II AKa 209/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2025-07-31
Sygnatura akt II AKa 209/24
1
2WYROK
2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 lipca 2025 r.
4Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący SSA Cezariusz Baćkowski
Sędziowie: SA Robert Zdych
SO del. do SA Paweł Pomianowski (spr.)
Protokolant: Katarzyna Szypuła
5przy udziale Beaty Lorenc-Kociubińskej prokuratora Prokuratury (...)
6po rozpoznaniu w dniu 31 lipca 2025 r.
7sprawy M. I.
8o zadośćuczynienie
9na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy
10od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy
11z dnia 29 lutego 2024 r. sygn. akt III Ko 184/23
I. utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;
II. wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
|
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 209/24 |
||||||||||||||||||
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||||||||||
|
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
|
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
|
Wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 29 lutego 2024 roku w sprawie o sygn. akt III Ko 184/23, w którym Sąd Okręgowy w sprawie z wniosku M. I. o zadośćuczynienie za niewątpliwe niesłuszne zatrzymanie M. I. w sprawie o sygn. akt (...) prowadzonej przez Prokuratora (...)w W.w dniach od 14 października 2009 roku godz. 08:30 do 15 października 2009 roku na podstawie art. 552 § 4 k.p.k. i art. 555 k.p.k.: I. oddalił wniosek M. I.; II. zwolnił wnioskodawcę M. I. od ponoszenia kosztów sądowych, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa |
||||||||||||||||||||
|
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
|
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
|
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
|
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
|
☐ obrońca |
||||||||||||||||||||
|
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
|
☒ inny – pełnomocnik wnioskodawcy |
||||||||||||||||||||
|
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
|
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
|
☐ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
|
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
|
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
|
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
|
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
|
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
|
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
|
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
|
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
|
☐ |
||||||||||||||||||||
|
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
|
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
|
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
|
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
|
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
|
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
|
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
|
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
|
0.12.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
|
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
|
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
|
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
|
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
|
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
|
I. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść skarżonego orzeczenia w postaci błędnego ustalenia, że wnioskodawca po zwolnieniu z osadzenia z izby zatrzymań nie był w szoku i był w stanie działać skutecznie, złożyć zażalenie na czynność zatrzymania i przeszukania, podczas gdy z zeznań M. I. oraz A. I. wprost wynika, że wnioskodawca by w szoku, doznał traumy i załamania psychicznego na skutek zatrzymania i osadzenia w izbie zatrzymań, co skutkowało rozstrojem jego zdrowia przez okres około miesiąca czasu, przestoju w prowadzonej działalności, a także skutkowało objawieniem się raka przełyku. II. Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść skarżonego orzeczenia tj. 1) art. 91a § 4 zd. 2 w zw. z art. 405 § 1 k.p.k. w zw. z art. 406 k.p.k. w zw. z art. 169 k.p.k. poprzez błędne uznanie za zajęte stanowisko w sprawie zgłoszonego spóźnionego przez Skarb Państwa - Prokuraturę zarzutu przedawnienia roszczenia już po zamknięciu rozprawy podczas gdy czas do składania wniosków dowodowych, zarzutów, stanowiska i twierdzeń już upłynął przed zamknięciem przewodu sądowego, a Skarb Państwa miał prawo do wniesienia odpowiedzi na wniosek czego nie uczynił i od czego odstąpił będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika. 2) Art. 555 k.p.k. w zw. z art. 5 k.c. poprzez nieuwzględnienie przez Sąd Okręgowy faktu, że zgłoszony zarzut przedawnienia roszczenia jest spóźniony, sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i stanowi nadużycie prawa (art. 5 k.c.) wobec faktu okoliczności zaistniałych po stronie wnioskodawcy - obiektywnych i niezależnych od niego w postaci doznanego rozstroju zdrowia i cierpienia, konsekwencji w postaci obłożnej choroby - przebywania w szpitalu, chemioterapii i radioterapii w leczeniu raka przełyku, a także braku pouczenia przez obrońcę, że termin biegnie od dnia zwolnienia (Błąd ze strony obrońcy nie powinien pociągać za sobą negatywnych skutków dla reprezentowanej przez niego strony, gdyż prowadziłoby to do pozbawienia jej prawa do obrony. Por. wyrok SA we Wrocławiu II Aka 218/22). 3) Art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 177 § 1 k.p.k. poprzez bezzasadne pozbawienie wiary zeznaniom wnioskodawcy opisującego dzień zatrzymania, dzień kolejny i okres po zatrzymaniu podczas gdy zeznania wnioskodawcy były spójne, logiczne i w pełni korelujące z rzeczywistym stanem rzeczy, potwierdzonym zeznaniami żony wnioskodawcy A. I.. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
|
Sąd za niezasadne uznał wszystkie z zarzutów stawianych przez pełnomocnika wnioskodawcy w pisemnej apelacji. Niemniej jednak w pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny odniósł się do zarzutu opisanego w pkt II 1, mając na uwadze jego charakter. W odniesieniu z kolei do zarzutu wskazanego w treści art. II 2 wskazać należy, iż zarzut ten powiązany jest z pozostałymi zarzutami z pkt II 3 oraz I, a zatem odnieść należało się do tych zarzutów wspólnie. Ad. II 1. Sąd Apelacyjny uznał w pierwszej kolejności, iż nie zasadnym był zarzut, w którym pełnomocnik wnioskodawcy twierdził, iż prokurator zgłaszając zarzut przedawnienia po zamknięciu przewodu sądowego, czynił to z opóźnieniem, gdyż czas do składania wniosków dowodowych, zarzutów, stanowiska i twierdzeń upłynął przed zamknięciem przewodu sądowego, a Skarb Państwa miał prawo do wniesienia odpowiedzi na wniosek, czego nie uczynił i od czego odstąpił będąc reprezentowanym przez profesjonalnego pełnomocnika. W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 555 k.p.k. roszczenia przewidziane w niniejszym rozdziale przedawniają się po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania i zadośćuczynienia, w wypadku tymczasowego aresztowania - od daty uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, w razie zaś zatrzymania - od daty zwolnienia. Jak wskazuje się słusznie w piśmiennictwie i orzecznictwie nie uregulowano w tym przepisie charakteru prawnego tego terminu. Odpowiednie zastosowanie ma więc przepis art. 117 § 1 i 2 k.c., dotyczący przedawnienia roszczenia ( Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany). W konsekwencji termin ten ma charakter cywilnoprawny ( zob. też wyrok SN z 26.04.2018 r., V KK 391/17, LEX nr 2495985). Nie jest to termin prekluzyjny, gdyż zgodnie z art. 117 § 2 k.c. przedawnione roszczenie majątkowe nie wygasa, jednak po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, podnosząc zarzut przedawnienia, chyba że po upływie terminu przedawnienia zrzeka się zarzutu przedawnienia. Tym samym uprawnienie związane z możliwością złożenia zarzutu przedawnienia nie ma charakteru procesowego, lecz materialnoprawny regulowany przepisami prawa cywilnego. Nie sposób zatem odnosić do niego regulacji procesowych zawartych w przepisach k.p.k., a tym bardziej przepisów art. 91a § 4 zd. 2 k.p.k., art. 405 § 1 k.p.k. w zw. z art. 406 k.p.k. w zw. z art. 169 k.p.k. Zarzut przedawnienia nie jest bowiem żadnym wnioskiem dowodowym, ani też żadnym innym wnioskiem, czy zarzutem procesowym w rozumieniu przepisów k.p.k., którego złożenie możliwe jest jedynie do czasu zamknięcia przewodu sądowego. Tym samym zarzut przedawnienie de facto może być złożony, podobnie jak w postępowaniu cywilnym, chociażby przed sądem odwoławczym. Dodać w tym miejscu należy jedynie, iż prokurator jako rzecznik interesu społecznego może podnieść zarzut przedawnienia (co do uprawnienia prokuratora por. wyrok SN z 17.03.2000 r., WA 7/00, OSNKW 2000/7–8, poz. 73).Tym samym prokurator mógł złożyć zarzut przedawnienia roszczenia wnioskodawcy w głosach stron, a w tym zakresie zarzut apelacji był chybiony. Ad II pkt 2 i 3 oraz pkt I Podobnie, za chybiony należało uznać zarzut obrazy przepisu art. 555 k.p.k. w zw. z art. 5 k.c. poprzez nieuwzględnienie przez Sąd Okręgowy faktu, że zgłoszony zarzut przedawnienia roszczenia był nie tylko spóźniony, lecz również sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i stanowił nadużycie prawa (art. 5 k.c.) wobec faktu okoliczności zaistniałych po stronie wnioskodawcy - obiektywnych i niezależnych od niego w postaci doznanego rozstroju zdrowia i cierpienia, konsekwencji w postaci obłożnej choroby - przebywania w szpitalu, chemioterapii i radioterapii w leczeniu raka przełyku, a także braku pouczenia przez obrońcę, że termin biegnie od dnia zwolnienia. Zdaniem obrońcy błąd ze strony obrońcy nie powinien bowiem pociągać za sobą negatywnych skutków dla reprezentowanej przez niego strony, gdyż prowadziłoby to do pozbawienia jej prawa do obrony. W powiązaniu z tym zarzutem na uwzględnienie nie zasługiwały również pozostałe dwa zarzuty. Jeżeli chodzi o kwestię spóźnienia w zgłoszeniu zarzutu, Sąd Apelacyjny odniósł się już do tego zagadnienia w poprzednim punkcie. W ocenie Sądu odwoławczego nie sposób było jednak uznać również, iż zarzut ten został zgłoszony przez prokuratora w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i stanowił nadużycie prawa, o jakim mowa w treści art. 5 k.c. Zarzut ten zresztą winien być nierozerwalnie łączony z zarzutem chociażby błędu w ustaleniach faktycznych, gdyż to one stały za tym, iż Sąd uznał, iż nie mieliśmy do czynienia z nadużyciem przez prokuratora prawa w związku ze zgłoszeniem zarzutu przedawnienia. Na wstępie jednak przywołać należy stanowisko powszechnie akceptowane w orzecznictwie i piśmiennictwie, zgodnie z którym rzeczywiście w przypadku zgłoszenia zarzutu przedawnienia sąd nie jest tym zarzutem związany. Na podstawie art. 5 k.c. może bowiem taki sąd go nie uwzględnić, gdy uzna, iż jego zgłoszenie w okolicznościach konkretnej sprawy jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a więc stanowi nadużycie prawa i nie korzysta z ochrony. Wobec tego sąd powinien poczynić w tym zakresie stosowne ustalenia faktyczne, zaś w ustnych motywach wyroku, a także w pisemnym uzasadnieniu, gdy jest ono sporządzane, odnieść się do tego zagadnienia. (por. Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany). W orzecznictwie wskazuje się przy tym, że ewentualne zastosowanie art. 5 k.c. w razie zgłoszenia przez prokuratora zarzutu przedawnienia ma dopiero otworzyć drogę do merytorycznego zbadania wniosku, nie przesądzając o wyniku sprawy, a nie ją kończyć. Słusznie przy tym podnosi się, iż sygnalizowana niewątpliwa niesłuszność tymczasowego aresztowania, poczucie krzywdy czy niesprawiedliwości nie stanowią wystarczających przesłanek uznania, że podniesiony przez prokuratora zarzut przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za niewątpliwe niesłuszne tymczasowe aresztowanie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego. W orzecznictwie sądowym od lat już wskazuje się, że do okoliczności usprawiedliwiających uchybienie terminowi wskazanemu w art. 555 k.p.k. zalicza się takie, które są całkowicie niezależne od woli wnioskodawcy: długotrwałą obłożną chorobę, całkowity upadek sił powodujący konieczność zapewnienia opieki osoby trzeciej w sprawach codziennej egzystencji, chorobę psychiczną, ubezwłasnowolnienie, długotrwały pobyt za granicą połączony z niemożnością nawiązania kontaktu z krajem (por. Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, postanowienie SN z 3.01.2019 r., III KK 213/18, LEX nr 2602127). Badając w tym kontekście prawidłowość ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy, a nawet w pierwszym rzędzie prawidłowość dokonanej oceny dowodów w kontekście treści art. 7 k.p.k., należało się odnieść do jeszcze jednej kwestii, a podnoszonej w samym uzasadnieniu środka odwoławczego pełnomocnika wnioskodawcy. Apelujący powołał się bowiem na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 7 września 2018 r., sygn.. akt II AKa 140/18, który w podobnym przypadku zauważył, iż w sytuacji gdy w przypadku tymczasowego aresztowania zastosowanego chociażby w tej samej sprawie możliwość dochodzenia roszczeń odszkodowawczych ustawodawca wiąże z datą uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania i zadośćuczynienia, a więc tak jak w analizowanej sytuacji z wydaniem prawomocnego wyroku uniewinniającego, uznanie, że przy tych samych uwarunkowaniach uprawnienie osoby zatrzymanej, a więc de facto pozbawionej wolności - wobec której w dalszym ciągu po zwolnieniu z zatrzymania toczyło się postępowanie karne - już wygasło po upływie roku od zwolnienia, a przed wydaniem prawomocnego orzeczenia, kłóciłoby się z poczuciem sprawiedliwości społecznej, statuując wyprowadzenie tezy o nierówności wobec prawa osób korzystających z tego samego statusu (osoby podejrzanej, a następnie oskarżonej). Jeszcze bardziej stanowcze stanowisko Sąd przyjął ten sam Sąd w wyroku z dnia 21 maja 2020 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 49/20, w którym wskazał, iż w sytuacji gdy w stosunku do osoby zatrzymanej toczy się postępowanie karne, a jego wynik, co oczywiste, ma istotne znaczenie dla oceny zasadności zatrzymania, nie można uznać, że jej uprawnienie do dochodzenia roszczenia wygasło z upływem roku od daty zwolnienia, podczas, gdy w przypadku osoby tymczasowo aresztowanej takie uprawnienie wygasa po upływie roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia dającego podstawę do odszkodowania i zadośćuczynienia. Byłoby to bowiem niczym nieuzasadnione różnicowanie pozycji osób pozbawionych wolności na skutek zatrzymania i tymczasowego aresztowania. Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Poddał go słusznej krytyce chociażby Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 30 kwietnia 2024 r., IV KK 475/23, w którym wskazał, iż z treści art. 555 k.p.k. jasno wynika, że wymóg wydania stosownego orzeczenia zachodzi tylko w przypadku niesłusznego skazania i tymczasowego aresztowania, wobec tego w orzecznictwie słusznie wskazano, że "nie da się obronić tezy, iż rozstrzygnięcie w przedmiocie odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa za szkodę i krzywdę wyrządzoną przez niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie nie może nastąpić przed prawomocnym zakończeniem postępowania w jego głównym nurcie". Innymi słowy Sąd Najwyższy wskazał, iż odmienne rozumienie terminu wskazanego w treści art. 555 k.p.k. nie respektuje niebudzącej wątpliwości treści art. 555 k.p.k. i orzecznictwa Sądu Najwyższego, stanowi też przejaw wchodzenia w kompetencje ustawodawcy. Ta uwaga odnosiła się właśnie także do powołanego już powyżej Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 maja 2020 r., sygn. akt II AKa 49/20. Zauważyć należy przy tym, iż stanowisko apelującego w tej sprawie zostało oparte jedynie na odosobnionych stanowiskach Sądu Apelacyjnego w Białymstoku i pomijało orzeczenia odmienne od tego judykatu, np. wyroki Sądów Apelacyjnych: w W. z dnia 15 lutego 2019 r., II AKa 305/18 oraz w P. z dnia 18 maja 2022 r., II AKa 172/21. Tym samym niewątpliwie w tej sprawie mając na uwadze, iż zwolnienie wnioskodawcy nastąpiło w dniu 15 października 2009 roku, a wniosek o zadośćuczynienie został złożony w dniu 10 lipca 2023 roku doszło do przedawnienia tego roszczenia. W tym miejscu odnosząc się zaś już do samego meritum apelacji nie sposób było uznać, iż zgłaszając zarzut przedawnienia prokurator czynił to w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego i stanowiło ono nadużycie prawa, o jakim mowa w treści art. 5 k.c. Opierając się zaś na cytowanym już powyżej stanowisku nie sposób było mówić, jak słusznie przyjął Sąd Okręgowy o wyjątkowych wypadkach, które rzeczywiście pozwoliłyby na uznanie zaistnienia takiego nadużycia prawa. W tym konkretnie wypadku Sąd Okręgowy nie dopuścił się zarówno obrazy przepisu art. 7 k.p.k., jak i nie dokonał błędnych ustaleń faktycznych w sprawie. W tym miejscu trzeba przypomnieć, że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli tylko: 1) jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; 2) stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego; 3) jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto motywy orzeczenia zostały logicznie przedstawione w uzasadnieniu wyroku (por. np. wyroki SN: z 09.11.1990r., (...) 149/90, OSNKW 1991, z. 7-9, poz. 41; z 04.07.1995r., (...) 72/95, Prok. i Pr. 1995, z. 11-12; z 03.09.1998r., V KKN 104/98, Prok. i Pr. 1999, z. 2, poz. 6; postanowienia SN: z 01.09.2010r., IV KK 78/10, OSNwSK 2010/1/1653; z 18.12.2012r., III KK 298/12, LEX nr 1232292; z 28.04.2015r., II KK 89/15, LEX nr 1682543). Innymi słowy słusznie wskazuje się zatem, iż przekonanie sądu o wiarygodności lub niewiarygodności określonych dowodów pozostaje pod ochroną zasady wyrażonej w art. 7 k.p.k. wtedy, kiedy spełnione są warunki ujawnienia całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.), rozważenia wszystkich okoliczności zgodnie z zasadą określoną w art. 4 k.p.k. oraz wyczerpującego i logicznego, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, uzasadnienia przekonania sądu (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Zarzut naruszenia prawa procesowego nie może zatem ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł, czy środków dowodowych, lecz powinien wykazywać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności. W procesie nie chodzi bowiem o to, czy dowody są nieprzekonujące dla strony, lecz o to, czy są one przekonujące lub nie dla sądu w kontekście całokształtu materiału dowodowego. Sama odmienność przekonania obrońcy w danej kwestii nie jest zaś obrazą prawa. Z drugiej strony okoliczność, że oceniono dowody zebrane w sprawie w aspekcie ich wiarygodności, nie w taki sposób, jak życzyłby sobie tego skarżący, wcale jeszcze nie oznaczało, że w procesie ich weryfikacji doszło do naruszenia reguły z art. 7 k.p.k. w stopniu, na jaki apelujący się powoływał. Ocena dowodów przeprowadzona w przedmiotowym postępowaniu, a dotycząca stricte okoliczności związanych właśnie w ewentualnym nadużyciem prawa przez prokuratora, była z kolei, wbrew twierdzeniom apelującego, kompleksowa, wystarczająco wnikliwa i wyczerpująca oraz logicznie uzasadniona w pisemnych motywach orzeczenia, w tym jeżeli chodzi o ocenę zeznań samego wnioskodawcy, a odnoszących się stricte do jego przeżyć związanych z zatrzymaniem oraz miesiąc po jego zwolnieniu. Słusznie bowiem uznał Sąd Okręgowy, iż tego jego zapewnienia kłóciły się chociażby z zeznaniami jego żony, czy faktem, iż już dzień po zatrzymaniu ustanowił on obrońcę, który zajmował się następnie w toku postępowania, w ramach którego nastąpiło zatrzymanie, sprawami wnioskodawcy. Słusznie też zauważył Sąd Okręgowy, iż jego obrońca już w dniu 15 października 2015 roku przystąpił do czynności procesowych jako obrońca wnioskodawcy. Mógł zatem reagować na okoliczności towarzyszące zatrzymaniu, czy składać zażalenie. Trudno zatem mówić, iż nikt nie dbał o interesy wnioskodawcy, a on sam pozostawał w szoku. W szoku wnioskodawca pozostawać miał zresztą przez miesiąc, a ze złożeniem wniosku zwlekał on przecież 14 lat. Niezależnie jednak od tego wskazać należy, w kontekście ustaleń w niniejszej sprawie, iż kluczowym dla oceny zasadności wniosku złożonego w tej sprawie przez prokuratora było to, iż wnioskodawca zwlekał ze swoim wnioskiem o zadośćuczynienie niemal 14 latach. W tym czasie zaś, nie wykazał, aby nie był w stanie nieprzerwanie złożyć takiego wniosku o zadośćuczynienie, a związanego z jego niesłusznym zatrzymaniem. Jak wskazał sam apelujący zachorował on bowiem na ciężką chorobę dopiero w 2016 roku, a zatem 7 lat po zatrzymaniu. Zupełnie za nieprzekonujący należało uznać przy tym argument, iż od 2009 roku aż do 2016 roku stan zdrowia wnioskodawcy na tyle się pogarszał, a jego trauma związana z zatrzymaniem na tyle się zaostrzała, że nie mógł on złożyć skutecznie wniosku o zadośćuczynienie do tego 2016 roku. Te twierdzenia słusznie należało uznać za całkowicie gołosłowne. Stan faktyczny ustalony w sprawie w sposób prawidłowy nie wskazywał, iż przeszkody uniemożliwiające złożenie takiego wniosku trwały nieprzerwanie przez aż 14 lat, w tym aby wnioskodawca chorował ciężko nieprzerwanie przez 14 lat, czy też musiał przez tak długi okres zajmować się inną osobą, co uniemożliwiało mu złożenie wniosku. Nie był też chory psychicznie, a w szoku pozostawać miał zaś przez okres jedynie jednego miesiąca, w czasie którego był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Nie sposób zatem było mówić, iż zachodził tutaj wyjątkowy wypadek uzasadniający tezę, iż prokurator nadużył tutaj prawa zgłaszając zarzut przedawnienia. Apelujący w tym zakresie nie wskazał też żadnych innych przekonujących argumentów. Taką też okolicznością nie był fakt, iż jego obrońca w postępowaniu karnym rzekomo błędnie go informował, iż zupełnie inaczej liczy się termin przedawnienia. Ta okoliczność również nie jest taką wyjątkową okolicznością związaną z treścią art. 5 k.c. Tym samym Sąd uznał wszystkie zarzuty skarżącego za chybione. |
||||||||||||||||||||
|
Wniosek |
||||||||||||||||||||
|
O zmianę wyroku i zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 20.000 złotych z tytułu oczywiście niesłusznego zatrzymania. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
|
W związku z faktem uznania wszystkich zarzutów za niezasadne i mając na uwadze w związku z tym prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, Sąd nie uwzględnił wniosku. |
||||||||||||||||||||
|
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
|
1. |
||||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
|
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
|
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
|
0.1Wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 29 lutego 2024 roku w sprawie o sygn. akt III Ko 184/23 |
||||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
|
W związku z faktem uznania wszystkich zarzutów za niezasadne i mając na uwadze w związku z tym prawidłowość zaskarżonego orzeczenia, Sąd nie uwzględnił wniosku o zmianę wyroku i utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. Brak było również podstaw do zmiany bądź uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania w świetle treści art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k. |
||||||||||||||||||||
|
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
|
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
|
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
|
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
|
1.1. |
||||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
|
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
|
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
|
4.1. |
||||||||||||||||||||
|
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
|
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
|
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
|
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
|
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
|
W związku z treścią przepisu art. 554 § 4 k.p.k. wydatkami postępowania odwoławczego Sąd obciążył Skarb Państwa. |
||||||||||||||||||||
|
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
|
SSA Robert Zdych SSA Cezariusz Baćkowski SSO del. do SA Paweł Pomianowski |
||||||||||||||||||||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację: Cezariusz Baćkowski, Robert Zdych
Data wytworzenia informacji: