Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 98/21 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2021-09-15

Sygnatura akt II AKa 98/21

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2021 r.

5.Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Edyta Gajgał

Sędziowie: SA Andrzej Kot

SSO del. do SA Artur Tomaszewski (spr.)

Protokolant: Magdalena Szymczak

7.przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Marka Ratajczyka

8.po rozpoznaniu w dniu 9 września 2021 r.

9.sprawy D. M. oskarżonego o czyny z:

10.art. 258 § 1 kk, art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk i art. 65 § 2 kk, art. 286 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk i art. 65 § 2 kk, art. 286 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk i art. 165 § 1 pkt 2 kk, art. 286 § 1 kk w zw. z art. 65 § 1 kk i art. 165 § 1 pkt 2 kk, art. 284 § 1 kk w zbiegu z art. 275 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

11.na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i oskarżonego

12.od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

13.z dnia 15 stycznia 2021 r. sygn. akt III K 126/20

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  co do czynu przypisanego w pkt 1 części dyspozytywnej, kwalifikowanego jako przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., ustala, że oskarżony dopuścił się go w zamiarze ewentualnym i wymierzoną za ten czyn karę pozbawienia wolności obniża do 4 (czterech) miesięcy oraz stwierdza, że traci moc kara łączna orzeczona w pkt. IV części dyspozytywnej,

2)  w miejsce czynu przypisanego w pkt 2 części dyspozytywnej, uznaje oskarżonego D. M. za winnego tego, że w okresie od 30 września 2019 roku do 3 października 2019 roku w miejscowościach: W., powiat (...), F., powiat (...), B., powiat (...), K., województwo (...), K., powiat (...), G., powiat (...), S., gmina M., działając w zorganizowanej grupie przestępczej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przewidując możliwość i godząc się, aby inne osoby dokonały czynu zabronionego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie szeregu osób fizycznych, za pomocą wprowadzenia w błąd, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 406.900,00 złotych, co stanowi mienie znacznej wartości, ułatwił im to w ten sposób, że:

- w dniu 30 września 2019 roku w miejscowości W., odbierając od V. J. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 260.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu V. J. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 260.000,00 zł, pochodzącym z pieniędzy przekazanych przez V. J. i R. J. w kwocie 130.000,00 zł, N. P. i S. P. w kwocie 50.000,00 zł oraz I. M. i M. M. (1) w kwocie 80.000,00 zł, w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej V. J. co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety, podszywającej się pod jej córkę N., czym działał na szkodę V. J., R. J., N. P., S. P., I. M. i M. M. (1),

- w dniu 30 września 2019 roku w miejscowości F., odbierając od T. R. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 20.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu T. R. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 20.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety, podającej się za jej córkę J., czym działał na szkodę T. R.,

- w dniu 1 października 2019 roku w miejscowości B., odbierając od K. K. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 15.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu K. K. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 15.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonego co do tożsamości dzwoniącej do niego kobiety podszywającej się pod jego córkę, czym działał na szkodę K. K.,

- w dniu 1 października 2019 roku w K. odbierając od M. O. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 25.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu M. O. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 25.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety podającej się za jej córkę I., czym działał na szkodę M. O.,

- w dniu 1 października 2019 roku w miejscowości K., odbierając od M. C. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 21.700,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu M. C. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 21.700,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety podającej się za jej córkę, czym działał na szkodę M. C.,

- w dniu 2 października 2019 roku w miejscowości G., odbierając od B. Z. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 50.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu B. Z. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 50.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącego do niej mężczyzny podającego się za jej syna W. oraz drugiej rozmówczyni podającej się za córkę P., czym działał na szkodę B. Z.,

- w dniu 3 października 2019 roku w miejscowości S., odbierając od A. K. (1) jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 15.200,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu A. K. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 15.200,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącego do niej mężczyzny podającego się za jej syna A., czym działał na szkodę A. K. (1),

przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. wymierza mu karę roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

3)  z opisu czynu przypisanego w pkt III części dyspozytywnej, eliminuje ustalenie, że oskarżony w trakcie wykonywania kursu zamówionego przez A. K. (2) i M. K., wykorzystał nieuwagę pokrzywdzonej oraz stan upojenia alkoholowego, w jakim znajdowała się w czasie zdarzenia i przyjmuje, że przywłaszczone rzeczy były dla oskarżonego rzeczami znalezionymi oraz czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 284 § 3 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., i za to na podstawie art. 275 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4)  w miejsce rozstrzygnięcia z pkt VII części dyspozytywnej co do zwrotu A. K. (2) dowodów rzeczowych wyszczególnionych pod poz. 16-19 na karcie 1092 akt sprawy, na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca M. M. (2) dowody rzeczowe w postaci kart bankowych wystawionych na imię i nazwisko (...), wyszczególnionych pod poz. 16-19 na karcie 1092 akt sprawy;

5)  w miejsce rozstrzygnięcia z pkt VIII części dyspozytywnej co do przepadku dowodu rzeczowego wyszczególnionego pod poz. (...)na karcie 1093 akt sprawy, na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca oskarżonemu D. M. dowód rzeczowy w postaci samochodu osobowego marki D. (...) o nr rej. (...), wyszczególnionego pod poz. 69 na karcie 1093 akt sprawy;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  na podstawie art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeczone kary pozbawienia wolności łączy i orzeka w stosunku do oskarżonego karę łączną roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

6)  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres jego tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 3.10.2019 r. godz. 12.15 do dnia 25.08.2020 r. godz. 17.40;

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 złotych tytułem zwrotu wydatków wyłożonych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym i wymierza mu opłatę w wysokości 300 zł za obie instancje.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 98/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 15 stycznia 2021 r., sygn. akt III K 126/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.  Dotychczasowa jednokrotna karalność oskarżonego za przestępstwo skarbowe z art. 77 § 2 kks, za które wymierzono mu karę grzywny.

2.  Pozytywne zachowanie oskarżonego w okresie jego tymczasowego aresztowania w sprawie.

Dane o karalności

Opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego we W. z 24.08.2021r.

1394

1395-1396

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dane o karalności w postaci informacji z Krajowego Rejestru Karnego i opinia o tymczasowo aresztowanym.

Dokumenty urzędowe; ich treść nie budzi żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 1a) apelacji obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na jego treść, a to art. 7 k.p.k. polegającą na dowolnym i arbitralnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że:

- od strony wolicjonalnej oskarżony D. M., w ramach współsprawczego porozumienia z innymi nieustalonymi osobami, działał z bezpośrednim i kierunkowym zamiarem doprowadzenia pokrzywdzonych V. J., T. R., K. K., M. O., M. C., B. Z. i A. K. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, przy jednoczesnym niedostrzeżeniu, iż oskarżony, poza samym instruowaniem go przez osoby trzecie, co do miejsca i czasu odbioru przesyłek, nie był wtajemniczony w żadne inne aspekty związane z realizowanym przez te osoby przestępczym procederem, co tym samym, przy dodatkowym uwzględnieniu sposobu i okoliczności nawiązania przez oskarżonego współpracy z tymi osobami, podejmowania po raz pierwszy w życiu pracy zarobkowej w formie zatrudnienia, jak też okresu tej współpracy, nie uprawniało Sądu meriti do przyjęcia jako pewnego wniosku, że oskarżonemu w ogóle były znane przyczyny, w związku z którymi pokrzywdzeni przekazywali mu paczki zawierające środki pieniężne, jak też polegające na niedostrzeżeniu przez Sąd meriti, że nawet ustalenie, w świetle którego oskarżony powinien był nabrać podejrzeń co do legalności przedsiębranych przezeń in tempore criminis czynności wobec w/w pokrzywdzonych, nie uprawniało do przyjęcia, że działaniu takiemu towarzyszył zamiar bezpośredni, a przede wszystkim, w wyniku niedostrzeżenia przez Sąd I instancji, że oskarżony nie miał obiektywnej możliwości dokonania oceny, iż podstawą przekazywania mu przez osoby pokrzywdzone mienia, było uprzednie wprowadzenie ich w błąd przez osoby trzecie, co tym samym nie uprawniało Sądu I instancji do przyjęcia wniosku, że oskarżony w stosunku do każdej z w/w osób pokrzywdzonych zrealizował komplet ustawowych znamion występku oszustwa, a przede wszystkim, iż w tym zakresie działała właśnie z zamiarem bezpośrednim i kierunkowym.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest częściowo zasadny. Rację ma obrońca, że sąd I instancji dopuścił się obrazy art. 7 k.p.k. polegającej na dowolnym i arbitralnym przyjęciu, że od strony wolicjonalnej oskarżony D. M., w ramach współsprawczego porozumienia z innymi nieustalonymi osobami, działał z bezpośrednim i kierunkowym zamiarem doprowadzenia pokrzywdzonych V. J., T. R., K. K., M. O., M. C., B. Z. i A. K. (1). Z całą pewnością materiał dowodowy zebrany w sprawie nie potwierdza, że oskarżony w ramach współsprawstwa sensu stricto dopuścił się przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. Aby można mu było przypisać takie przestępstwo należałoby wykazać, że oskarżony działał w zamiarze bezpośrednim jego dokonania, a ze zgromadzonych dowodów to nie wynika.

Jak zasadnie wskazuje w apelacji obrońca, w realiach sprawy bezspornymi są okoliczności, w jakich doszło do nawiązania przez oskarżonego współpracy z innymi nieustalonymi osobami, które tzw. metodą „na policjanta” („na wypadek”), dopuściły się przestępstwa oszustwa na szkodę poszczególnych pokrzywdzonych. Oskarżony poszukując zatrudnienia znalazł ogłoszenie na portalu internetowym (...) i w dniu 19 września 2019 r. przesłał potencjalnemu pracodawcy dokument CV, a następnie ów pracodawca nawiązał z nim kontakt telefoniczny w dniu 29 września 2019 r. Wówczas oskarżony został poinformowany, że będzie świadczył pracę posługując się swoim samochodem, jako kurier ogólnopolskiej firmy, a praca ma polegać na tym, że będzie oczekiwać w konkretnie wskazanych miejscowościach na zlecenie dojazdu pod wskazany adres. Oskarżony został poinformowany też, że jako kurier będzie odbierać niewielkie, lekkie paczki oraz że pracę na rzecz tego podmiotu wykonuje wiele innych osób. W ramach tego kontaktu oskarżony ustalił również warunki wynagrodzenia. Bezspornym jest również to, że już w dniu 30 września 2019 oskarżony rozpoczął świadczenie owej „pracy” (por. wyjaśnienia oskarżonego, treść rozmów telefonicznych znajdujących się materiałach niejawnych, notatka dot. ogłoszenia w sprawie pracy – k. 809-809, wnioski opinii biegłego sądowego z zakresu informatyki dot. telefonów zabezpieczonych od oskarżonego, nawigacji samochodowej i laptopa – k. 791-792).

Bezspornym jest też to, że w okresie od 30 września 2019 r. do dnia 3 października 2019 r., kiedy został zatrzymany, oskarżony odebrał paczki łącznie od siedmiorga osób. Nie była też kwestionowana łączna suma pieniędzy, jaką oskarżony odebrał od osób pokrzywdzonych i przekazał dalej nieustalonym osobom, okoliczności i miejsca tego przekazania (S., O. w Czechach).

Czy to już jednak pozwala na przyjęcie, że oskarżony działał w pełnej nieświadomości tego w czym uczestniczy (to jest w przestępczym procederze w ramach grupy przestępczej) i że nie popełnił żadnego przestępstwa. Otóż nie.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, już sama treść ogłoszenia dot. pracy, prowadzonych następnie rozmów z rzekomym pracodawcą, wówczas wskazywanych warunków wykonywania pracy (bez pisemnej umowy, jedynie na telefon, ustalanych tak naprawdę nie wiadomo z kim, poza imieniem i nazwiskiem z ogłoszenia, sposobu odbierania i przekazywania przesyłek) powinna być dla oskarżonego pewnym ostrzeżeniem, że może uczestniczyć w czymś nielegalnym. Potwierdza to treść innych zarejestrowanych rozmów telefonicznych między owym rzekomym pracodawcą a osobami trzecimi, które odpowiedziały na ogłoszenie, a gdy zorientowały się, że może to być „przekręt” odmówiły współpracy (por. treść rozmów telefonicznych i notatek urzędowych znajdujących się w materiałach niejawnych).

Oskarżony pomimo tego przystąpił do współpracy i to, jak ona od samego początku zaczęła przebiegać, wskazuje, że można mu było przypisać udział w zamiarze ewentualnym w zorganizowanej grupie przestępczej, jak też pomocnictwo w ramach tej grupy także w zamiarze ewentualnym w warunkach czynu ciągłego do dokonania przez członków tej grupy przestępstwa oszustwa.

Oskarżony wykonując telefoniczne polecenia i postępując zgodnie z instrukcjami udzielanymi mu przez nieustalone osoby, kobietę i mężczyznę, jako szefostwa rzekomej firmy, podjeżdża w pobliże miejsca zamieszkania poszczególnych osób pokrzywdzonych (z jednym wyjątkiem dotyczącym M. O., która udała się do K. i tam na ulicy przekazała pieniądze oskarżonemu, które uprzednio podjęła w banku), pozostawia samochód w takiej odległości, aby osoby pokrzywdzone nie mogły go zobaczyć, idzie pod wskazany adres i zgodnie z instrukcją zleceniodawców albo nic nie mówi, albo podaje imię (imiona) osoby (osób), która go przysłała (podane mu uprzednio przez zleceniodawcę), odbiera przesyłkę w reklamówce, foli, kopercie, a więc zapakowane w taki sposób, że bardzo łatwo zorientować się, że są to pieniądze i to w większej kwocie, następnie zgodnie z instrukcją idzie prosto do samochodu, od razu ma odjechać z tego miejsca i dopiero będąc już dalej, czyli w bezpiecznej odległości, ma wpisać w telefon (potem w zakupioną nawigację samochodową) miejscowość, do której ma dalej pojechać, aby przekazać pieniądze lub odebrać kolejną przesyłkę, następnie jest instruowany, gdzie i komu ma przekazać pieniądze, przekazuje je bez żadnego pokwitowania nieznanemu mu mężczyźnie, który się w tym wskazanym miejscu zgłasza i otrzymuje od niego za to wynagrodzenie.

Oskarżony od samego początku, jak wynika z zeznań poszczególnych pokrzywdzonych, którzy są dla siebie osobami zupełnie obcymi, zachowuje się podobnie, ma założoną na głowę czapkę z daszkiem, która zasłania rysy jego twarzy i ewidentnie utrudnia jego rozpoznanie, i albo nic nie mówi, albo podaje imię osoby, w imieniu której przyjechał po odbiór przesyłki.

Istotnym przy tym jest też to, kim są osoby, od których oskarżony odbierał przesyłki. Prawie za każdym razem były to osoby starsze, niewątpliwie roztrzęsione, albo co najmniej zdenerwowane (co jest oczywiste, skoro miały informację, że osoba najbliższa spowodowała wypadek i potrzebna jest wpłata kaucji, aby mogła wyjść na wolność), także będące równolegle na linii telefonicznej i z kimś rozmawiające (z osobą współdziałającą z drugą osobą, która w tym czasie instruowała równocześnie oskarżonego). Zdaniem Sąd Apelacyjnego, oskarżony łatwo mógł się zorientować, że osoba go instruująca, pozostaje w bezpośrednim kontakcie z osobą rozmawiającą z danym pokrzywdzonym wydającym mu przesyłkę, względnie, że nawet jest to ta sama osoba posługująca się na przemian dwoma aparatami telefonicznymi.

Powyższe wskazuje jednoznacznie, że oskarżony od samego początku musiał co najmniej podejrzewać, nawet jeśli nie dał tego wprost wyrazu w zarejestrowanych rozmowach telefonicznych, że uczestniczy w realizowanym przez zleceniodawców przestępstwie oszustwa, tzw. przestępstwie „na policjanta”, „na wypadek” czy szerzej znanym jako oszustwo „na wnuczka”, które to przestępstwa stale przecież są nagłaśniane w mediach (fakt notoryjny) celem ostrzeżenia potencjalnych pokrzywdzonych, a zwłaszcza osób starszych najbardziej na nie narażonych, aby nie dały się tą metodą oszukać. Nie trzeba żadnego specjalnego wykształcenia ani doświadczenia życiowego dla osoby stosunkowo młodej, jaką jest oskarżony, aby móc się zorientować, że uczestniczy się w takim przestępczym procederze.

Oskarżony w tym czasie posiadał już pewne doświadczenie życiowe (liczył sobie wówczas 27 lat, był żonaty, miał dziecko). Nadto wbrew twierdzeniu obrońcy oskarżony miał już także dostateczne doświadczenie, aby wiedzieć, jak wygląda normalna praca zarobkowa. Jak wynika z wyjaśnień samego oskarżonego: „To nie była moja pierwsza praca. Wcześniej byłem taksówkarzem przez dłuższy okres i sprzedawałem samochody samemu. Samochody sprzedawałem około rok-półtora. Sprowadzałem je z Niemiec albo kupowałem w Polsce.” (k. 1150).

Podjęcie więc pracy z przedmiotowego ogłoszenia na portalu (...) wskazuje, że oskarżony poszukiwał pracy lekkiej, z nieunormowanym czasem pracy i niewątpliwie praca, jaką znalazł, taką była i gotów był on godzić się na daleko idące kompromisy (w tym wypadku udział w przestępstwie), aby móc zarabiać.

Podkreślić także trzeba, że po odebraniu pieniędzy od pokrzywdzonych w dniu 30 września 2019 r., oskarżony zgodnie z poleceniem osoby kierującej nim udał się do S., gdzie według dalszych wskazówek, jakie otrzymał: ktoś do niego podejdzie i da mu przesyłkę, a on sam dostanie 1500 zł i 2 karty SIM. Z tych pieniędzy miał też następnie kupić nowe telefony i nawigację samochodową (por. k. 123 akt niejawnych oraz wyjaśnienia oskarżonego). Oskarżony też tak postąpił. Kolejno został poinformowany, że rzekomy pracodawca będzie już dalej dzwonił tylko z angielskiego numeru, który teraz ma sobie zapisać i potem dzwonić na niego już z nowych numerów (por. k. 127 akt niejawnych i wyjaśnienia oskarżonego). Wreszcie, co także bardzo istotne, w trakcie jednej z rozmów telefonicznych z dnia 3 października 2019 r., gdy oskarżony dowiedział, że kolejną przesyłkę ma odebrać w okolicach T., wyraził wprost wątpliwość czy powinien tam jechać, bo mieszkał kiedyś koło T. i to może być problem (por. k. 66v, k. 136 materiałów niejawnych oraz wyjaśnienia oskarżonego), co jednoznacznie wskazuje, że oskarżony miał świadomość, że może uczestniczyć w czymś nielegalnym i godził się na to, a wątpliwość zgłosił dlatego, że bał się, iż może zostać rozpoznany, a tym samym nie będzie anonimowy jak w pozostałych przypadkach.

Dodatkowo zaznaczyć trzeba, że na świadomość oskarżonego, że może być uczestnikiem przestępstwa oszustwa, wskazują też okoliczności odebrania pieniędzy od pokrzywdzonej A. K. (1), która wręczyła mu plik banknotów bez opakowania, spięty jedynie gumką, a oskarżony kazał jej włożyć mu te pieniądze bezpośrednio do jego kieszeni (por. zeznania A. K. (1) – k. 1222v). Jak zasadnie sugeruje córka pokrzywdzonej A. K. (1), E. R., oskarżony kazał pokrzywdzonej włożyć pieniądze do jego kieszeni, aby nie było na banknotach jego odcisków palców (por. zeznania E. R. – k. 395). Oczywistym jest, że oskarżony w ten sposób zabezpieczał się, gdyby pieniądze były badane w przyszłości przez organa ścigania i jego odciski na banknotach mogły potwierdzić jego udział w danym wyłudzeniu.

Z tych względów, oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w granicach zakreślonych przez art. 7 k.p.k., zdaniem Sądu Apelacyjnego, pozwalał on na przypisane oskarżonemu działania w zamiarze ewentualnym tak co do udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, jak i co do pomocnictwa do dokonania w jej ramach przestępstwa oszustwa.

Oskarżony odbierając pieniądze od poszczególnych pokrzywdzonych i przekazując je dalej nieustalonej osobie, zgodnie z telefonicznym instruktażem, przewidywał i godził się na to, że uczestniczy w przestępstwie oszustwa popełnianym na szkodę osób wydających mu pieniądze i członków ich rodzin, przy czym oczywistym jest, że nie musiał znać szczegółów, na czym to oszustwo dokładnie polegało.

Wniosek

Apelujący obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Pomimo częściowej zasadności zarzutu, wniosek sformułowany na jego podstawie jest niezasadny z powodów wskazanych w ustosunkowaniu się do tego zarzutu, jak i do pozostałych zarzutów obrońcy.

3.2.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 1b) apelacji obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na jego treść, a to art. 7 k.p.k. polegającą na dowolnym i arbitralnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że:

- oskarżony będąc „zatrudniony” w charakterze kuriera, świadcząc „pracę” przez okres łącznie czterech dni, pozostając przy tym w stałym kontakcie telefonicznym z nieustalonymi osobami, de facto organizatorami przestępczego procederu, jak tez wykonując otrzymywanie od tych osób polecenia, miał świadomość istnienia grupy przestępczej i funkcjonowania w ramach jej struktur, a przede wszystkim, że akceptował przestępcze cele tej grupy w postaci dokonywania występków oszustwa i co najmniej godził się by je realizowano, pomimo tego, iż dowody ujawnione w toku przewodu sądowego, w tym zwłaszcza konsekwentne wyjaśnienia oskarżonego, jak też treść dokumentów niejawnych, wprost wskazują na to, iż podsądny został zmanipulowany i działał w przeświadczeniu wykonywania legalnego zatrudnienia, co tym samym nie uprawniało Sądu meriti do przypisania podsądnemu działania w ramach zorganizowanej grupy przestępczej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut tylko w niewielkim zakresie zasługuje na uwzględnienie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, oskarżony, z przyczyn wskazanych w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia, przypisanego mu przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. rzeczywiście nie dopuścił się w zamiarze bezpośrednim (i tu sąd I instancji przekroczył granice art. 7 k.p.k.), ale można było przypisać mu działanie w zamiarze ewentualnym. Wskazują na to okoliczności szeroko opisane w pkt 3.1 i nie ma potrzeby ich w tym miejscu powtarzać.

Dodać jedynie należy, że na świadomość oskarżonego, co do jego uczestnictwa w takiej zorganizowanej grupie przestępczej, wskazują także struktura grupy wyłaniająca z treści rozmów telefonicznych, jakie oskarżony prowadził z organizatorami przestępstwa, stopień zorganizowania przestępstwa oszustwa, w którym oskarżony przecież uczestniczył, sposób porozumiewania się oskarżonego ze zleceniodawcami, przy czym jeszcze przed przekazaniem pierwszej partii pieniędzy został on poinstruowany, że otrzyma nowe karty SIM, które zainstaluje w nowych telefonach i z nich tylko będzie dzwonił do szefa, z którym był w kontakcie, okoliczności i sposobu odbierania pieniędzy od pokrzywdzonych i przekazywanie ich przysłanemu przez zleceniodawcę odbiorcy bez jakiekolwiek pokwitowania na ulicy.

Przemawia za tym także to, na co wskazuje treść zarejestrowanych rozmów telefonicznych, że oskarżony miał być cały czas w kontakcie ze zleceniodawcą, kiedy jedzie z przesyłką, bo inaczej „ktoś” zostanie wysłany do niego domu celem sprawdzenia. Wynika to także z jego wyjaśnień, w których sam oskarżony wskazywał przecież, że obawiał, że może jemu lub jego rodzinie stać się coś złego (por. np. k. 1150), a jednak pomimo tej obawy uczestniczył w tym przestępczym procederze, co dodatkowo świadczy, że przewidując możliwość popełnienia przestępstwa godził się na to, najwyraźniej powodowany wizją łatwego zarobku.

Przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. ma charakter formalny, a jego sprawca nie musi mieć świadomości, na czym dokładnie polegają przestępstwa oszusta dokonywane w ramach tej grupy, do której się przynależy, wystarczy, że je akceptuje. Przestępstwo to może być popełnione także w zamiarze ewentualnym i tym samym popełnia je także ten, kto przewidując możliwość udziału swoim zachowaniem w takiej grupie, na to się godzi.

Tak więc oskarżony wyczerpał ustawowe znamiona przypisanego mu przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. z istotną jednak zmianą dotyczącą zamiaru, który w przypadku oskarżonego miał postać zamiaru ewentualnego.

Powyższe uwagi odnoszą się też odpowiednio do drugiego z przypisanych mu czynów, w postaci zmienionej przez sąd odwoławczy, zakwalifikowanego jako przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., którego okoliczności popełnienia także wskazują, że oskarżony dopuścił się go w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, o której była mowa wyżej.

Wniosek

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

3.3.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 2a) apelacji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a sprowadzający się do przyjęcia, iż:

- oskarżony odbierając pieniądze od pokrzywdzonej M. O. przedstawił się jako policjant – „tajniak” oraz od pokrzywdzonej B. Z. przestawił się jej jako funkcjonariusz policji, podczas gdy z konsekwentnych wyjaśnień oskarżonego oraz z zeznań w/w osób pokrzywdzonych nie wynika, aby oskarżony bezpośrednio przed lub też w chwili przekazywania mu środków pieniężnych, wskazywał na funkcjonowanie w strukturach policyjnych, co przy dodatkowym uwzględnieniu modus operandi osób wprowadzających pokrzywdzonych w błąd na terenie całego kraju, w połączeniu z treścią materiałów niejawnych w postaci zarejestrowanych rozmów telefonicznych, nie uprawniało Sądu I instancji do przyjęcia jako pewnych, ustaleń dot. deklarowania pokrzywdzonym przez podsądnego pełnienia służby w ramach formacji policyjnej.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ten zarzut obrońcy zasługuje w całości na uwzględnienie, choć jego zasadność nie zwalnia oskarżonego od odpowiedzialności karnej. Sąd Okręgowy rzeczywiście wadliwie ustalił, że oskarżony odbierając pieniądze od pokrzywdzonej M. O. przedstawił się jako policjant – „tajniak” oraz od pokrzywdzonej B. Z. przestawił się jej jako funkcjonariusz policji, podczas gdy z konsekwentnych w tym zakresie wyjaśnień oskarżonego oraz z zeznań w/w osób pokrzywdzonych nie wynika, aby oskarżony bezpośrednio przed lub też w chwili przekazywania mu środków pieniężnych, wskazywał na funkcjonowanie w strukturach policyjnych, co przy dodatkowym uwzględnieniu modus operandi osób wprowadzających pokrzywdzonych w błąd, w połączeniu z treścią materiałów niejawnych w postaci zarejestrowanych rozmów telefonicznych, nie uprawniało sądu I instancji do przyjęcia jako pewnych, ustaleń dot. deklarowania pokrzywdzonym przez oskarżonego pełnienia służby w ramach formacji policyjnej.

Praktycznie bowiem żaden z pokrzywdzonych, poza A. K. (1), nie wskazał, aby oskarżony cokolwiek mówił, że jest Policji lub Prokuratury, albo to sugerował, a ich przekonanie, że tak jest, opierało się wyłącznie na tym, co jej mówiły osoby bezpośrednio rozmawiające z nimi telefonicznie organizujące całe to przestępstwo „na policjanta”, że policjant po cywilnemu, „tajniak”, zgłosi się po pieniądze, mają mu je tylko dać i z nim nie rozmawiać (por. zeznania V. J., T. R., K. K., M. O., M. C. i B. Z.).

To, że Sąd Okręgowy przypisał oskarżonemu ten element zachowania wynika najwyraźniej z bezkrytycznego powielenia tej okoliczności z zarzutów aktu oskarżenia, gdzie także zostały one ujęte bez stosownego podparcia dowodowego.

Jedynie pokrzywdzona A. K. (1) słuchana w postępowaniu przygotowawczym zeznała: „On powiedział, że przyszedł po pieniądze i że jest z Policji” (k. 1171). Zeznając jednak przed Sąd Okręgowym zeznała „Teraz mi ciężko powiedzieć co powiedział ten mężczyzna gdy otworzyłam drzwi. Mam problem z pamięcią” (k. 1222-1223).

Biorąc zaś pod uwagę zachowanie oskarżonego w pozostałych przypadkach odbioru pieniędzy od innych pokrzywdzonych, gdy nic nie mówił, aby był z Policji lub Prokuratury, i tego sam także nie sugerował, nie wydają się przekonujące pierwsze zeznania A. K. (1) w tym zakresie. Trudno uznać, aby w tej części odpowiadały prawdzie, a wynikają najwyraźniej jedynie z jej sugestii, przekonania, że tak było, ponieważ osoba rozmawiająca z nią telefonicznie mówiła jej, że po pieniądze zgłosi się policjant. Także treść zarejestrowanych rozmów telefonicznych znajdujących się w materiałach niejawnych w żadnej mierze nie wskazuje, aby ów rzekomy „pracodawca” oskarżonego miał mu cokolwiek mówić, że jest z Policji lub Prokuratury i że oskarżony ma tak się przedstawiać.

Powyższe dodatkowo przemawia więc również za tym, że brak było podstaw do przypisania oskarżonemu zamiaru bezpośredniego w zakresie udziału w grupie przestępczej i dopuszczenia się przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., a zarazem nie wyklucza i pozwalało z przyczyn opisanych w pkt 3.1 i 3.2 niniejszego uzasadnienia na przypisanie mu działania w zamiarze ewentualnym.

Wniosek

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Pomimo zasadności zarzutu, wniosek sformułowany na jego podstawie jest niezasadny z powodów wskazanych w ustosunkowaniu się do tego zarzutu, jak i do pozostałych zarzutów obrońcy.

3.4.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 2b) apelacji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, a sprowadzający się do przyjęcia, iż:

- w stosunku do A. K. (2) oskarżony zrealizował komplet ustawowych znamion występku przywłaszczenia mienia i dokumentów w dniu 3 lipca 2019 r., tj. w chwili kiedy rzeczy te zostały zagubione przez pokrzywdzoną w taksówce należącej do oskarżonego, poprzez nieuprawnione i sprzeczne z relewantną materią dowodową przyjęcia, że oskarżony winien posiadać wiedzę, że pokrzywdzona oraz jej mąż próbują się z nim skontaktować w sprawie zwrotu w/w przedmiotów, a przed wszystkim, że oskarżony unikał nawiązania kontaktu w sprawie zwrotu mienia, pomimo tego, iż z materii dowodowej nie wynika, aby niemożność nawiązania z oskarżonym przez pokrzywdzoną kontaktu była efektem uzewnętrznionej i negatywnie nacechowanej woli podsądnego co do obowiązku zwrotu pozostawionych w taksówce przedmiotów, a przede wszystkim, aby oskarżony w jakikolwiek sposób zamanifestował wolę włączenia tych przedmiotów do swojego majątku, co w konsekwencji doprowadziło do nieuprawnionego przyjęcia, iż zachowywanie przezeń bierności w zakresie przedsiębrania czynności mających doprowadzić do zwrotu zagubionego przez pokrzywdzoną mienia, pozwala na przyjęcie po jego stronie istnienia winy umyślnej i zamiaru bezpośredniego włączenia tych przedmiotów do swojego majątku.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut zasługuje na częściowe uwzględnienie, przy czym z przyczyn wskazanych nie tylko w samym zarzucie, ale i w jego uzasadnieniu. Rację ma obrońca, że brak podstaw do uznania, że oskarżony przywłaszczył mienie pokrzywdzonej A. K. (2) wykorzystując jej nieuwagę i upojenie alkoholowe. Przecież z zeznań pokrzywdzonej jednoznacznie wynika, że pozostawiła ona te rzeczy przez nieuwagę i upojenie alkoholowe w czasie, gdy wysiadała z taksówki prowadzonej przez oskarżonego, po zrealizowanym zamówionym telefonicznie kursie we W.. Pokrzywdzona więc zgubiła te rzeczy, czyli utraciła nad nimi swe władztwo jednak bez zamiaru wyzbycia się własności. Jak wynika zaś z wyjaśnień oskarżonego rzeczy on te znalazł dopiero potem, już po tym kursie. Oskarżony więc w żaden sposób nie wykorzystał nieuwagi i upojenia alkoholowego pokrzywdzonej, a rzeczy te były dla niego rzeczami znalezionymi, co, jak zasadnie wskazuje w uzasadnieniu apelacji obrońca, nakazuje rozważyć kwalifikację z art. 284 § 3 k.k.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, oskarżony dokonał przywłaszczenia tych rzeczy, które były dla niego rzeczami znalezionymi, a tym samym zrealizował ustawowe znamiona przestępstwa z art. 284 § 3 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (kumulatywna kwalifikacja wynika stąd, że były tam też dokumenty, o jakich mowa w art. 275 § 1 k.k.).

Zasadnicza kwestia sprowadza się więc wyłącznie do tego, jakie dowody i wynikające z nich okoliczności miałyby świadczyć o tym, że oskarżony ujawnił zamiar przywłaszczenia tych rzeczy, czyli zamiar władania nimi tak, jakby był ich właścicielem (animus rem sibi habendi).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, dowody zgromadzone w sprawie pozwalają na uznanie, że oskarżony taki zamiar ujawnił.

Nie budzi w sprawie wątpliwości, że pokrzywdzona A. K. (2) próbowała w dniu zdarzenia i następnych dniach skontaktować się z oskarżonym osobiście telefonicznie, w tym poprzez smsa, i za pośrednictwem korporacji taksówkarskiej, w ramach której oskarżony świadczył usługę przewozu osób swoim pojazdem. Oskarżony połączeń nie odbierał ani od pokrzywdzonej, ani z korporacji, nie oddzwonił, odrzucił połącznie od pokrzywdzonej, nie odpowiedział na smsa i zaniechał dalszej pracy na rzecz korporacji, która zerwała też z nim współpracę.

Oskarżony, jak twierdzi, znalazł te rzeczy przy sprzątaniu auta i wrzucił do bagażnika mając je zamiar oddać, kiedy będzie we W., a połączeń nie odbierał, bo nie wiedział kto dzwoni, a nadto zaraz potem zmienił numer telefonu.

Tylko, że do pozostawienia rzeczy przez pokrzywdzoną w jego taksówce doszło w dniu 3 lipca 2019 r. a zostały one ujawnione w tym samym samochodzie oskarżonego w dniu 3 października 2019 r., kiedy został zatrzymany w związku z zarzucanymi przestępstwami oszustwa „na policjanta”, co oznacza, że „woził” je przez 3 miesięcy, w tym tak ważne rzeczy dla pokrzywdzonej jak dowody osobiste jej i jej dzieci, prawo jazdy pokrzywdzonej, karty bankomatowe oraz telefon komórkowy, co już wskazuje, że zamiar oskarżonego zwrócenia tych rzeczy jest wysoce wątpliwy.

Oskarżony twierdzi, że wrzucił te rzeczy do bagażnika i o nich zapomniał, gdy tymczasem, jak wynika z notatki urzędowej z dnia 09.06.2020 r., część przedmiotów należących do A. K. (2) znajdowała się za tylnym fotelem pasażera a nie w bagażniku (por. k. 999-1000), co potwierdza też dokumentacja fotograficzna z tym związana (k. 1004-1005).

Trudno uznać, że takie usytuowanie tych rzeczy wskazuje, że oskarżony rzeczywiście chciał je oddać, a jedynie o nich zapomniał.

Podkreślić też należy, że oskarżony dysponował danymi pokrzywdzonej, aby móc skutecznie ją odnaleźć i oddać rzeczy.

Co najistotniejsze jednak to to, że wśród zabezpieczonych w samochodzie oskarżonego rzeczy należących do A. K. (2) nie znaleziono pieniędzy w kwocie 290 zł, jakie pokrzywdzona miała w momencie, gdy pozostawiła torebkę z portfelem i pieniędzmi w samochodzie oskarżonego.

Z tego jednoznacznie można wnioskować, w świetle także wyjaśnień złożonych przez samego oskarżonego, który nie potrafił wyjaśnić, co z tymi pieniędzmi się stało, że oskarżony dokonał ich przywłaszczenia. A skoro przywłaszczył sobie pieniądze, to logicznym jest, że dokonał przywłaszczenia także pozostałych rzeczy, gdyż ewidentnie nie miał zamiaru już ich oddać, a tym samym w dostatecznym stopniu ujawnił zamiar animus rem sibi habendi. Gdyby przecież oddał pozostałe rzeczy, to tym samym wyszłoby na jaw, że dokonał przywłaszczenia pieniędzy.

Zaś to, że oskarżony woził te rzeczy ze sobą cały czas, wskazuje tylko na to, że nie miał konkretnego planu, co z nimi dalej zrobi (zniszczy, da komuś, sprzeda, posłuży się nimi), ale to nie podważa samego faktu ich przywłaszczenia.

Odnośnie podniesionej przez obrońcę w uzasadnieniu apelacji kwestii, czy w portfelu rzeczywiście były pieniądze, bo pokrzywdzona mogła się w tym zakresie mylić, to podkreślić należy że zawiadomienie o przestępstwie złożyła ona już w dniu 4 lipca 2019 r. i wówczas doskonale pamiętała, jaką dokładnie kwotę miała ze sobą w torebce (por. k. 901-904). A to, że w czasie jazdy taksówką była pod wpływem alkoholu wcale nie wyklucza, że tego dnia po wytrzeźwieniu mogła pamiętać, że miała ze sobą pieniądze i ile. Słuchana zaś ponownie w dniu 8 marca 2020 r., z uwagi na upływ czasu, dopiero wtedy rzeczywiście mogła nie pamiętać ile dokładnie pieniędzy pozostawiła w taksówce (por. k. 874-876), ale to nie podważa jej pierwszych zeznań składanych krótko po zdarzeniu. Nie podważa też ich treść zaświadczenia z dnia 4 lipca 2019 r. wystawionego dla pokrzywdzonej przez Policję, co do tego, jakie rzeczy zostały przywłaszczone na jej szkodę, gdzie przecież wskazana jest gotówka, a jedynie bez podania wysokości kwoty (por. k. 906). Tak samo nie podważa ich fakt, że w pierwszych zeznaniach nic nie powiedziała o urządzeniu L., które także pozostawiła w taksówce, co mogło wynikać z różnych przyczyn, a zarazem nie budzi żadnych wątpliwości to, że po zatrzymaniu oskarżonego urządzenie to znaleziono w samochodzie użytkowanym oskarżonego i że należy ono do pokrzywdzonej A. K. (2).

Wniosek

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

3.5.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 3a) apelacji obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na jego treść, a to art. 7 k.p.k. poprzez:

- orzeczenie względem oskarżonego środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w całości, a nie pro rata parte, przy jednoczesnym nie uwzględnieniu roli i stopnia zaangażowania oskarżonego, w zakresie przypisanego mu w ramach czynu ciągłego występku oszustwa, jak też wysokości realnie uzyskanej przezeń korzyści majątkowej, które to okoliczności oceniane kompleksowo winny prowadzić do orzeczenia wobec podsądnego obowiązku odszkodowawczego w części odpowiadającej wysokości osiągniętego przezeń z tego tytułu dochodu, najdalej zaś w ¼ wysokości co do każdego z pokrzywdzonych, a więc przy uwzględnieniu ilości osób zaangażowanych w przypisany oskarżonemu przestępczy proceder, a polegający na realizacji znamion występków oszustwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest całkowicie niezasadny. Przedmiotowy środek orzeczono na podstawie art. 46 § 1 k.k. Zarówno w dacie czynu, jak i w chwili orzekania, był i jest to środek kompensacyjny, a nie środek karny, a jego zasadniczym celem jest naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonym, a nie ukaranie sprawcy.

Zgodnie z tym przepisem, w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego [podkr. SA] , obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; przepisów prawa cywilnego o możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.

Powołany przez obrońcę art. 441 § 1 k.c. mówi, że jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna.

A jak stanowi z kolei art. 422 k.c., za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, lecz także ten, kto inną osobę do wyrządzenia szkody nakłonił albo był jej pomocny, jak również ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody.

Tak więc środek kompensacyjny z art. 46 § 1 k.k. w postaci obowiązku naprawienia szkody dotyczy wszystkich współsprawców czynu sensu largo, w tym pomocników, którzy winni ją naprawić solidarnie i tym samym brak jakichkolwiek podstaw, aby go dzielić pro rata parte.

Taki podział był możliwy, gdy instytucja z art. 46 § 1 k.k. była środkiem karnym (a więc elementem wymiaru kary – art. 56 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 r.).

Aktualna treść art. 56 k.k. jest zaś jednoznaczna: Przepisy art. 53, art. 54 § 1 oraz art. 55 stosuje się odpowiednio do orzekania innych środków przewidzianych w tym kodeksie, z wyjątkiem obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę [podkr. SA] .

To, że oskarżony jest zobowiązany do naprawienia wyrządzonej szkody w całości wcale nie oznacza, że także pozostali, dotychczas nieustaleni, sprawcy nie będą do tego zobowiązani w ramach solidarnego zobowiązania z oskarżonym, o ile zostaną ustaleni, a oskarżonemu ewentualnie będzie służył do nich stosowny regres w oparciu o art. 441 § 2 k.c.

W świetle powyższego, w żadnej mierze nie można też mówić o naruszeniu art. 7 k.p.k., dotyczącego przecież oceny dowodów, a nie przepisów prawa.

Wniosek

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut jest niezasadny, to nie zasługiwał też na uwzględnienie wniosek sformułowany na jego podstawie.

3.6.

Obrońca oskarżonego D. M. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił w pkt 3b) apelacji obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na jego treść, a to art. 7 k.p.k. poprzez:

- przyjęcie, iż uzyskiwanie przez podsądnego dochodu w okresie od 30 września 2019 r. do 2 października 2019 r., a więc przez okres trzech dni, gdyż w dniu 3 października 2019 r. oskarżony został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji i wówczas nie uzyskał jakiegokolwiek dochodu, wystarczy do przyjęcia relewantnego znamienia z art. 65 § 1 k.k. w postaci stałości tak osiąganego dochodu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Również ten zarzut obrońcy nie jest zasadny.

Zgodnie z art. 65 § 1 k.k., przepisy dotyczące wymiaru kary, środków karnych oraz środków związanych z poddaniem sprawcy próbie, przewidziane wobec sprawcy określonego w art. 64 § 2, stosuje się także do sprawcy, który z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu lub popełnia przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa oraz wobec sprawcy przestępstwa o charakterze terrorystycznym.

O tym czy sprawca uczynił sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, decyduje przede wszystkim zamiar sprawcy i powtarzalność dochodu, a nie okres czasu, przez jaki sprawca uzyskiwał dochód. W przypadku oskarżonego okres ten rzeczywiście jest bardzo krótki wynoszący tylko 3 dni, bo czwartego dnia został on już ujęty, ale w sprawie jest też oczywistym, że gdyby oskarżony nie został wówczas zatrzymany, to kontynuowałby tę swoją działalność, jako swoistą pracę zarobkową, co dodatkowo przemawia za przyjęciem kwalifikacji 65 § 1 k.k.

W świetle powyższego, w żadnej mierze nie można też mówić o naruszeniu art. 7 k.p.k., dotyczącego przecież oceny dowodów, a nie błędu w ustaleniach faktycznych czy naruszenia przepisu prawa materialnego, które to uchybienia także nie miały miejsca.

Wniosek

Jak w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut jest niezasadny, to nie zasługiwał też na uwzględnienie wniosek sformułowany na jego podstawie.

3.7.

Prokurator zaskarżonemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kar jednostkowych oraz kary łącznej orzeczonych wobec D. M. w stosunku do wysokiego stopnia zawinienia oraz bardzo wysokiego stopnia społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów, co wynikało z niedostatecznego uwzględnienia licznych okoliczności obciążających, w tym znacznej wartości mienia, które utracili pokrzywdzeni wskutek przestępczych działań oskarżonego, a także popełnienia przez niego czynów w ramach zorganizowanej grupy przestępczej i uczynienie sobie z popełniania tych przestępstw stałego źródło dochodu, w konsekwencji czego, orzeczone kary jednostkowe za czyny opisane w pkt 1 i 2 sentencji wyroku oraz kara łączna w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności nie realizuje swoich celów zapobiegawczych i wychowawczych, które winna osiągnąć wobec osoby skazanego oraz nie odpowiada wymogom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut prokuratora nie zasługuje na uwzględnienie przede wszystkim z przyczyn, jakie opisano już w pkt. 3.1, 3.2, 3.3 i 3.4 niniejszego uzasadnienia, które przemawiały za częściowym uwzględnieniem apelacji obrońcy wniesionej przecież na korzyść oskarżonego. Rozważań z tych punktów nie ma więc potrzeby powtarzać w tym miejscu.

Zaznaczyć jedynie trzeba, że rozważania z tych punktów mają odniesienie także do łagodniejszego wymiaru kary, skoro Sąd Apelacyjny, jako sąd odwoławczy, podzielił z przyczyn i w zakresach podanych w tych punktach niektóre z zarzutów obrońcy, przyjmując łagodniejszą postać zamiaru oskarżonego (co do czynów z pkt 1 i 2) i łagodniejszą kwalifikację prawną w stosunku do tej, jaka była przyjęta w zaskarżonym wyroku (co do czynów z pkt 2 i III).

Dlatego trudno uznać za zasadny zarzut apelacji prokuratora dotyczący jedynie rażącej niewspółmierności kar jednostkowych pozbawienia wolności (wymierzonych za czyny z pkt 1 i 2) i kary łącznej pozbawienia wolności.

Uzasadniając wymiar kar dokonany przez sąd odwoławczy, a tym samym odnosząc się też do apelacji prokuratora, wskazać należy, że niewątpliwe stopień winy oskarżonego jest niższy niż to ustalił Sąd Okręgowy, jak też stopień społecznej szkodliwości jego czynów w postaci przypisanej mu przez sąd odwoławczy należy uznać za niższy.

Zgodnie z art. 53 § 1 k.k., dolegliwość kary nie może przekraczać stopnia winy sprawcy i winna uwzględniać stopień społecznej szkodliwości czynu, co do którego jednym z elementów branych pod uwagę jest, jak stanowi art. 115 § 2 k.k., także postać zamiaru.

Co do przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., to zagrożone jest ono karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Skoro przestępstwo to ma charakter formalny, oskarżony dopuścił się go w zamiarze ewentualnym, i to jedynie przez okres 4 dni, to wymierzona obecnie za ten czyn przez sąd odwoławczy kara 4 miesięcy pozbawienia wolności, zbliżona do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, jest karą właściwą, która nie przekracza stopnia zawinienia oskarżonego i odpowiada społecznej szkodliwości tego czynu. Kara wnioskowana przez prokuratora byłaby zaś w tym przypadku karą rażąco surową.

Co do przypisanego przez sąd I instancji przestępstwa oszustwa, to sąd odwoławczy odmiennie niż Sąd Okręgowy, uznał, że oskarżony nie jest jego bezpośrednim sprawcą, lecz pomocnikiem i to w zamiarze ewentualnym, a tym samym dopuścił się przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k.,

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, powinno to było znaleźć zasadnicze odzwierciedlenie w wymierzonej oskarżonemu za ten czyn karze i dlatego sąd odwoławczy wymierzył mu za to przestępstwo karę roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Kara ta uwzględnia nadal wysoką społeczną szkodliwość społeczną czynu, skoro pokrzywdzonymi są głównie osoby starsze, pozbawione w ten sposób życiowych oszczędności, działające w dużym zaufaniu do rozmówców, z którymi oskarżony przecież współdziałał, a którzy w perfidny sposób wykorzystali łatwowierność pokrzywdzonych. Wymierzona kara uwzględnia również bardzo dużą łączną wysokość wyłudzonego mienia, jakie oskarżony przekazał sprawcom głównym, która to wartość decyduje także o kwalifikacji z art. 294 § 1 k.k. Jednocześnie jednak także tym przypadku nie można pominąć łagodniejszej postaci zamiaru umyślnego oskarżonego, a przede wszystkim jednak formy zjawiskowej pomocnictwa, w jakiej oskarżony działał, co niewątpliwie wpływa na stopień zawinienia oskarżonego i przemawiało za niższą karą niż orzekł sąd I instancji, a kara żądana przez prokuratora byłaby także w tym przypadku karą rażąco niewspółmierną. Rację ma prokurator jedynie co do tego, że uczynienie sobie stałego źródła dochodu, jako okoliczność kwalifikująca z art. 65 § 1 k.k., powinna mieć wpływ na wymiar kary i Sąd Apelacyjny miał ją na względzie przy wymiarze kary traktując jako okoliczność obciążającą, ale w niewielkim zakresie, skoro czyn miał miejsce tylko przez okres 4 dni, a korzyść de facto osiągnięta przez oskarżonego była stosunkowo niewielka w porównaniu do wyrządzonej szkody. To samo dotyczy drugiej okoliczności obciążającej w postaci popełnienia tego przestępstw w ramach zorganizowanej grupy przestępczej. Okoliczność ta miała obciążający wpływ na wymiar kary, ale także w tym przypadku nie mogła mieć bardzo dużego znaczenia, skoro tego czynu oskarżony dopuścił się w zamiarze ewentualnym i to w formie pomocnictwa.

Co do trzeciego czynu popełnionego na szkodę A. K. (2), to wobec łagodniejszej kwalifikacji prawnej przyjętej przez sąd odwoławczy z art. 284 § 3 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., także kara pozbawienia wolności wymierzona przez sąd odwoławczy, przy zmienionej podstawie wymiaru kary na art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k., powinna być jednak odpowiednio łagodniejsza w stosunku do kary wymierzonej przez sąd I instancji. Wymierzona obecnie kara uwzględnia więc wartość przywłaszczonego mienia i rodzaj przywłaszczonych dokumentów oraz okoliczności popełnienia tego czynu. Niewątpliwie przy jej wymiarze obciążało oskarżonego to, że dopuścił go jako taksówkarz, a więc w odczuciu społecznym bezsprzecznie osoba godna większego zaufania, skoro pokrzywdzona pozostawiła rzeczy w taksówce i wydawałoby się oczywistym, że taksówkarz świadczący odpłatną usługę przewozu powinien odpowiednio zadbać o rzeczy pozostawione przez pasażera przez nieuwagę, niezwłocznie je zwracając, a nie dokonując ich przywłaszczenia.

W każdym przypadku przy wymiarze kar jednostkowych okolicznością obciążającą była uprzednia karalność oskarżonego za przestępstwo skarbowe z art. 77 § 2 k.k.s., a łagodzącą prowadzenie ustabilizowanego trybu życia.

Oczywistym jest, że skutkiem wymierzenia oskarżonemu przez sąd odwoławczy jednostkowych kar w innej wysokości, niż orzekł to sąd I instancji, jest to, że z mocy prawa utraciła moc kara łączna orzeczona w zaskarżonym wyroku (art. 575 § 2 k.p.k.)

Wymierzając oskarżonemu nową karę łączną pozbawia wolności, sąd odwoławczy kierował się zasadą asperacji z pewnym jej złagodzeniem w kierunku absorpcji, gdyż choć poszczególne przestępstwa były skierowane przeciwko częściowo różnym dobrom prawnie chronionym, to zachodził bardzo ścisły związek między przestępstwem z art. 258 § 1 k.k. i przestępstwem z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., na granicy pełnej absorpcji kar, przy czym to drugie przestępstwo ma charakter wyraźnie dominujący co do społecznej szkodliwości, w tym także w odniesieniu do przestępstwa trzeciego popełnionego w nieodległym przecież czasie na szkodę A. K. (2), które było skierowane częściowo również przeciwko mieniu.

Z tych względów Sąd Apelacyjny uznał, że wymierzona oskarżonemu kara łączna roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności spełni wszystkie cele kary łącznej, o jakich mowa w art. 85a k.k., w tym wychowawcze i zapobiegawcze co do oskarżonego, tym bardziej, że oskarżony był do tej pory tylko raz karany sądownie na karę grzywny za przestępstwo skarbowe, a zarazem prowadzi ustabilizowany tryb życia (jest żonaty, ma na utrzymaniu dziecko). Kara ta, jak i kary jednostkowe, będą też odpowiednio kształtować świadomość prawną społeczeństwa.

Ponieważ wymierzono oskarżonemu nową karę łączną podlegającą wykonaniu, to na podstawie art. 63 § 1 k.k. na jej poczet należało zaliczyć oskarżonemu okres jego tymczasowego aresztowania w sprawie.

Wniosek

Prokurator wniósł o zmianę pkt 1, 2 i III zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie oskarżonemu D. M., za czyn opisany w pkt I części wstępnej wyroku, stanowiący występek z art. 258 § 1 k.k., kary 1 roku pozbawienia wolności, za czyny opisane w pkt II- VIII części wstępnej zaskarżonego wyroku, jako popełnione w warunkach czynu ciągłego i stanowiące występek z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. kary 4 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności, i w konsekwencji orzeczenie, na podstawie art. 85 § 1 i § 2 k.k., art. 85a k.k. i art. 86 § 1 k.k. kary łącznej w wymiarze 5 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut jest niezasadny, to nie zasługiwał też na uwzględnienie wniosek sformułowany na jego podstawie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie z pkt 1 dotyczące przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., rozstrzygnięcie z pkt III co do zasadniczej części przypisanego czynu popełnionego na szkodę A. K. (2), rozstrzygnięcie z pkt VI dotyczące orzeczonego na podstawie art. 46 § 1 k.k. środka kompensacyjnego, rozstrzygnięcia z pkt VII-IX dotyczące dowodów rzeczowych (z zastrzeżeniem zmian omówionych niżej w pkt 5.2) oraz rozstrzygnięcie z pkt X dotyczące zwolnienia oskarżonego od kosztów sądowych (za postępowanie pierwszoinstancyjne).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Oskarżony przypisanym mu w pkt 1 zachowaniem wyczerpał ustawowe znamiona przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., o czym była mowa w pkt 3.1 i 3.2 niniejszego uzasadnienia, w których ustosunkowano się do zarzutów obrońcy związanych z tym czynem.

Nie budzą też wątpliwości zasadnicze elementy czynu popełnionego na szkodę A. K. (2), czemu dano wyraz w pkt. 3.4 niniejszego uzasadnienia odnosząc do zarzutu obrońcy dotyczącego tego czynu.

Prawidłowe jest rozstrzygnięcie z pkt VI dotyczące orzeczonego na podstawie art. 46 § 1 k.k. środka kompensacyjnego, co do którego odniesiono się także w pkt 3.5 niniejszego uzasadnienia, w którym ustosunkowano się do zarzutu obrońcy związanego z orzeczeniem o tym środku.

Nie budzi wątpliwości prawidłowość rozstrzygnięć dotyczących większości dowodów rzeczowych zabezpieczonych w sprawie, z zastrzeżeniem o którym mowa niżej w pkt 5.2.

Brak też podstaw do kwestionowania zwolnienia oskarżonego od wydatków za postępowanie przed sądem I instancji

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

7)  co do czynu przypisanego w pkt 1 części dyspozytywnej, kwalifikowanego jako przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., ustala, że oskarżony dopuścił się go w zamiarze ewentualnym i wymierzoną za ten czyn karę pozbawienia wolności obniża do 4 (czterech) miesięcy oraz stwierdza, że traci moc kara łączna orzeczona w pkt. IV części dyspozytywnej,

8)  w miejsce czynu przypisanego w pkt 2 części dyspozytywnej, uznaje oskarżonego D. M. za winnego tego, że w okresie od 30 września 2019 roku do 3 października 2019 roku w miejscowościach: W., powiat (...), F., powiat (...), B., powiat (...), K., województwo (...), K., powiat (...), G., powiat (...), S., gmina M., działając w zorganizowanej grupie przestępczej, w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przewidując możliwość i godząc się, aby inne osoby dokonały czynu zabronionego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie szeregu osób fizycznych, za pomocą wprowadzenia w błąd, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości łącznej 406.900,00 złotych, co stanowi mienie znacznej wartości, ułatwił im to w ten sposób, że:

- w dniu 30 września 2019 roku w miejscowości W., odbierając od V. J. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 260.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu V. J. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 260.000,00 zł, pochodzącym z pieniędzy przekazanych przez V. J. i R. J. w kwocie 130.000,00 zł, N. P. i S. P. w kwocie 50.000,00 zł oraz I. M. i M. M. (1) w kwocie 80.000,00 zł, w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej V. J. co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety, podszywającej się pod jej córkę N., czym działał na szkodę V. J., R. J., N. P., S. P., I. M. i M. M. (1),

- w dniu 30 września 2019 roku w miejscowości F., odbierając od T. R. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 20.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu T. R. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 20.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety, podającej się za jej córkę J., czym działał na szkodę T. R.,

- w dniu 1 października 2019 roku w miejscowości B., odbierając od K. K. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 15.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu K. K. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 15.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonego co do tożsamości dzwoniącej do niego kobiety podszywającej się pod jego córkę, czym działał na szkodę K. K.,

- w dniu 1 października 2019 roku w K. odbierając od M. O. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 25.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu M. O. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 25.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety podającej się za jej córkę I., czym działał na szkodę M. O.,

- w dniu 1 października 2019 roku w miejscowości K., odbierając od M. C. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 21.700,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu M. C. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 21.700,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącej do niej kobiety podającej się za jej córkę, czym działał na szkodę M. C.,

- w dniu 2 października 2019 roku w miejscowości G., odbierając od B. Z. jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 50.000,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu B. Z. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 50.000,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącego do niej mężczyzny podającego się za jej syna W. oraz drugiej rozmówczyni podającej się za córkę P., czym działał na szkodę B. Z.,

- w dniu 3 października 2019 roku w miejscowości S., odbierając od A. K. (1) jako kurier pieniądze w gotówce w kwocie 15.200,00 zł, udzielił pomocy co najmniej trzem innym nieustalonym osobom w doprowadzeniu A. K. (1) do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w kwocie 15.200,00 zł w drodze wprowadzenia w błąd pokrzywdzonej co do tożsamości dzwoniącego do niej mężczyzny podającego się za jej syna A., czym działał na szkodę A. K. (1),

przy czym z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. wymierza mu karę roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

9)  z opisu czynu przypisanego w pkt III części dyspozytywnej, eliminuje ustalenie, że oskarżony w trakcie wykonywania kursu zamówionego przez A. K. (2) i M. K., wykorzystał nieuwagę pokrzywdzonej oraz stan upojenia alkoholowego, w jakim znajdowała się w czasie zdarzenia i przyjmuje, że przywłaszczone rzeczy były dla oskarżonego rzeczami znalezionymi oraz czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 284 § 3 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., i za to na podstawie art. 275 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 3 k.k. wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

10)  w miejsce rozstrzygnięcia z pkt VII części dyspozytywnej co do zwrotu A. K. (2) dowodów rzeczowych wyszczególnionych pod poz. 16-19 na karcie 1092 akt sprawy, na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca M. M. (2) dowody rzeczowe w postaci kart bankowych wystawionych na imię i nazwisko (...), wyszczególnionych pod poz. 16-19 na karcie 1092 akt sprawy;

11)  w miejsce rozstrzygnięcia z pkt VIII części dyspozytywnej co do przepadku dowodu rzeczowego wyszczególnionego pod poz. 69 na karcie 1093 akt sprawy, na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca oskarżonemu D. M. dowód rzeczowy w postaci samochodu osobowego marki D. (...) o nr rej. (...), wyszczególnionego pod poz. 69 na karcie 1093 akt sprawy.

Zwięźle o powodach zmiany

Większość zmian omówiono już wcześniej w części ustosunkowującej się do zarzutów obrońcy i prokuratora i tym samym nie ma potrzeby ich w tym miejscu powtarzać.

Dodać jedynie należy, że co do czynu zakwalifikowanego przez sąd odwoławczy jako przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., zastosowano właśnie w oparciu o art. 4 § 1 k.k. przepisy ustawy Kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do dnia 23 czerwca 2020 r. jako względniejsze w związku z kwalifikacją z art. 12 § 1 k.k. i treścią obowiązującego od dnia 24 czerwca 2020 r. art. 57b k.k.

Z kwalifikacji dotyczącej tego czynu wyeliminowano art. 65 § 2 k.k., gdyż przepis ten dotyczy wyłącznie sprawcy przestępstwa z art. 258 k.k., a nie innych przestępstw.

Odnośnie dowodów rzeczowych, to Sąd Okręgowy wadliwe orzekł o zwrocie A. K. (2) dowodów rzeczowych w postaci kart bankowych wystawionych na imię i nazwisko (...), gdyż oczywistym jest, że są to karty należące do żony oskarżonego M. M. (2) i tym samym to jej, jako osobie uprawnionej, należało te karty zwrócić.

Brak też było jakichkolwiek podstaw do orzeczenia w oparciu o art. 44 § 1 k.k. przepadku dowodu rzeczowego w postaci samochodu osobowego marki D. (...) o nr rej. (...), wyszczególnionego pod poz. 69 na karcie 1093 akt sprawy, którym to prywatnym samochodem należącym do żony oskarżonego M. M. (2) (por. k. 688, 1227), oskarżony poruszał w czasie odbierania i przekazywania dalej pieniędzy wyłudzonych przestępstwem oszustwa, co do którego oskarżony udzielił pomocy sprawcom tego przestępstwa w jego popełnieniu. Skoro ten samochód, za zgodą żony oskarżonego, pozostawał we władaniu oskarżonego i był przez niego użytkowany, należało mu go zwrócić na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. jako osobie uprawnionej.

Zmiana wyroku odnośnie dowodów rzeczowych była dopuszczalna, gdyż odbyła się na korzyść oskarżonego w granicach apelacji obrońcy skarżącego cały wyrok.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 633 k.p.k. w zw. z art. 636 § 2 k.p.k., wobec nieuwzględnienia apelacji obrońcy co do winy, zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 złotych tytułem zwrotu wydatków wyłożonych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym (20 złotych za doręczanie pism procesowych i 40 złotych za przechowanie dowodów rzeczowych) oraz na podstawie 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzono mu opłatę w wysokości 300 zł za obie instancje.

7.  PODPIS

Andrzej Kot Edyta Gajgał Artur Tomaszewski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego D. M., adw. M. M. (3)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wszystkie rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator Prokuratury Rejonowej w Miliczu

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

z pkt 1 i 2 oraz z pkt III

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Turek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  Edyta Gajgał,  Andrzej Kot
Data wytworzenia informacji: