioru tabletek, ich wyłuskania z blistrów i przepakowania do kartonów po ryżu, a także przewożenia samochodem S..” (str. 3 uzasadnienia).

Powyższe należy powiązać z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez sąd I instancji, gdzie przy określonych ustalonych faktach sąd ten wskazał, że dowodem są częściowo wyjaśnienia obojga oskarżonych zawarte na określonych numerem kartach akt sprawy, z czego zasadnie można wnioskować, że sąd I instancji nie dał wiary oskarżonym właściwie tylko w zakresie, w jakim nie przyznawali się do popełnienia zarzucanego im wspólnie czynu.

Na koniec rozważań wskazać należy, że przedmiotem kontroli odwoławczej jest wyrok, a nie samo uzasadnienie, ewentualne nieprawidłowości w jego sporządzeniu nie oznaczają nieprawidłowości wyroku, to materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, stanowiący podstawę dowodową wyroku, powinien decydować o trafności zawartych w nim rozstrzygnięć, a nie sam dokument w postaci uzasadnienia (por. wyrok SA w Gdańsku z 1.03.2019 r., II AKa 222/18, LEX nr 3128161).

Sąd odwoławczy, kontrolując prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, robi to dokonując własnej oceny zgormadzonego materiału dowodowego i dokonał jej także w tym przypadku. Zdaniem sądu odwoławczego, wyjaśnienia oskarżonych są niewiarygodne tylko w zakresie, w jakim nie przyznawali się do popełnienia zarzucanego im czynu stanowiąc jedynie przyjętą linię obrony mającą umożliwić im uniknięcie względnie złagodzenie odpowiedzialności karnej, gdyż inne dowody, w tym właśnie pozostała część ich wyjaśnień, którym sąd I instancji dał wiarę, ocenione w powiązaniu z pozostałymi dowodami w granicach zakreślonych przez art. 7 k.p.k., wskazują na ich winę i sprawstwo odnośnie przypisanego im przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wniosek

Jak w pkt 3.6.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut jest w całości niezasadny, to brak było podstaw, aby uwzględnić wnioski sformułowane na jego podstawie.

3.8.

Obrońca oskarżonej E. J. (1) zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- obrazę przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonej, w sytuacji gdy prawidłowo ustalony stan faktycznych, a zatem uznanie, że A. J. w zamian za wynagrodzenie oferowane mu przez osobę o imieniu/pseudonimie (...) w wysokości 88.000 koron czeskich zgodził się odebrać od nieznanej mu osoby tabletki i przywieźć je do Czech, winno prowadzić do zastosowania w niniejszej sprawie art. 61 ustawy, w szczególności, że przywoływane ustalenie Sądu Okręgowego wskazuje na instrumentalne jednorazowe posłużenie się oskarżonymi przez osobę zlecającą przewóz prekursorów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest całkowicie niezasadny. To, że oskarżeni, w szczególności A. J., a wraz z nim jego matka E. J. (1), zostali jednorazowo wykorzystani instrumentalnie przez osobę zlecającą im przewóz prekursorów nie ma żadnego znaczenia dla prawidłowości przyjęcia przez sąd a quo, że oskarżeni, w tym E. J. (1), wyczerpali ustawowe znamiona przypisanego im przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i eliminacji zarazem zakwalifikowania ich zachowania jako przestępstwa z art. 61 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii .Odnośnie relacji między tymi przepisami, to sąd odwoławczy podziela w pełni stanowisko sądu I instancji, że zachodzi między nimi stosunek krzyżowania, który winien być wyeliminowany na zasadzie konsumpcji. Sąd Okręgowy przytoczył też stanowisko doktryny, z którego zasadnie wynika, że to strona podmiotowa determinuje możliwość przyjęcia kwalifikacji z art. 53 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, w tym przypadku istniejący u oskarżonych zamiar (u A. J. bezpośredni, u E. J. (1) ustalony przez sąd odwoławczy zamiar ewentualny) udzielenia innej osobie pomocy do przestępstwa polegającego na wytworzeniu znacznej ilości środka psychotropowego.

Czyn oskarżonych, w tym E. J. (1), można by zakwalifikować jako przestępstwo z art. 61 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii tylko wówczas, gdyby ustalenia sądu I instancji, co do zachowania oskarżonych, sprowadzały się wyłącznie do znamion tego przestępstwa, ale przecież poczynione ustalenia faktyczne jednoznacznie je przekraczają – oskarżeni działając na zlecenie osoby trzeciej zdecydowali się przewieźć tabletki w zamiarze udzielenia w ten sposób pomocy tej osobie w popełnieniu przestępstwa polegającego na wytworzeniu środka psychotropowego z prekursorów zawartych w tych tabletkach. Ów zamiar, jak słusznie zauważa sąd I instancji, decyduje o możliwości przypisania oskarżonym surowszej odpowiedzialności z art. 53 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 18 § 3 kk, która w tym przypadku eliminuje na zasadzie konsumpcji kwalifikację z art. 61 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wniosek

Jak w pkt 3.6.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.7.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Na podstawie art. 105 § 1 i 2 k.p.k. sprostowano oczywistą omyłkę pisarską w części wstępnej zaskarżonego wyroku w zakresie danych osobowych oskarżonego A. J. w ten sposób, że w miejsce sformułowania „z domu J.” przyjęto sformułowanie „z domu F.”.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Z danych osobowopoznawczych oskarżonego A. J. wynika, że panieńskie nazwisko jego matki to F. a nie J., co potwierdził też sam oskarżony na rozprawie odwoławczej. Dlatego z urzędu należało sprostować oczywistą omyłkę pisarską w tym zakresie.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia co do winy i sprawstwa oskarżonych A. J. i E. J. (1) odnośnie przypisanych im czynów, przyjęta co do nich kwalifikacja prawna podstawy skazania, kara pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu A. J. za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, kara grzywny wymierzona obok kary pozbawienia wolności oskarżonej E. J. (1), zaliczenie okresu tymczasowego aresztowania w stosunku do E. J. (1), rozstrzygnięcia o dowodach rzeczowych i wydatkach postępowania.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok utrzymano w mocy wobec niestwierdzenia w toku kontroli odwoławczej:

- istnienia bezwzględnych powodów odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k.,

- tego, że utrzymanie w powyższym zakresie w mocy wyroku skutkowałoby rażącą niesprawiedliwością orzeczenia (art. 440 k.p.k.),

- wadliwości kwalifikacji prawnej w zakresie, w jakim miałoby się to odbyć na niekorzyść oskarżonych (art. 455 k.p.k.),

a także wobec stwierdzenia z powodów opisanych w sekcji 3. niniejszego uzasadnienia nietrafności większości zarzutów apelacyjnych obrońców obojga oskarżonych.

Dalsze motywy utrzymania wyroku w mocy w powyższym zakresie przedstawiono w sekcji 3 ustosunkowując się do poszczególnych zarzutów apelacyjnych obrońców.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych A. J. i E. J. (1) ten sposób, że:

1)  co do wszystkich rozstrzygnięć, w których zastosowano przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, określa, że chodzi o ustawę
z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj. Dz.U.
z 2020 r., poz. 2050),

2)  w miejsce rozstrzygnięcia w zakresie kar z pkt I a), na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 22 § 2 k.k. i art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k. wymierza oskarżonemu A. J. kary 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności i 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 100 (sto) złotych oraz stwierdza, że traci moc kara łączna pozbawienia wolności orzeczona w pkt III części rozstrzygającej,

3)  ustala, że czynu przypisanego w pkt. I części rozstrzygającej oskarżona E. J. (1) dopuściła się w zamiarze ewentualnym i orzeczoną w stosunku do niej za ten czyn karę pozbawienia wolności obniża do roku, a jako podstawę prawną jej wymiaru przyjmuje przepisy art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 19 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zast. art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k.

Nadto na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. połączono orzeczone w stosunku do oskarżonego A. J. kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 2 (dwóch) lat i miesiąca pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu A. J. okres jego tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 5 lutego 2021 r. godz. 10.55 do dnia 6 kwietnia 2022 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Większość zmian omówiono już ustosunkowując się do zarzutów apelacyjnych obrońców obojga oskarżonych w sekcji 3 niniejszego uzasadnienia. Uzasadniono tam też wymiar kar jednostkowych.

Ponieważ sąd I instancji zastosował w stosunku do obojga oskarżonych przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii bez bliższego jednak określenia tego aktu prawnego, doprecyzowano, że chodzi o ustawę
z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tj. Dz.U.
z 2020 r., poz. 2050).

Konsekwencją wymierzenia nowej kary jednostkowej pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego A. J. jest to, że utraciła moc dotychczasowa kara łączna pozbawienia wolności i zaszła potrzeba wymierzenia mu na nowo kary łącznej pozbawienia wolności

Sąd odwoławczy orzekając karę łączną, którą połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności wymierzone oskarżonemu A. J. za oba przypisane przestępstwa, miał m.in. na uwadze treść art. 86 § 1 zd. pierwsze k.k., zgodnie z którym sąd wymierza karę łączną w granicach powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności.

W tych granicach, kierując się zasadą absorpcji, sąd odwoławczy orzekł w stosunku do oskarżonego karę łączną 2 lat i miesiąca pozbawienia wolności. Przy jej wymiarze miano na uwadze, że oba przestępstwa zostały popełnione właściwie w tym samym czasie i miejscu, oba były skierowane przeciwko temu samemu dobru prawnie chronionemu, a nadto przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wyraźnie dominuje, jeśli chodzi o jego społeczną szkodliwość, w stosunku do drugiego czynu stanowiącego przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Tak orzeczona kara łączna w pełni realizuje cele kary łącznej określone w art. 85a k.k., a więc przede wszystkim cle wychowawcze i zapobiegawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, który jest przecież osobą dotychczas niekaraną, a także będzie wystarczająca, aby odpowiednio kształtować świadomość prawną społeczeństwa, w tym powstrzymać inne osoby przed popełnieniem tego rodzaju przestępstw.

Na poczet nowo orzeczonej kary łącznej należało zaliczyć oskarżonemu okresy jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI.

Sytuacja finansowa obojga oskarżonych, których apelacje, co do zasady, nie zostały uwzględnione, pozwalała obciążyć ich kosztami postępowania odwoławczego. Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. i art. 633 k.p.k. zasądzono od oskarżonych A. J. i E. J. (1) na rzecz Skarbu Państwa po 1/2 wydatków postępowania odwoławczego i na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 i 5 i art. 3 ust. 1 w zw. z art. 10 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzono im opłaty od orzeczonych kar za obie instancje.

7.  PODPIS

SSA Jerzy Skorupka SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Artur Tomaszewski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca z wyboru osk. A. J., adw. J. Ł.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

z pkt I, II, III i VII

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca z wyboru osk. E. J. (1), adw. M. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wszystkie rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana