Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2024 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia SA Cezariusz Baćkowski

Sędziowie: SA Jerzy Skorupka (spr.)

SA Bogusław Tocicki

Protokolant: Wiktoria Dąbrowicz

przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Jarosława Rybczyńskiego

po rozpoznaniu 14 października 2024 r.

sprawy J. K.

oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z 13 grudnia 2023 r. sygn. akt III K 110/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżonego J. K. od przestępstwa przypisanego mu punkcie pierwszym części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku;

II.  kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z 13 grudnia 2023 r., III K 110/21 uznał J. K. za winnego tego, że 11 marca 2014 r. w K. i K. nakłonił prezesa zarządu spółki z o.o. (...) do wyrządzenia tej spółce znacznej szkody majątkowej przez zawarcie w dniu 18 czerwca 2014 r. umowy pożyczki 800.000 zł tj. przestępstwa z art. 18§2 KK w zw. z art. 296§1 i 2 KK, za co wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 50 zł każda.

Wyrok zaskarżył w całości obrońca oskarżonego adw. S. W. zarzucając:

1.  obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 KPK w zw. z art. 410 KPK przez dowolną ocenę dowodów, gdyż działanie W. Z. i J. K. powinno być uznane za niekaralne, podjęte w ramach usprawiedliwionego ryzyka gospodarczego względnie uznane za nieumyślne przekroczenie granic takiego ryzyka i wyrządzenie szkody wobec nieostrożności, za co oskarżony nie może ponieść odpowiedzialności;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że J. K. i W. Z. doprowadzili do pokrzywdzenia spółki z o.o. (...), gdy nie ma dowodów na takie ustalenie.

We wniosku odwoławczym skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie J. K..

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zważył co następuje. Apelacja jest zasadna. W pierwszej kolejności zważyć należy, że J. K. został oskarżony o doprowadzenie spółki z o.o. (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci 800.000 zł przez udzielenie mu pożyczki w tej wysokości, tj. o przestępstwo z art. 286§1 KK w zw. z art. 294§1 KK. Sąd pierwszej instancji ustalił, że oskarżony nie wypełnił swoim zachowaniem ustawowych znamion przestępstwa oszustwa, gdyż jego osobista sytuacja majątkowa oraz kondycja majątkowa jego przedsiębiorstwa były dobrze znane pożyczkodawcy, a zatem nie wprowadził nikogo w błąd. Ponadto, składając wniosek o udzielenie pożyczki, a następnie zawierając rzeczoną umowę miał możliwość spłaty pożyczki, a zatem nie można mu przypisać zamiaru oszukania spółki z o.o. (...). Ustalenie to zaakceptował oskarżyciel publiczny, gdyż w tej kwestii nie wywiódł apelacji.

Zważyć więc należy, że z prawidłowych ustaleń sądu a quo wynika, że udzielenie oskarżonemu pożyczki w wysokości 800.000 zł nie stanowiło dla spółki z o.o. (...) niekorzystnego rozporządzenia. Skoro tak, to nie ma podstaw do ustalenia, że oskarżony chciał, aby prezes zarządu wymienionej spółki zawarł z nim niekorzystną dla tej spółki umowę. Jeżeli w momencie zawarcia umowy J. K. był wypłacalnym przedsiębiorcą i posiadał środki do spłaty pożyczki, a na etapie rokowań nie wprowadził pożyczkodawcy w błąd, nie sposób sensownie twierdzić, że udzielenie pożyczki było czynnością niegospodarną. Dokonując takiego ustalenia, sąd meriti popadł w logiczną sprzeczność, co przekonuje o dokonaniu oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami logiki, a w efekcie, o wadliwości wymienionego ustalenia.

Poza tym umknęło sądowi, że ustalenie faktu głównego nastąpiło na podstawie poszlak. Prezes spółki z o.o. K.-R. zmarł bowiem w 2017 r., oskarżony odmówił wyjaśnień, a A. K. będąca główną księgową, która podpisała rzeczoną umowę zeznała, że nie miała żadnych wątpliwości odnośnie do kwestii finansowych. Ustalenie faktu głównego na podstawie poszlak musi jednak spełniać określone warunki. Przede wszystkim, wszystkie poszlaki muszą być wiarygodne, a nadto muszą tworzyć zamknięty łańcuch niepozwalający na dokonanie alternatywnych ustaleń i zbudowanie innej wersji zdarzenia. W rozpoznawanej sprawie został spełniony jedynie pierwszy warunek. Natomiast brak jest podstaw do twierdzenia, że ustalone poszlaki tworzą zamknięty łańcuch, pozwalający na ustalenie wyłącznie jednej wersji zdarzenia, przyjętej przez sąd pierwszej instancji i wyrażonej w treści zaskarżonego wyroku.

Dla sądu a quo kluczowym faktem pozwalającym na przypisanie oskarżonemu przestępstwa z art. 18§2 KK w zw. z art. 296§1 i 2 KK było zatajenie przez prezesa spółki faktu udzielenia mu pożyczki. W. Z. prosił wszak główną księgową o nieujawnianie w urządzeniach księgowych faktu udzielenia pożyczki oskarżonemu. Nie wiemy, jakie były powody takiego zachowania, gdyż W. Z. zmarł w 2017 r. Nie można jednak wykluczyć, że nie chciał ujawnić, że pożyczka udzielana jest jego zięciowi, gdyż mogłoby to być źle odebrane i ocenione przez członków zarządu i rady nadzorczej spółki. Powodem zachowania W. Z. mogły być zatem kwestie osobiste i rodzinne, a nie chęć ukrycia niekorzystnej transakcji. W efekcie, ustalone przez sąd pierwszej instancji poszlaki pozwalają na ustalenie innej wersji zdarzenia niż przyjęta przez ten sąd. W takim układzie, ustalenie faktu głównego na podstawie poszlak nastąpiło w sposób dowolny.

W takim stanie rzeczy, sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił oskarżonego od czynu przypisanego mu w zaskarżonym wyroku.

SSA Jerzy Skorupka

SSA Cezariusz Baćkowski

SSA Bogusław Tocicki