Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2024 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia SA Piotr Kaczmarek

Sędziowie: SA Agata Regulska (spr.)

SA Andrzej Kot

Protokolant: Katarzyna Szypuła

przy udziale Artura Rogowskiego prokuratora (...) Prokuratury (...)

po rozpoznaniu 22 lipca 2024 r. sprawy

A. K. (1) oskarżonej o czyny z art. 258 § 1 k.k., art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 65 k.k.

S. Ś. oskarżonej o czyny z art. 258 § 1 k.k., art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 65 k.k.

K. O. oskarżonej o czyny z art. 258 § 1 k.k., art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 65 k.k.

W. S. (poprz. K.) oskarżonej o czyny z art. 258 § 1 k.k., art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 65 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez wszystkich oskarżonych oraz prokuratora co do S. Ś.

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z 4 marca 2024 r. sygn. akt III K 236/23

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  uniewinnia oskarżone od popełnienia czynu z art. 258 § 1 k.k. przypisanego im w części rozstrzygającej wyroku: S. Ś. w pkt I, A. K. (1) w pkt III, K. O. w pkt V i W. S. w pkt VII;

2.  odnośnie do czynu przypisanego S. Ś. w pkt II, eliminuje ustalenie o działaniu w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz o czerpaniu korzyści majątkowej , przyjmując w to miejsce ustalenie o działaniu w celu osiągniecia korzyści majątkowej i ułatwieniu uprawiania prostytucji przez wymienione w opisie czynu osoby i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 4 §1 k.k. i za to na podstawie art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a § 1 k.k. wymierza jej karę 136 (sto trzydzieści sześć) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na 50 (pięćdziesięciu) zł;

3.  odnośnie do czynu przypisanego A. K. (1) w pkt IV, eliminuje ustalenie o działaniu w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz o czerpaniu korzyści majątkowej , przyjmując w to miejsce ustalenie o działaniu w celu osiągniecia korzyści majątkowej i ułatwieniu uprawiania prostytucji przez wymienione w opisie czynu osoby i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 4 §1 k.k. i za to na podstawie art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a §1k.k. wymierza jej karę 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na 50 (pięćdziesięciu) zł;

4.  odnośnie do czynu przypisanego W. S. w pkt VIII, eliminuje ustalenie o działaniu w ramach zorganizowanej grupy przestępczej oraz o czerpaniu korzyści majątkowej , przyjmując w to miejsce ustalenie o działaniu w celu osiągniecia korzyści majątkowej i ułatwieniu uprawiania prostytucji przez wymienione w opisie czynu osoby i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 4 §1 k.k. i za to na podstawie art. 204§1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a §1k.k. wymierza jej karę 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na 50 (pięćdziesięciu) zł;

5.  uniewinnia K. O. od czynu przypisanego jej w punkcie VI;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  na podstawie art. 63§1 k.k. zalicza oskarżonym na poczet orzeczonych kar grzywien okresy ich zatrzymań i tymczasowych aresztowań, przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równoważny dwóm dziennym stawkom grzywny:

- S. Ś. od dnia 26 stycznia 2019r. godz. 20.45 godz. 20.45 do dnia 4.04.2019r. godz. 14:50, uznając grzywnę za wykonaną w całości,

- A. K. (1) od dnia 26 stycznia 2019r. godz. 20:26 do dnia 28 stycznia 2019r. godz. 15:56,

- W. S. od dnia 26 stycznia 2019r. godz. 20:20 do dnia 28 stycznia 2019r. godz. 15:16.

IV.  zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego związane z ich udziałem w sprawie oraz wymierza im opłaty za obie instancje:

- S. Ś. 680 zł;

- A. K. (1) i W. S. po 400 zł;

V. kosztami postępowania w części uniewinniającej oskarżone od przypisanych im czynów oraz związanymi z apelacją prokuratora obciąża Skarb Państwa;

VI. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. G. i adw. A. P. (1) po 1476 zł, w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Oskarżona A. K. (1) wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 4 marca 2024r., sygn. akt II III K 236/23 została uznana za winną popełnienia czynów opisanych w punktach III, i IV części dyspozytywnej wyroku tj. tego, że:

III.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca grudnia 2017 roku do dnia 26 stycznia 2019 roku we W., w R., w B., w L. oraz innych miejscowościach na terenie kraju, wspólnie i w porozumieniu z K. K., A. M. (1), E. R., K. M., K. O., E. K. (1), E. K. (2), E. K. (3), S. Ś., W. S. (poprzednio K.), I. H., A. K. (2) i innymi nieustalonymi osobami brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej, kierowanej przez R. W., mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a polegających na odpłatnym świadczeniu usług seksualnych i czerpaniu z tego procederu korzyści majątkowych, tj. czynu z art. 258§1 k.k. i za to na podstawie art. 258§1 k.k. i za ten czyn Sąd wymierzył jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca grudnia 2017 roku do dnia 26 stycznia 2019 roku we W. woj. (...), działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt. III., a mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności czerpała dla R. W. korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez K. W., A. M. (2), B. C., W. B., E. B., A. T., J. K., K. L. (1), K. T., E. K. (4), S. T., A. G., A. D., B. P., M. L., M. F., B. K., P. S., K. O., E. K. (1), S. O., P. J. (1), E. K. (2), K. M., O. D., K. F., A. S., J. M., K. B., W. K., W. G. (1), E. K. (5), A. Ż., E. Ż. oraz inne dotychczas nieustalone osoby, pobierając co najmniej kilkakrotnie od w/w kobiet pieniądze w jednorazowej kwocie nie mniejszej niż 120 złotych i nie większej niż 250 złotych, stanowiącej połowę należności uzyskanej od jednego klienta, w zamian za świadczenie usługi seksualnej, które przekazywała następnie kierującej zorganizowaną grupą przestępczą R. W., tj. o czyn z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 204§2 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. oraz na podstawie art. 33§1 i 2 k.k. wymierzył jej kary: 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności i 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wymiar jednej stawki dziennej grzywny na kwotę po 50 (pięćdziesiąt) zł.

Jednocześnie Sąd Okręgowy na podstawie art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. połączył orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 69§1 k.k. i art. 70§1 k.k. wykonanie orzeczonej kar łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby po 3 (trzy) lata, oddając ją na podstawie art. 73 § 2 k.k. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżoną do informowania kuratora o przebiegu okresu próby.

Oskarżona S. Ś. zaskarżonym wyrokiem został uznana winną tego, że:

I.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia 2016 roku do dnia 26 stycznia 2019 roku we W., w R., w B., w L. oraz innych miejscowościach na terenie kraju, wspólnie i w porozumieniu z K. K., A. M. (1), E. R., K. M., K. O., E. K. (1), E. K. (2), E. K. (3), A. K. (1), W. S. (poprzednio K.), I. H., A. K. (2) i innymi nieustalonymi osobami brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej, kierowanej przez R. W., mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a polegających na odpłatnym świadczeniu usług seksualnych i czerpaniu z tego procederu korzyści majątkowych, tj. czynu z art. 258§1 k.k. i za to na podstawie art. 258§1 k.k. Sąd Okręgowy wymierzył jej karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  uznał ją także za winną tego, że w okresie od nieustalonego bliżej dnia 2016 roku do dnia 11 stycznia 2019 roku we W. woj. (...), w R. woj. (...), B. woj. (...), w L. woj. (...) oraz innych miejscowościach na terenie kraju, działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt. I., a mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności czerpała korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez K. W., A. M. (2), B. C., W. B., E. B., A. T., J. K., K. L. (2), K. T., E. K. (4), S. T., A. G., A. D., B. P., M. L., M. F., B. K., P. S., K. O., E. K. (1), S. O., P. J. (1), A. K. (1), E. K. (2), K. M., O. D., K. F., A. S., J. M., K. B., W. K., W. G. (1), E. K. (5), A. Ż., E. Ż. oraz inne dotychczas nieustalone osoby, pobierając od w/w kobiet pieniądze w jednorazowej kwocie nie niniejszej niż 60 złotych i nie większej niż 250 złotych, stanowiącej połowę należności uzyskanej od jednego klienta, w zamian za świadczenie przez nie usług seksualnych, które przekazywała następnie kierującej zorganizowaną grupą przestępczą R. W., przyjmując, iż czerpała dla R. W. korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji i za to na podstawie art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. oraz na podstawie art. 33§1 i 2 k.k. wymierzył jej kary: 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności i 136 (stu trzydziestu sześciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wymiar jednej stawki dziennej grzywny na kwotę po 50 (pięćdziesiąt) zł;

Jednocześnie Sąd Okręgowy na podstawie art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. połączył orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną roku pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 69§1 k.k. i art. 70§1 k.k. wykonanie orzeczonej kar łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby po 3 (trzy) lata, oddając ją na podstawie art. 73 § 2 k.k. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżoną do informowania kuratora o przebiegu okresu próby.

Oskarżoną K. O. uznał za winną tego, że:

V.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca października 2016 roku do bliżej nieustalonego dnia miesiąca czerwca 2018 roku we W., w R., w B., w L. oraz innych miejscowościach na terenie kraju, wspólnie i w porozumieniu z K. K., A. M. (1), E. R., K. M., S. Ś., E. K. (1), E. K. (2), E. K. (3), A. K. (1), W. S. (poprzednio K.), I. H., A. K. (2) i innymi nieustalonymi osobami brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej, kierowanej przez R. W., mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a polegających na odpłatnym świadczeniu usług seksualnych i czerpaniu z tego procederu korzyści majątkowych, tj. czynu z art. 258§1 k.k. i za to na podstawie art. 258§1 k.k. wymierzył jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca października 2016 roku do bliżej nieustalonego dnia miesiąca czerwca 2018 roku we W. woj. (...), działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt. V., a mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności czerpała dla R. W. korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez K. W., A. M. (2), B. C., W. B., E. B., A. T., J. K., K. L. (2), K. T., E. K. (4), S. T., A. G., A. D., B. P., M. L., M. F., B. K., P. S., S. Ś., E. K. (1), S. O., P. J. (1), A. K. (1), E. K. (2), K. M., O. D., K. F., A. S., J. M., K. B., W. K., W. G. (1), E. K. (5), A. Ż., E. Ż. oraz inne dotychczas nieustalone osoby, pobierając co najmniej kilkakrotnie od w/w kobiet pieniądze w jednorazowej kwocie nie mniejszej niż 120 złotych i nie większej niż 250 złotych, stanowiącej połowę należności uzyskanej od jednego klienta, w zamian za świadczenie usługi seksualnej, które przekazywała następnie kierującej zorganizowaną grupą przestępczą R. W.; tj. o czyn z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 204§2 k.k. w zw. z art. 65§1 k.k. oraz na podstawie art. 33§1 i 2 k.k. wymierzył jej kary: 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności i 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wymiar jednej stawki dziennej grzywny na kwotę po 50 (pięćdziesiąt) zł.

Jednocześnie Sąd Okręgowy na podstawie art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. połączył orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 69§1 k.k. i art. 70§1 k.k. wykonanie orzeczonej kar łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby po 3 (trzy) lata, oddając ją na podstawie art. 73 § 2 k.k. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżoną do informowania kuratora o przebiegu okresu próby.

Oskarżoną W. S. uznał za winną tego, że:

VII.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca sierpnia 2018 roku do dnia 26 stycznia 2019 roku we W., w R., w B., w L. oraz innych miejscowościach na terenie kraju, wspólnie i w porozumieniu z K. K., A. M. (1), E. R., S. Ś., K. M., E. K. (1), E. K. (3), A. K. (1), E. K. (2), A. P. (2), K. O., I. H., A. K. (2) i innymi ustalonymi oraz nieustalonymi osobami brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej, kierowanej przez R. W., mającej na celu popełniania przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, a polegających na odpłatnym świadczeniu usług seksualnych i czerpaniu z tego procederu korzyści majątkowych, tj. czynu z art. 258§1 k.k. i za to na podstawie art. 258§1 k.k. wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VIII.  w okresie od nieustalonego bliżej dnia miesiąca sierpnia 2018 roku do dnia 26 stycznia 2019 roku we W. woj. (...), działając w ramach zorganizowanej grupy przestępczej opisanej w pkt. VII., a mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności czerpała dla R. W. korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez K. W., A. M. (2), B. C., W. B., E. B., A. T., J. K., K. L. (2), K. T., E. K. (4), S. T., A. G., A. D., B. P., M. L., M. F., B. K., P. S., K. O., E. K. (1), S. O., P. J. (1), A. K. (1), E. K. (2), K. M., O. D., K. F., A. S., J. M., K. B., W. G. (1), E. K. (5), A. Ż., E. Ż. oraz inne dotychczas nieustalone osoby, pobierając co najmniej kilkakrotnie od w/w kobiet pieniądze w jednorazowej kwocie nie mniejszej niż 120 złotych i nie większej niż 250 złotych, stanowiącej połowę należności uzyskanej od jednego klienta, w zamian za świadczenie usługi seksualnej, które przekazywała następnie kierującej zorganizowaną grupą przestępczą R. W., tj. o czyn z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 §1 k.k. oraz na podstawie art. 33§1 i 2 k.k. wymierzył jej kary: 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 60 (sześćdziesięciu) stawek dziennych grzywny, ustalając wymiar jednej stawki dziennej grzywny na kwotę po 50 (pięćdziesiąt) zł.

Ponadto Sąd Okręgowy we Wrocławiu na podstawie art. 85§1 k.k. i art. 86§1 k.k. połączył orzeczone kary jednostkowe pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonej karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 69§1 k.k. i art. 70§1 k.k. wykonanie orzeczonej kar łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby po 3 (trzy) lata, oddając ją na podstawie art. 73 § 2 k.k. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązał oskarżoną do informowania kuratora o przebiegu okresu próby.

Powyższy wyrok zaskarżyli obrońcy oskarżonych oraz prokurator.

Obrończyni z urzędu oskarżonej A. K. (1), adw. M. G. - na podstawie art. 425 § 1 i § 2 i § 3 k.p.k. oraz 444 § 1 k.p.k., 445 § 1 k.p.k. i 447 § 1 k.p.k. - zaskarżyła wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu Wydział IlI Karny z dnia 4 marca 2024r., sygn. akt III K 236/23 w całości na korzyść oskarżonej A. K. (1).

Na podstawie art. 427 § 1 i § 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 2 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a to naruszenie:

1. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w tym przede wszystkim zeznań świadka R. W., pozostałych świadków i samych oskarżonych, która to ocena nie uwzględnia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i polega na uznaniu, że:

- oskarżona A. K. (1) była członkinią założonej przez R. W. zorganizowanej grupy przestępczej, która miała na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności tj. czerpanie korzyści majątkowych z uprawiania prostytucji przez inne kobiety, podczas gdy A. K. (1) zajmowała się wyłącznie świadczeniemusług seksualnych w lokalach najmowanych przez R. W., nie była ona członkiem zorganizowanej grupy przestępczej, nie należała do struktury tej grupy, nie miała świadomości ani woli przynależności do tej grupy, swoimi działaniami nie przyczyniała się do czerpania przez R. W. korzyści majątkowych z nierządu innych osób;

a w konsekwencji - błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżona A. K. (1) była członkiem zorganizowanej grupy przestępczej założonej i kierowanej przez R. W., której celem było czerpanie przez R. W. korzyści majątkowych z cudzego nierządu,

2. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w tym przede wszystkim zeznań świadka R. W., pozostałych świadków i samych oskarżonych, która to ocena nie uwzględnia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i polega na uznaniu, że: oskarżona A. K. (1) pełniła szczególnie ważną funkcję wśród kobiet zatrudnionych przez R. W., a dzięki swojej roli podejmowały działania, które w istocie sprowadzały się do pobierania od innych prostytutek połowy wpłaconej przez każdego klienta stawki i przekazania jej na rzecz R. W. a więc czerpały korzyści majątkowe z uprawiania prostytucji przez inne kobiety na rzecz osoby trzeciej tj. R. W. podczas gdy A. K. (1) prócz osobistego świadczenia usług seksualnych nie pełniła żadnej szczególnej roli i nie czerpała żadnych korzyści z nierządu innych osób;

a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżona A. K. (1) poza osobistym świadczeniem usług seksualnych podejmowała czynności zmierzające do czerpania przez R. W. korzyści majątkowych z nierządu innych kobiet.

Wskazując na powyższy zarzut obrończyni z urzędu oskarżonej A. K. (1), adw. M. G., na zasadzie art. 427 § 1 k.p.k. oraz 437 § 1 i 2 k.p.k. wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w pkt Hi i IV i uniewinnienie oskarżonej od zarzucanych jej czynów.

2. zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. G. kosztów nieodpłatnej pomocy prawnej udzielonej oskarżonej A. K. (1) z urzędu w postępowaniu w ii instancji w wysokości 1200 zł + 23% VAT oświadczając, że koszty te nie zostały poniesione przez oskarżoną ani w całości, ani w części.

Obrońca oskarżonej S. Ś. adw. P. M. , w oparciu o przepis art. 444 k.p.k. w zw. z art. 425 k.p.k. zaskarżył powyższy wyrok w całości w zakresie dotyczącym w/w oskarżonej.

Na podstawie art. 438 pkt 1 i 3 k.p.k. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił :

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, że dowody ujawnione na rozprawie i ustalone na ich podstawie okoliczności w szczególności zeznania kobiet bądź świadczących usługi seksualne bądź zatrudnionych w charakterze telefonistek są wystraczające do uznania za udowodnione następujących faktów: 

a. działania oskarżonej w ramach zorganizowanej grupy przestępczej;

b. działania oskarżonej w celu uzyskania przez inną osobę korzyści majątkowej; podczas gdy z zeznań zarówno S. Ś., współoskarżony jak i jak przesłuchiwanych na rozprawie świadków wynika, że okoliczności o których mowa powyżej przedstawiały się całkowicie odmiennie, a w szczególności oskarżona jak i pozostałe kobiety świadczące usługi towarzyskie wykonywały je dobrowolnie, zgodnie z własną wolą i bez jakiegokolwiek przymusu, brak było jakiegokolwiek stosunku zależności czy te podporządkowania, brak było jakiejkolwiek organizacji mogącej nosić cechy istnienia i działania w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw, oskarżonej nie sposób przypisać zamiaru i świadomości działania w zorganizowanej grupie mającej na celu popełnianie przestępstw przeciwko wolności seksualnej;

2. obrazę przepisu prawa materialnego tj. art. 204 § 2 k.k. poprzez niezasadne przyjęcie, że swoim zachowaniem oskarżona wyczerpała znamiona w/w przepisu i świadczyła osobiście usługi seksualne w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dla R. W., podczas gdy żadna ze wskazanych przesłanek odpowiedzialności z art. 204 § 2 nie wystąpiła w niniejszej sprawie;

Na podstawie art 427 § 1 i 437 § 2 k.p.k. obrońca oskarżonej S. Ś. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia obu zarzucanych jej aktem oskarżenia czynów;

ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.

Obrońca z urzędu oskarżonej K. O., adw. A. P. (1) , na zasadzie art. 444 § 1 k.p.k. i art 425 § 2 k.p.k., zaskarżam wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu, w zakresie winy, tj. co do całości wyroku. Na zasadzie art. 427 § 2 k.p.k., art. 438 k.p.k. powyższemu wyrokowi zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść tego orzeczenia (art. 438 pkt. 3 k.p.k.), a polegający na przyjęciu, iż oskarżona K. O. dopuściła się czynu opisanego w pkt V i VI części wstępnej wyroku, co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia, iż oskarżona swoim zachowaniem wyczerpała znamiona ustawowe przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. i art. 204 § 2 k.k. w związku z art. 65 § 1 k.k., gdy. tymczasem zebrany w aktach sprawy materiał dowodowy nie dawał podstaw do poczynienia takich ustaleń;

2. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia ( art. 438 pkt. 2 k.p.k. ), a to przepisu art. 5 § 2 k.p.k. poprzez zaniechanie rozstrzygnięcia nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonej, oraz art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny zgromadzonych w sprawie dowodów i dokonując tejże oceny w sposób dowolny.

Na zasadzie art. 437 § 2 k.p.k. obrońca z urzędu oskarżonej K. O., adw. A. P. (1) wniosła o:

1.  o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od przypisanych jej przestępstw, opisanych w pkt. V i VI części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku;

ewentualnie:

2.  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania;

a ponadto:

3.  o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. P. (1) wynagrodzenia za nieopłaconą obronę z urzędu oskarżonej K. O. w postępowaniu apelacyjnym, oświadczając jednocześnie, iż żadne wynagrodzenie z tego tytułu nie zostało obrońcy opłacone, tak w całości, jak i w części.

Obrońca oskarżonej W. S. adw. P. W. , na podstawie art. 425 § 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k., zaskarżył powyższe orzeczenie w całości na korzyść oskarżonej. Przywołanemu wyrokowi, na podstawie art. 427 § 2 w zw. z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zarzucił:

l. obrazę przepisów postępowania, a to art. 7 k.p.k. w związku z art. 410 k.p.k. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób dowolny, nieobiektywny oraz sprzeczny z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego, a polegający na:

a) przyjęciu, że oskarżona S. wykonując pracę prostytutki działała jednocześnie w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, iż była ona szeregowym pracownikiem oddającym połowę swoich zarobków, nie miała przywilejów ani obowiązków, które wyróżniały by ją spośród innych pracownic seksualnych,

b) przyjęciu iż oskarżona pełniła jakąś szczególną funkcję w agencji towarzyskiej kierowanej przez R. W., podczas gdy z materiału dowodowego, na którym Sąd I instancji oparł swe ustalenia, wynika, że R. W. zarządzała swoją organizacją jednoosobowo a wszystkie pracujące dla niej prostytutki były traktowane przedmiotowo a nawet jeśli wykonywały prace dodatkowe typu zaniesienie pieniędzy szefowej to nie dostawały za to żadnego wynagrodzenia ani nie wynikało to ze specyficznie rozumianego podziału obowiązków w firmie .

c) przyjęciu, że oskarżona przyjęła pieniądze od wskazanych w punkcie VIII wyroku co najmniej 34 kobiet podczas , gdy nie wynika to z żadnego dowodu przeprowadzonego w toku postępowania.

II. błąd w ustaleniach faktycznych powstały w konsekwencji powyższych uchybień procesowych polegający na:

- przyjęciu, że oskarżona działała w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, podczas gdy z całości materiału dowodowego wynika, iż w rozpoznawanej sprawie winna być co najwyżej traktowana jak pokrzywdzona

- przyjęciu, że oskarżona w pełni świadomie popełniła czyn zabroniony opisany w artykule 204§2 kk

Formułując przywołane zarzuty na podstawie art, 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k. obrońca oskarżonej W. S. adw. P. W. wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie: o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Okręgowy.

Prokurator na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k., art. 444 k.p.k. oraz art. 447 § 2 k.p.k. zaskarżył przedmiotowy wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonej S. Ś.. Na podstawie 427 § 2 k.p.k. oraz art. 438 pkt 4 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

I.  rażącą niewspółmierność jednostkowej kary pozbawienia wolności, wymierzonej oskarżonej za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., określone w pkt I wyroku tj. 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, co wynika z niedostatecznego uwzględnienia przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu wysokiego stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżoną czynu skierowanego przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, stopnia jego zawinienia, oraz okoliczności obciążających, a w szczególności w postaci: skali przestępczego procederu, w którym oskarżona brała udział w roli tzw. telefonistki w agencjach towarzyskich, w których świadczone były odpłatne usługi seksualne, w wyniku czego orzeczona w stosunku do oskarżonej kara pozbawienia wolności jest rażąco łagodna i nie odpowiada dyrektywom sądowego wymiaru kary, w związku z czym nie jest w stanie spełniać celów wychowawczych i prewencyjnych wobec oskarżonej ani też realizować potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa,

II.  rażącą niewspółmierność jednostkowej kary pozbawienia wolności, tj. 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz rażącą niewspółmierność jednostkowej kary grzywny, tj. 136 (sto trzydzieści sześć) stawek dziennych grzywny, przy przyjęciu jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 50 (pięćdziesiąt) zł, wymierzonych oskarżonej za przestępstwo z art, 204 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k., określone w pkt II wyroku, co wynika z niedostatecznego uwzględnienia przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu wysokiego stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżoną czynu oraz okoliczności obciążających, a w szczególności: roli jaką oskarżona pełniła w przestępczym procederze w postaci: pilnowania porządku, w tym poprzez pobieranie połowy zarobków kobiet świadczących odpłatnie usługi seksualne, które następnie przekazywała kierującej zorganizowaną grupą przestępczą R. W., werbowania kobiet do pracy w charakterze prostytutek, a także umawianie spotkań klientów z kobietami świadczącymi usługi seksualne, opłacania ogłoszeń na portalu (...), a także organizowania sesji fotograficznych nowo przyjętych kobiet w agencji towarzyskiej, ciągły kontakt telefoniczny, w celu zapewnienia stałej obsługi klientów, a w szczególności korzystania w wysokim stopniu z przestępczego procederu, poprzez uzyskanie z tej działalności wysokich dochodów, w wyniku czego orzeczona w stosunku do oskarżonej kara pozbawienia wolności i kara grzywny są rażąco łagodne i nie odpowiadają dyrektywom sądowego wymiaru kary, w związku z czym nie są w stanie spełniać celów wychowawczych i prewencyjnych wobec oskarżonej ani też realizować potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

3. rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności poprzez wymierzenie oskarżonej S. Ś. 1 (jednego) roku pozbawienia wolności (punkt IX wyroku), przy jednoczesnym warunkowym zawieszeniu jej wykonania na okres próby 3 (trzech) lat, oddając ją w okresie próby pod dozór kuratora sądowego oraz zobowiązując oskarżoną S. Ś. do informowania kuratora o przebiegu okresu próby (pkt X wyroku), co wynika z niedostatecznego uwzględnienia przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu warunków osobistych oskarżonej, celów zapobiegawczych i wychowawczych, które to okoliczności przemawiają za wymierzeniem wskazanej oskarżonej zdecydowanie surowszej kary pozbawienia wolności, a co sprawia, że orzeczona kara łączna nie spełnia w wystarczającym stopniu zadań w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k., art. 437 § 1 k.p.k. prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1. wymierzenie oskarżonej S. Ś. za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k., określone w pkt I wyroku kary 1 (jednego) roku 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2. wymierzenie oskarżonej S. Ś. za przestępstwo z art. 204 § 1 k.k w zw. z art. 65 § 1 k.k., określone w pkt II wyroku kary 1 (jednego) roku 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i kary grzywny w wymiarze 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny, ustalając wymiar jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 50 (pięćdziesiąt) zł,

3. wymierzenie oskarżonej S. Ś. kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności i zaliczenie oskarżonej S. Ś. na poczet orzeczonej kary łącznej okresu zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 26 stycznia 2019 roku, godzina 20:45 do dnia 4 kwietnia 2019 roku, godzina 14:50.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Mimo wymogów określonych w przepisie art. 99a § 1 k.p.k., a także w przepisach Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie wzorów formularzy uzasadnień wyroków oraz sposobu ich wypełniania (Dz. U. z 2019 r. poz. 2349), w niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny odstąpił od sporządzenia uzasadnienia wyroku na formularzu UK 1, sporządzając je sposób tradycyjny. Odstępstwo od tej zasady podyktowane zostało koniecznością zagwarantowania stronom postępowania prawa do rzetelnego procesu, który obejmuje także postępowanie odwoławcze, a to w kontekście art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw i Podstawowych Wolności. Forma oraz treść formularza w realiach niniejszej sprawy skutkowałaby niemożnością dotrzymania konwencyjnego standardu rzetelnego procesu. (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt I KA 1/20, OSNKW 2020/9-10/41, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 30 czerwca 2022r., sygn. akt II AKa 267/21, LEX nr 3398657; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 10 listopada 2022r., sygn. akt II AKa 340/22, LEX nr 3455549; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 24 marca 2022r., sygn. akt II AKa 488/21, LEX nr 3372445).

Zaznaczenia wymaga, iż wnioski o uzasadnienie orzeczenia złożyli prokurator oraz obrońca oskarżonej A. K. (1). Niezależnie jednak od treści zarzutów sformułowanych w apelacjach prokuratora oraz obrońcy oskarżonej A. K. (1), należy w pierwszej kolejności odnieść się do kwestii uniewinnienia oskarżonych od zarzutu popełnienia czynu z art. 258 §1 k.k., a także K. O. od zarzutu popełnienia czynu z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k.

Przypomnieć należy, iż dyspozycja art. 258 § 1 k.k. wskazuje, iż wypełnia ją ten, kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego. Przedmiotem ochrony są tu porządek publiczny, bezpieczeństwo państwa i obywateli, ponieważ tworzenie zorganizowanych grup i związków przestępnych stanowi dla tych dóbr poważne zagrożenie. Zorganizowaną grupę przestępczą tworzą co najmniej trzy osoby, których celem jest popełnienie określonych przestępstw lub też ogólnie popełnianie przestępstw o luźnym związku, m. in. bez stałych ról, w każdym razie określenie ról poszczególnych członków musi charakteryzować się wyższym stopniem konkretyzacji niż przy zwykłym współsprawstwie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 25 marca 1999r., II AKa 45/99, OSA 2000/2, poz. 15). Grupa zorganizowana to coś znacznie więcej niż współsprawstwo, czy luźna grupa osób zamierzających popełnić przestępstwo. Istotą "zorganizowania" jest więc istnienie wewnętrznej struktury organizacyjnej (choćby z niskim stopniem zorganizowania), o określonej trwałości oraz występujące w niej więzy organizacyjne oparte na porozumieniu, zaś elementami pozwalającymi na wyodrębnienie takiej zorganizowanej grupy przestępczej, wspólne planowanie przestępstw, akceptacja celów oraz skoordynowany sposób działania. Wystarczy, że grupa taka posiada trwałą strukturę poziomą - z reguły ze stałym gronem uczestników koordynujących jej działalność według ustalonych reguł. W przypadku grupy przestępczej nie jest wymagany szczególny poziom jej organizacji, wystarczająca jest organizacja na poziomie zaledwie podstawowym, ale z podziałem ról, a zorganizowaną grupę mogą tworzyć osoby, których celem jest popełnianie przestępstw, o luźnym związku, m.in. bez stałych ról, ale w każdym razie o większym określeniu ról niż przy współsprawstwie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 maja 2024r., VIII AKa 158/23, LEX nr 3730519).

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego, a przede wszystkim wyjaśnień wszystkich oskarżonych, to jest A. K. (1), S. Ś., K. O. oraz W. S. (poprzednio K.) jak i świadków, w szczególności R. W., A. M. (1), K. K., E. K. (3), E. R., A. P. (2), A. K. (2), I. H. nie pozwala na przyjęcie, iż oskarżone A. K. (1), S. Ś., K. O. oraz W. S. wypełniły swoim zachowaniem znamiona czynu z art. 258 § 1 k.k.

„Zorganizowana grupa mająca na celu dokonywanie przestępstw tym różni się od innej grupy (szajki) przestępców, że jest zorganizowana, a więc ma trwałą strukturę, czy to pionową - z przywódcą kierującym działalnością, czy też poziomą - z reguły ze stałym gronem uczestników koordynujących działalność według ustalonych reguł i tym, że jej grono zakłada systematyczne dokonywanie przestępstw. Nie jest wymagany szczególny poziom organizacji grupy, wystarczająca jest organizacja na poziomie podstawowym, ale z podziałem ról” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 10 stycznia 2024r., VIII AKa 27/23, Lex nr 3699266).

W odniesieniu do oskarżonych nie sposób przypisać im konkretnych ról w ramach prowadzonej przez R. W. działalności przestępczej. Mówią o tym słuchane w sprawie osoby, wyraźnie wskazując, iż każda z oskarżonych była przede wszystkim zatrudniona jako prostytutka, zaś jakiekolwiek inne czynności o charakterze technicznym, wykonywała na zlecenie R. W. (znoszenie i przekazywanie pieniędzy), czy to w sytuacji gdy nie było innej osoby, która mogłaby zająć się konkretną czynnością, w szczególności telefonistki – to jest odebraniem telefonów i umawianiem z klientem. Żadna z nich nie była „liderką”, wykonywała dodatkowe czynności – poza prostytucją – bez osiągania jakichkolwiek dodatkowych zysków oraz nie były to czynności przypisanie jej na stałe. Określenie „liderki”, które pojawiło się na początkowym etapie postępowania przygotowawczego nie znalazło potwierdzenia w dalszym jego toku, także na etapie postępowania sądowego. Odmiennie zaś, osoby składające wyjaśnienia i zeznania w sprawie wyraźnie podkreślały, że owszem R. W. kierowała całością przestępstwa, pomagały jej w tym inne osoby, w tym zatrudnione jako telefonistki, jednak dziewczyny zatrudnione jako prostytutki – w tym oskarżone A. K. (1), S. Ś., K. O. oraz W. S. – nie pełniły żądnych dodatkowych ról, nie miały na stałe przypisanych obowiązków związanych z działalnością przestępczą, którą prowadziła R. W.. Wykonywały na bieżąco jedynie czynności związane z odbieraniem telefonów i umawianiem klientów - i tylko wtedy gdy nie było telefonistki, czy też innej osoby, która mogłaby to zrobić. Także pieniądze, które były przekazywane R. W. – znoszone były przez osobę, która w danym momencie była wolna i mogła to zrobić. Natomiast samo rozliczenie z zarobionych pieniędzy robiła każda z kobiet osobno, każda też samodzielnie uzupełniała zeszyt z informacjami dotyczącym przyjętych klientów oraz kwot uzyskanych z od danego klienta – w powiązaniu z numerami telefonów z których umawiani byli klienci. Ostatecznie dzień rozliczały wspólnie, pracujące danego dnia kobiety, dzieląc zysk według ustalonych przez R. W. zasad (połowa kwoty stanowiła zarobek kobiety, połowa była przekazywana R. W., zaś kwoty powyżej stawki za usługę - pozostawały poza rozliczeniem wspólnym, należały do osoby, która je otrzymała). W depozycjach świadków oraz wyjaśnieniach oskarżonych wielokrotnie podkreślane było, iż żadna z zatrudnionych w charakterze prostytutki kobiet nie nadzorowała pracy pozostałych kobiet, nie prowadziła grafiku innych osób, nie pozostawała w gotowości do popełniania przestępstw. Wykonywały jedynie zlecone im czynności techniczne niezbędne dla funkcjonowania Agencji Towarzyskiej. Przestępstwo sutenerstwa, którego dopuściła się R. W. i inne osoby, skazane w innym postępowaniu, wymagało przecież ze swojej natury pewnej organizacji, aby mogło się ziścić. Nie były one niezbędnym elementem funkcjonowania systemu przestępczego, nie znajdowały się na żadnym stopniu czy to pionowym czy poziomym, organizacji grupy. Stąd nie sposób przypisać oskarżonym A. K. (1), S. Ś., K. O. oraz W. S. sprawstwa czynu z art. 258 §1 k.k., z tego też powodu wszystkie cztery oskarżone zostały uniewinnione od zarzutu z art. 258 § 1 k.k.

Natomiast ze względu na wskazane czynności o charakterze technicznym oskarżonym A. K. (1), S. Ś. oraz W. S. przypisane zostało popełnienie czynu z art. 204 k.k., przy czym zmianie uległo jego uszczegółowienie, bowiem Sąd Odwoławczy uznał, że wymienione wyżej oskarżone nie popełniły czynu z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k., ale czyn z art. 204 §1 k.k.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć iż część materiału dowodowego związanego z zarzutem z art. 204 § 2 k.k. znajdowała się w materiałach niejawnych, zgromadzonych jednak w związku z postępowaniem w zakresie zarzutu z art. 258 § 1 k.k. W sytuacji uniewinnienia wszystkich czterech oskarżonych od działania w zorganizowanej grupie przestępczej, Sąd Odwoławczy nie był uprawniony do posłużenia się tą częścią materiału dowodowego w zakresie zarzutu z art. 204 k.k.

Zgodnie z treścią art. 204 § 2 k.k. zarzut sutenerstwa związany jest z okolicznością czerpania korzyści majątkowej z uprawiania prostytucji przez inną osobę. Natomiast zachowanie zdefiniowane jako kuplerstwo obejmuje działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez ułatwianie innej osobie uprawiania prostytucji.

„Dla wypełnienia znamion sutenerstwa (art. 204 § 2 k.k.) osiąganie przez sutenera korzyści nie musi być celem jego działalności, a korzyści mogą mu być udzielane przez prostytutkę mniej lub bardziej dobrowolnie” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 9 września 2015r., II AKa 142/15, LEX nr 1997877). W orzecznictwie przyjęte zostało, iż sutenerstwo może polegać na "czystym" pasożytowaniu na pracy określonej prostytutki lub określonych prostytutek w postaci życia na ich koszt lub odbierania im części zarobionych pieniędzy albo na świadczeniu pewnych usług na ich rzecz w zamian za otrzymywane korzyści majątkowe, co do zasady niewspółmiernie wysokie do wartości świadczonych usług z własnej strony. Ponadto "Indywidualne uzyskiwanie własnych dochodów z prostytucji nie eliminuje możliwości równoczesnego korzystania ze środków finansowych pochodzących z nierządu uprawianego przez inne osoby" (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 21 marca 2017r., II AKa 33/17, LEX nr 2295146). Przestępstwo sutenerstwa należy do przestępstw materialnych. Jego skutkiem jest czerpanie korzyści majątkowych, co oznacza, że przestępstwo to jest dokonane dopiero wówczas, gdy sprawca uzyskał takie korzyści (dla siebie lub kogoś innego - zob. art. 115 § 4 k.k. i wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 16 lutego 2012 ., II AKa 15/12, LEX nr 1120035). Użyte w art. 204 § 2 k.k. znamię czynnościowo-skutkowe w postaci "czerpania" korzyści majątkowych (znamię korzyści jest w § 2 też użyte w liczbie mnogiej, a nie pojedynczej) wskazuje, że przestępstwo sutenerstwa ma charakter wieloczynowy i nie stanowi wyczerpania jego znamion jednokrotne uzyskanie korzyści majątkowej z cudzego procederu prostytucyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z 5 lutego 2009r., II KK 251/08, oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z 14 lutego 2012r., II AKa 115/12, LEX nr 1289560). Jak zostało już wyżej wykazane, żadna z oskarżonych nie czerpała jakichkolwiek korzyści majątkowych z wykonywanych czynności na zlecenie R. W.. Jedyne korzyści majątkowe czerpały oskarżone z uprawiania prostytucji przez siebie same.

Natomiast nie ulega wątpliwości, iż zarówno S. Ś., jak i A. K. (1) oraz W. S. wykonywały czynności zlecone przez R. W. – czym ułatwiały prowadzenie działalności zarówno R. W., jak i uprawianie prostytucji przez inne kobiety. Każda z nich zarówno odbierała telefony i umawiała klientów, w sytuacji gdy czynności te nie były wykonywane przez telefonistki, a także zanosiła pieniądze R. W.. Podobnie jest z dokonywaniem na polecenie R. W. przelewów jaki i opłat, czy też podpisywaniem umów wynajmu mieszkań, w których świadczone były usługi seksualne. Ponadto S. Ś. opłacała także ogłoszenia internetowe związane z portalem (...), gdzie były zamieszczane zdjęcia kobiet pracujących jako prostytutki dla R. W.,

S. Ś. cieszyła się zaufaniem R. W. stąd ilość zlecanych jej czynności była większa niż pozostałym oskarżonym. Jednak jak wynika z zebranego materiału dowodowego, w tym wyjaśnień i zeznań R. W., wykonywanie powyższych czynności, zarówno przez S. Ś., jak i pozostałe kobiety nie wiązało się ani z ich szczególną rolą, ani przede wszystkim z otrzymywaniem jakichkolwiek pieniędzy. Każda z czterech oskarżonych korzyści finansowe osiągała tylko i wyłącznie z uprawiania przez siebie prostytucji.

„Ułatwianie prostytucji, czyli kuplerstwo to udzielanie wszelkiego rodzaju pomocy w tej działalności” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 23 września 2017r.II AKa 91/17, LEX nr 2566564). Ponadto kuplerstwo jest przestępstwem kierunkowym, przy którym niezbędne jest udowodnienie sprawcy ułatwiania prostytucji, i to w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przepisem, który najczęściej ma zastosowanie w praktyce wobec właścicieli agencji towarzyskich, jest art. 204 § 2 k.k. penalizujący czerpanie korzyści majątkowych z uprawiania prostytucji przez inną osobę lub inne osoby (np. postanowienie SN z 29 maja 2003 r., III KK 19/03, LEX nr 78377), gdyż w przypadku tego typu przestępstwa wystarczy przewidywanie i godzenie się z tym, że czerpane korzyści majątkowe pochodzą z uprawiania prostytucji przez inną osobę lub inne osoby.

W realiach niniejszej sprawy oskarżone S. Ś., A. K. (1) oraz W. S. swoim działaniem wyczerpały znamiona przestępstwa z art. 204 §1 k.k. Wskazywane już wielokrotnie czynności, to jest odbieranie telefonów, umawianie klientów, pomoc w rozliczaniu dziennego zarobku, przekazywanie pieniędzy R. W., były wykonywane przez te oskarżone. Nadto w odniesieniu do S. Ś., dokonywała ona przelewów i płatności na poczcie, w szczególności za ogłoszenia internetowe na portalu (...) czy też rozliczała „wyjazdówki” i składała raport R. W.. Podobnie W. S. dodatkowo także rozliczała i raportowała wyjazdy do B. i K.. W powyższym zakresie Sąd Odwoławczy zgodził się z oceną Sądu Okręgowego, dającego wiarę zarówno wyjaśnieniom oskarżonych, a także zeznaniom świadków, ich depozycje potwierdzały bowiem wersje przedstawione przez oskarżone.

W konsekwencji, Sąd Odwoławczy złagodził wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonych, łagodząc ją do jedynie – przy zastosowaniu art. 37a k.k., mając na uwadze art. 4 § k.k. - do kary grzywny, to jest wobec S. Ś. kary grzywny w wysokości 136 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawkę na 50 zł, wobec A. K. (1) oraz W. S. kary grzywny w wysokości po 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawkę na 50 zł.

Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 § 1 k.k. pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, przy zachowaniu wymogu, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę.

Dyrektywa prewencji indywidualnej oznacza, że rodzaj i wysokość sankcji karnej powinny być tak dobrane, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez każdą z oskarżonych, co może być osiągnięte poprzez odstraszanie sprawcy od popełniania przestępstw albo jego wychowanie (resocjalizację). Efekt "odstraszający" kary ma zmaterializować się w umyśle sprawcy, ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości i przekonanie, że każde przestępstwo jest karane odpowiednio surowo. To wywołuje uzasadnione prawdopodobieństwo, że skazana na odpowiednio surową karę sprawczyni powstrzyma się przed ponownym rozmyślnym popełnieniem czynu zabronionego (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 marca 2007 r., sygn. akt II AKa 58/07, KZS 2007, z. 9, poz. 52). Idea wychowania przez karę zakłada z kolei takie dostosowanie wysokości i rodzaju kary kryminalnej do indywidualnych potrzeb sprawczyń, aby skazane zrozumiały naganność swojego zachowania i w przyszłości przestrzegały porządku prawnego. W obu przypadkach orzeczona kara ma być adekwatna w tym znaczeniu, że racjonalne w realiach danej sprawy oznaczenie progu uprawniającego do wniosku o możności osiągnięcia tych celów wyznacza próg, powyżej którego orzekanie kary jest zbędne, a przez to może ona nabrać cech rażąco niewspółmiernej (surowej).

Biorąc pod uwagę zmianę kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonym A. K. (1), W. S. oraz S. Ś., Sąd Odwoławczy zobligowany był do orzeczenia nowej kary, co zostało uczynione poprzez eliminację kary pozbawienia wolności, pozostawiając jednie karę grzywny. Sąd Odwoławczy uznał, że orzeczone w wyroku zmieniającym kary grzywny są adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości i winy oskarżonych. Mając na uwadze okoliczności przestępstwa, ich stopień zaangażowania w jego popełnienie, społeczną szkodliwość czynu oraz fakt, że oskarżone same uprawiały prostytucję i także one korzystały z podejmowanych czynności, należy uznać, że wymierzone kary nie pozostają w sprzeczności z dyrektywami, o jakich stanowi art. 53 k.k. W należytym stopniu uwzględniają wszystkie okoliczności ujawnione w toku postępowania karnego, i to zarówno te odnoszące się do czynu popełnionego przez oskarżone, jak i równocześnie realizujące cel wychowawczy i zapobiegawczy w sposób adekwatny. Sąd Odwoławczy miał także na uwadze, iż od popełnienia przestępstw zarzuconych oskarżonym minął znaczny upływ czasu, a droga życiowa oskarżonych nie wskazuje, by były zdemoralizowanymi przestępczyniami, a żadna z nich po popełnieniu niniejszego czynu nie była karana.

Jednocześnie Sąd Apelacyjny uniewinnił K. O. od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. Zgromadzony w sprawie materiał dowody w odniesieniu do tego zarzutu nie pozwolił na przypisanie jej przestępstwa stypizowanego we wskazanym wyżej przepisie. Oskarżona K. O. zajmowała się jedynie odpłatnym świadczeniem usług seksualnych, nie czerpała żadnych dodatkowych korzyści – to jest żadnego dodatkowego wynagrodzenia za ewentualne, sporadycznie wykonane, czynności techniczne. W zakresie tych okoliczności Sąd odwoławczy dał wiarę jej wyjaśnieniom, wyjaśnieniom pozostałych oskarżonych, depozycjom świadków, w tym także R. W., która stwierdziła między innymi, że K. O. nie ufała tak jak S. Ś., W. K. czy A. K. (1). Jednocześnie w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, a dostępny po wyeliminowaniu zarzutu z art. 258 § 1 k.k. poprzez uniewinnienie, nie sposób przypisać K. O. czynu z art. 204 § 1 k.k.

Przechodząc do omówienia poszczególnych apelacji, jako do pierwszej należy odnieść się do apelacji prokuratora, bowiem zarzucił on rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec S. Ś.. Apelacja ta okazała się niezasadna.

Orzeczona kara może być uznana za niewspółmierną, gdy nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnionego czynu, jak i osobowości sprawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt WA 19/09, OSNwSK 2009, Nr 1, poz. 1255; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 września 2001 r., sygn. akt II AKa 154/01, OSProk. i Pr. 2002, Nr 11, poz. 29; wyroki Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 marca 2010 r., sygn. akt II AKa 59/10, OSA 2011, nr 9, poz. 3, oraz z dnia 28 lutego 2013 r., sygn. akt II AKa 21/13, L.). Zmiana kary w instancji odwoławczej może nastąpić wyłącznie, gdy kara orzeczona nie daje się akceptować z powodu różnicy między nią a karą sprawiedliwą, która nie może być niewielka czy nieznacząca (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2017 r., sygn. akt II KK 156/17, L.; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 maja 2003 r., sygn. akt II AKa 163/03, OSA 2003/11/113; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 grudnia 2016 r., sygn. akt II AKa 361/16, L.).

Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 § 1 k.k. pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, przy zachowaniu wymogu, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę. Przy ocenie kary przez pryzmat jej rażącej niewspółmierności nie można zatem nie uwzględniać granic, w jakich kara za dane przestępstwo może być orzeczona i w jakich niejako "proporcjach" pozostaje kara orzeczona względem granic pozostawionych sędziowskiemu uznaniu. Niemniej stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej za dane przestępstwo uznać należy za czynnik mający niebagatelne znaczenie przy ocenie, czy konkretna kara jest rażąco niewspółmierna. Jednocześnie powinna ona uwzględniać dyrektywy prewencji indywidualnej, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego.

Dyrektywa prewencji indywidualnej oznacza, że rodzaj i wysokość sankcji karnej powinny być tak dobrane, by odstraszyć sprawcę od popełniania przestępstw albo go wychować (resocjalizacja).. Efekt "odstraszający" kary ma zmaterializować się w umyśle sprawcy, ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości i przekonanie, że każde przestępstwo jest karane odpowiednio surowo. To wywołuje uzasadnione prawdopodobieństwo, że skazany na odpowiednio surową karę sprawca powstrzyma się przed ponownym rozmyślnym popełnieniem czynu zabronionego (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 marca 2007 r., sygn. akt II AKa 58/07, KZS 2007, z. 9, poz. 52). Idea wychowania przez karę zakłada z kolei takie dostosowanie wysokości i rodzaju kary kryminalnej do indywidualnych potrzeb sprawcy, aby skazany zrozumiał naganność swojego zachowania i w przyszłości przestrzegał porządku prawnego. W obu przypadkach orzeczona kara ma być adekwatna w tym znaczeniu, że racjonalne, w realiach danej sprawy oznaczenie progu uprawniającego do wniosku o możności osiągnięcia tych celów, powyżej którego orzekanie kary jest zbędne, a przez to może ona nabrać cech rażąco niewspółmiernej (surowej).

W ocenie Sądu Apelacyjnego brak było podstaw do uznania, jakoby kara orzeczona wobec oskarżonej S. Ś. była niewspółmierna. Jednocześnie biorąc pod uwagę, iż oskarżona została uniewinniona od popełnienia przestępstwa z art. 258 § 1 k.k., zaś w doniesieniu do zarzutu z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. – została zmieniona kwalifikacja prawna czynu na czyn z art. 204 § 1 k.k. koniecznym stało się nie zaostrzenie orzeczonej wobec niej kary, a wręcz przeciwnie – złagodzenie jej wymiaru.

Biorąc jednak pod uwagę, iż w zmodyfikowanym opisie Sąd Odwoławczy przyjął, że „oskarżona działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i ułatwienia prostytucji przez wymienione w opisie czynu osoby”, to jest: K. W. A. M. (2), B. C., W. B., E. B., A. T., J. K., K. L. (2), K. T., E. K. (4), S. T., A. G., A. D., B. P., M. L., M. F., B. K., P. S., K. O., E. K. (1), S. O., P. J. (2), A. K. (1), E. K. (2), K. M., O. D., K. F., A. S., J. M., K. B., W. K., W. G. (2), E. K. (5), A. Ż., E. Ż. - nie zaś czerpanie korzyści majątkowej z uprawiania prostytucji przez inną osobę – to kary orzeczone zarówno przez Sąd I instancji jak i postulowane przez prokuratora jawiły się jako rażąco surowe.

Orzeczona wobec oskarżonej S. Ś. kara grzywny jest adekwatna do stopnia zawinienia oskarżonej, przyniesie skutek wychowawczy, czyniąc jednocześnie zadość poczuciu sprawiedliwości. Zwłaszcza jeśli uwzględni się odległość czasową od czynu przypisanego oskarżonej oraz jej późniejszą drogę życiową. Tak ukształtowana kara w sposób właściwy oddaje stopień jej zawinienia i jest adekwatna do wagi przypisanego jej czynu, spełnia wszystkie dyrektywy wskazane w dyspozycji art. 53 § 2 k.k.

W odniesieniu zaś do apelacji obrońcy oskarżonej A. K. (1), adw. M. G. podkreślić należy, iż sformułowane w niej zarzuty dotyczą obrazy przepisów postępowania karnego w postaci zarówno art. 7 k.p.k. jak i art. 410 k.p.k.

Zgodnie z treścią art. 7 k.p.k. organy postępowania kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku.

Zgodnie z art. 410 k.p.k. podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Nadto podnieść, iż nie stanowi naruszenia art. 410 k.p.k. dokonanie takiej a nie innej oceny materiału dowodowego, w tym dowodu przeprowadzonego na rozprawie. Naruszenie treści tego przepisu następuje wówczas, gdy orzeczenie oparte jest na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też poprzez pominięcie przy wyrokowaniu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej.

Artykuł 410 k.p.k. nakazujący uwzględnienie całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie nie może być rozumiany w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń sądu. Jest to oczywiście niemożliwe, gdy z różnych dowodów wynikają sprzeczne okoliczności. Nie można więc zarzutu apelacyjnego opierać na tym, iż pewne dowody nie stanowiły podstawy ustaleń, jeżeli sąd rozważył je i ocenił ich znaczenie w sposób określony w art. 7 k.p.k. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 lipca 2021 r., sygn. akt II AKa 225/19, LEX numer 3226569).

W realiach niniejszej sprawy Sąd I instancji w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy doszedł do błędnego przekonania, iż A. K. (1) dopuściła się czynów z art. 258 § 1 k.k. oraz z art. 204 § 2 k.k. w zw. z art. 65 §1 k.k. Rację ma obrońca oskarżonej, iż w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie zaistniały przesłanki do przypisania oskarżonej działania w ramach zorganizowanej grupy przestępczej. Jak wskazano już wyżej, w treści tego uzasadnienia, uprawianie przez oskarżoną prostytucji oraz dokonywane przez nią czynności o charakterze technicznym w postaci odbierania telefonu i umawiania klientów, znoszenia R. W. pieniędzy pochodzących z dniówek poszczególnych kobiet, nie wiązały się ze szczególną rolą oskarżonej i nie przynosiły jej dodatkowej korzyści materialnej. Nie była ona niezbędnym elementem funkcjonowania systemu przestępczego, nie znajdowała się na żadnej strukturze czy to pionowej czy poziomej, organizacji grupy. Wykonywała jedynie czynności techniczne zlecone jej jako osobie, która akurat znajdowała się w Agencji. Z tego też powodu Sąd Odwoławczy uniewinnił oskarżoną od zarzutu popełnienia czynu z art. 258 §1 k.k.

Jednocześnie należy zauważyć, iż obrońca oskarżonej zarzucił skarżonemu orzeczeniu błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżona A. K. (1) poza osobistym świadczeniem usług seksualnych podejmowała czynności zmierzające do czerpania przez R. W. korzyści majątkowych z nierządu innych kobiet. Przypomnieć należy, iż Sąd meriti przypisał oskarżonej popełnienie czynu z art. 204 § 2 k.k., to jest czerpanie korzyści majątkowej z uprawiania prostytucji przez inną osobę.

Prawidłowo jednak obrońca oskarżonej podniósł w uzasadnieniu, iż A. K. (1) nie czerpała korzyści majątkowych z uprawniania prostytucji przez inne osoby. Jednak nie zauważa, iż oskarżona swoim zachowaniem – przy wykonywaniu czynności związanych z odbieraniem telefonu, umawianiem klientów, rozliczaniem utargu, przekazaniem pieniędzy R. W. wyczerpała znamiona czynu z art. 204 § 1 k.k. Podejmowane przez nią czynności niewątpliwie pozwoliły R. W. na osiągnięcie korzyści majątkowej z uprawiania prostytucji przez inne kobiety, zatrudnione wspólnie z nią w Agencji, bowiem ułatwiały ten proceder. To właśnie w tym kierunku został skorygowany przez Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok. Argumenty za takim rozstrzygnięciem zostały już wskazane wyżej w treści przedmiotowego uzasadnienia.

Zawarte w pkt IV i V sentencji orzeczenia rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowanie oraz opłaty za II instancję Sąd Apelacyjny wydał w oparciu o przepisy art. 626 § 1 k.p.k. oraz w oparciu o przepisy ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 123). W zakresie kosztów związanych z apelacją prokuratora orzeczenie z pkt IV wyroku Sądu Apelacyjnego zostało oparte o art. 627 k.p.k., zaś w zakresie uniewinnienia K. O. na podstawie art. 632 k.p.k.

O kosztach dla obrońcy oskarżonej A. K. (1), adw. M. G. oraz obrońcy oskarżonej K. O., adw. A. P. (1) orzekł Sąd Odwoławczy w oparciu o § 17 pkt 2 ppkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024r., Dz.U. 2024.764 w zw. § 4 pkt 3 powyższego rozporządzenia.

SSA Agata Regulska

SSA Piotr Kaczmarek

SSA Andrzej Kot