Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2014 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:	SSA Tadeusz Kiełbowicz (spr.)
Sędziowie:	SA Jerzy Skorupka SO del. do SA Piotr Kaczmarek
Protokolant:	Aldona Zięta

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Urszuli Piwowarczyk - Strugały

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2014 roku

sprawy J. S.

oskarżonej z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.,

z powodu apelacji wniesionej przez oskarżoną

od wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

z dnia 23 maja 2014 roku, sygn. akt III K 95/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec skarżonej J. S. w ten sposób, że wymierzoną jej karę pozbawienia wolności obniża do 2(dwóch) lat i 8(ośmiu) miesięcy, orzekając na podstawie art. 95 § 1 k.k. iż ma być ona wykonywana w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze oraz na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczając na jej poczet okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania oskarżonej od dnia 25 września 2013 roku do dnia 30 września 2014 roku;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata T. K. 600 zł tytułem kosztów nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonej J. S. w postępowaniu odwoławczym oraz 138 zł tytułem zwrotu podatku VAT;

IV.  zwalnia oskarżoną J. S. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

J. S. został oskarżona o to, że :

I.  w styczniu 2013 r. w B. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru kilkukrotnie za pośrednictwem wiadomości SMS kierowała pod adresem M. J. groźby pozbawienia jej życia oraz spalenia mieszkania, które to groźby wzbudziły u wymienionej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

II.  w dniu 13 stycznia 2013 r. w B. znieważyła funkcjonariuszy publicznych, pielęgniarki Oddziału (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) A. Bettin i J. M. podczas i w związku z pełnieniem przez nie obowiązków służbowych używając wobec nich słów uznanych powszechnie za obelżywe, a nadto naruszyła nietykalność cielesną pielęgniarki J. M. podczas i w związku z pełnieniem przez nią obowiązków służbowych uderzając w nią popielniczką, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

tj. o czyn z art. 226 § 1 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

III.  w nocy 4 lutego 2013 r. w B. na terenie Wojewódzkiego Szpitala (...), dusząc za pomocą ręcznika przyciskając go do ust i nosa pacjentki D. P., odcinając jej dopływ powietrza usiłowała spowodować u wymienionej ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na obronę pokrzywdzonej, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

IV.  w nocy 8 lutego 2013 r. w B. na terenie Wojewódzkiego Szpitala (...), dusząc za pomocą poduszki przyciskając ją do twarzy pacjentki R. B., odcinając jej dopływ powietrza usiłowała spowodować u wymienionej ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na obronę pokrzywdzonej, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Wyrokiem z 23 maja 2014 r., sygn. akt: III K 95/13, Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze wydał następujące rozstrzygnięcie:

Uznał J. S. za winną popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku z tym, że przyjął, iż zachowania te podjęte zostały w krótkich odstępach czasu, tj. przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 190 § 1 k.k., art. 60 § 1 i 7 k.k. odstąpił od wymierzenia kary i na podstawie art. 39 pkt 7 k.k. i art. 49 § 1 k.k. orzekł wobec J. S. świadczenie pieniężne w wysokości 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Uznał J. S. za winną czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku stanowiącego przestępstwo z art. 226 § 1 k.k. i art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 11 § 3 k.k. i art. 222 § 1 k.k., art. 60 § 1 i 7 k.k. odstąpił od wymierzenia kary i na podstawie art. 39 pkt 7 k.k. i art. 49 § 1 k.k. orzekł wobec J. S. świadczenie pieniężne w wysokości 2.000 zł (dwa tysiące złotych) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Uznał J. S. za winną tego, że:

- w nocy 4 lutego 2013 r. w B. działając w zamiarze bezpośrednim usiłowała pozbawić życia D. P. w ten sposób, że dusiła ją za pomocą ręcznika, przyciskając go do ust i nosa D. P. odcinając jej w ten sposób dopływ powietrza, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na użycie środka nie nadającego się do popełnienia tego czynu, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

- w nocy 8 lutego 2013 r. w B. działając w zamiarze bezpośrednim usiłowała pozbawić życia R. B. w ten sposób, że dusiła ją za pomocą poduszki, przyciskając ją do twarzy R. B. odcinając jej w ten sposób dopływ powietrza, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na użycie środka nie nadającego się do popełnienia tego czynu, przy czym czynu tego dopuściła się mając w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem;

z tym, że przyjął, że wyżej wymienione czyny popełnione zostały w podobny sposób i w krótkim odstępie czasu,

tj. przestępstw z art. 13 § 2 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 14 § 1 k.k., art. 148 § 1 k.k., art. 91 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 60 § 1 i 6 pkt 2 k.k. wymierzył J. S. karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 90 § 2 k.k. w zw. z art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzekł wobec J. S. łączne świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 2.000 zł (dwa tysiące złotych).

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył J. S. okres tymczasowego aresztowania od dnia 25 września 2013 r. do dnia 23 maja 2014 r.

Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. W. tytułem obrony udzielonej z urzędu kwotę 720 zł oraz dalsze 165,60 zł tytułem podatku VAT oraz adw. T. K. tytułem obrony udzielonej z urzędu kwotę 1080 zł oraz dalsze 248,40 zł tytułem podatku VAT.

Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądził od J. S. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w tym opłatę w kwocie 400 (czterysta) złotych.

Wyrok powyższy został zaskarżony przez ustanowionego z urzędu obrońcę oskarżonej w części dotyczącej uznania ją za winną „zarzucanych jej zbrodni i orzeczenia z tym związanego, tj. w punkcie III części dyspozytywnej wyroku – w zakresie całości tego rozstrzygnięcia” (cytat z „petitum” apelacji).

Skarżący podniósł w apelacji następujące zarzuty:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mogący mieć istotny wpływ na treść orzeczenia, poprzez dowolną ocenę przeprowadzonych dowód dokonaną z naruszeniem art. 7 k.p.k., skutkująca uznaniem, że oskarżona J. S. działając w zamiarze bezpośrednim usiłowała pozbawić życia D. P., wyczerpując tym samym znamiona przestępstwa określonego w przepisie art. 148 § 1 k.k., pomimo iż materiał dowodowy sprawy, w tym w szczególności wyjaśnienia samej oskarżonej nie prowadzą do niewątpliwego wniosku, iż oskarżony skutek śmiertelny co najmniej przewidywała i nań się godziła.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mogący mieć istotny wpływ na treść orzeczenia, poprzez dowolną ocenę przeprowadzonych dowodów dokonaną z naruszeniem art. 7 k.p.k., skutkująca uznaniem, że oskarżona J. S. działając w zamiarze bezpośrednim usiłowała pozbawić życia R. B., wyczerpując tym samym znamiona przestępstwa określonego w przepisie art. 148 § 1 k.k., pomimo, iż materiał dowodowy sprawy, w tym w szczególności wyjaśnienia samej oskarżonej nie prowadzą do niewątpliwego wniosku, iż oskarżona skutek śmiertelny co najmniej przewidywała i nań się godziła.

3.  mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazę przepisów postępowania, a mianowicie:

a) art. 424 § 2 k.p.k. w zw. z art. 14 § 2 k.k. poprzez nie rozważenie przez Sąd meriti czy w sprawie uzasadnione byłoby nadzwyczajne złagodzenie kary lub nawet odstąpienie od jej wymierzenia odnośnie czynu opisanego w pkt III dyspozytywnej części wyroku, co przewiduje art. 14 § 2 k.k., w sytuacji gdy Sąd I instancji przyjął, iż zachowania oskarżonej stanowią usiłowanie nieudolne,

b) art. 2 § 1 pkt 1 oraz art. 4 w zw. z art. 5 § 1 i 2 k.p.k. poprzez wydanie orzeczenia skazującego bez dowodów uprawdopodobniających fakt zawinienia oraz poprzez naruszenie podstawowych zasad procesowych określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonej.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od dokonania przypisanych jej czynów opisanych w punkcie III części dyspozytywnej wyroku, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Jeleniej Górze.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Podniesione w apelacji zarzuty i zawarte w niej wnioski okazały się bezzasadne.

Obrońca oskarżonej trafnie podnosi w apelacji, iż zarzucone oskarżonej czyny zostały popełnione w trakcie jej leczenia w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.. Zgadzając się również z ustaleniami Sądu „meriti”, iż co do zdarzeń dotyczących D. P. i R. B., oskarżona przyznała okoliczności w jakich do nich doszło z tym, że zaprzeczyła aby jej zamiarem było wyrządzenie krzywdy pokrzywdzonym, a tylko nastraszenie ich. Zgadzając się z tymi ustaleniami obrońca zarzuca jednocześnie, iż Sąd „meriti” dokonał dowolnej rekonstrukcji procesu myślowego oskarżonej, dochodząc do błędnego wniosku, iż dusiła ona obie pokrzywdzone z bezpośrednim zamiarem pozbawienia ich życia. Zdaniem skarżącego „ istota działań oskarżonej polegających na chwilowym odcięciu dopływu powietrza śpiącej osoby, a także jej konsekwentne wyjaśnienia wskazują, iż jej zamiarem było jedynie wywołanie niepokoju i przestraszenie pokrzywdzonych, a nie pozbawienie ich życia” (cytat z uzasadnienia apelacji).

Z powyższymi zarzutami nie sposób się zgodzić. Obrońca w złożonej apelacji nie kwestionuje ustaleń Sądu „meriti” związanych z przebiegiem zdarzeń opisanych na stronie 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Doszło do nich w porze nocnej, gdy R. B. i D. P. spały, a oskarżona raz za pomocą ręcznika i raz za pomocą poduszki zatykała nos i usta pokrzywdzonych, odcinając w ten sposób dopływ powietrza do płuc. Są to ustalenia zgodne nie tylko z wyjaśnieniami oskarżonej, ale też z zeznaniami pokrzywdzonych R. B. i D. P.. Pokrzywdzona D. P. przesłuchana w charakterze świadka zeznała, iż duszenie jej miało intensywny przebieg oraz, że była przekonana, iż umrze, modliła się i wołała „do mamy”. Z kolei, jak prawidłowo ustalił Sąd „meriti” R. B. określiła, że było to dosyć mocne przyciskanie poduszki do jej twarzy i zaczynało brakować jej tchu. Dodała też, iż nie wie skąd wzięła siły aby „ odepchnąć tę poduszkę razem z jej rękami” (cytat z zeznań świadka).

Wbrew podniesionym przez obrońcę zarzutom Sąd „meriti” prawidłowo, na podstawie analizy strony podmiotowej działania oskarżonej, doszedł do wniosku, iż działała ona z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia obu pokrzywdzonych. W tym zakresie trafnie w uzasadnieniu wyroku wskazał na motywację towarzyszącą oskarżonej, a związaną ze stanem jej psychiki wynikającym z niekwestionowanych opinii biegłych psychiatrów i psychologa. Określili oni oskarżoną jako osobę z głębokimi zaburzeniami osobowości z występującymi omamami słuchowymi imperatywnymi. Obrońca nie kwestionuje i tych ustaleń zawartych na stronie 8 uzasadnienia zaskarżonego wyroku w których Sąd „meriti” stwierdza: „ Jak relacjonuje oskarżona w zakresie czynu popełnionego na szkodę D. P. czynu tego dopuściła się ponieważ <<słyszała ... głosy, aby kogoś zabić>>”. W zakresie czynu dotyczącego R. B. oskarżona wyjaśniła, iż również słyszała powyższe głosy.

Z powyższego Sąd „meriti” m.in. wywodzi jedyny trafny wniosek, iż oskarżona działała z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia obu pokrzywdzonych, niezależnie od tego z jakim skutkiem się to działanie skończyło. Obrońca w apelacji twierdzi, że zamiarem oskarżonej było jedynie przestraszenie i wywołanie niepokoju u pokrzywdzonych, jakby przecząc sobie przytacza w apelacji relację oskarżonej która podała, iż chciała ona: „ tylko skończyć to wszystko, to duszenie”. Wbrew twierdzeniom skarżącego w żadnym wypadku nie można potraktować powyższego jako „ zaprzestania tej czynności (duszenia) i odstąpienia od niej”. Jest to twierdzenie całkowicie dowolne i w realiach sprawy sprzeczne nie tylko z logiką, ale też ze zdrowym rozsądkiem. Obrońca pomija też, iż jak prawidłowo ustalił Sąd „meriti” była to czynność planowana, albowiem zachowania oskarżonej miały miejsce w czasie gdy wszystkie inne przebywające z nią na sali osoby zasną. I ta okoliczność ma niebagatelny wpływ na ocenę zamiaru z jakim działała oskarżona. Biegli psychiatrzy w opinii stwierdzili m.in., iż oskarżona w swoich działaniach i decyzjach kieruje się doraźnym często bardzo silnym impulsem emocjonalnym i nie ma wrażliwości pozwalającej jej na współodczuwanie. W opinii z 19 marca 2014 r. (k.537-545) biegli psychiatrzy E. S. i T. G. oprócz stwierdzenia u oskarżonej warunków z art. 31 § 2 k.k. stwierdzili również, iż: „ Jej postępowanie podczas dotychczasowego pobytu w zakładzie karnym wskazuje na dalsze zachowanie auto– i alloagresywne podobne do czynów zarzucanych jej w akcie oskarżenia. Gwałtowność zachowań opiniowanej powoduje konieczność częstych zmian farmakoterapii” (cytat – k. 345). Jednocześnie z opinii biegłych psychiatrów i psychologa wynika, iż oskarżona jest osobą na tyle rozwiniętą intelektualnie, iż rozróżnia, które okoliczności wskazywane przez nią w przedmiotowej sprawie mają dla niej korzystne bądź niekorzystne znaczenie.

Na stronie 8 uzasadnienia zaskarżonego wyroku Sąd „meriti” prawidłowo przyjmuje, iż w realiach rozpatrywanej sprawy, trudno przyjąć aby działanie polegające na odcinaniu pokrzywdzonym dopływu powietrza za pośrednictwem ręcznika, bądź poduszki, poprzez zatykanie nimi nosa i ust i silne przyciskanie do twarzy, zmierzało do spowodowania u nich obrażeń, o których mowa w art. 157 bądź 156 k.k.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny zauważa, iż ustalenia dotyczące zamiaru sprawcy czynu zabronionego związane są bardzo często z poważnymi trudnościami dowodowymi. Jest tak przede wszystkim z uwagi na specyficzne trudności dowodowe dotyczące sposobu rekonstruowania i udowodnienia przeżyć psychicznych sprawcy, mających prawnokarne relewantny charakter. O przeżyciach psychicznych związanych z popełnieniem czynu zabronionego najlepiej powiedzieć by mógł sam sprawca, jednak to co chce powiedzieć nie zawsze będzie subiektywnie i obiektywnie prawdziwe. W rozpatrywanej sprawie trudności związane z możliwością przypisania J. S. działania z zamiarem bezpośrednim częściowo usuwają same wyjaśnienia oskarżonej o głosach „ żeby kogoś zabić”, co uprawdopodabnia opisany przez biegłych psychiatrów jej stan psychiczny.

Sąd „meriti” w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku poddał starannej analizie i ocenie te wszystkie okoliczności stanu faktycznego niniejszej sprawy, które przemawiają za tym, że oskarżona działała z zamiarem bezpośrednim spowodowania śmierci pokrzywdzonych R. B. i D. P., do czego jednak nie doszło na skutek użycia środków nie nadających się do popełnienia tych czynów. Sąd ten dokonał również w sposób przekonywujący wnikliwej analizy strony podmiotowej i przedmiotowej przypisanego oskarżonej ciągu przestępstw, i przy uwzględnieniu jej ograniczonej poczytalności doszedł do słusznego wniosku co do zamiaru z jakim ona działała.

Podsumowując powyższe rozważenia należy podzielić słuszny pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 19 lutego 2004 r., sygn. akt: II AKa 30/14 (LEX nr 1439293), iż o kwalifikacji czynów jako usiłowania zabójstwa decyduje przede wszystkim zamiar oskarżonego, a nie charakter spowodowanych obrażeń. Nawet wówczas gdy pokrzywdzeni nie doznali żadnego obrażenia, czyny oskarżonego mogą być uznane za wyczerpujące znamiona usiłowania zabójstwa, jeśli istnieją podstawy do przyjęcia, że śmierć człowieka jako skutek przestępczego działania była objęta zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym sprawcy. W rozpatrywanej sprawie Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze poczynił w pełni trafne ustalenia co do tego, że oskarżona J. S. działała z bezpośrednim zamiarem pozbawienia życia pokrzywdzonych R. B. i D. P..

Wbrew podniesionym w apelacji zarzutom Sąd „meriti” nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, ani też nie dopuścił się obrazy przepisów postępowania. Wnioski ocenne Sądu wyprowadzone zostały z całokształtu okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego (art. 410 k.p.k.) zgodnie z dyrektywami prawdy (art. 2 k.p.k.) i bezstronności (art. 4 k.p.k.), a tym samym nie wykraczają one poza granice ocen zakreślonych dyspozycją art. 7 k.p.k. Skarżący w apelacji nie wykazał aby doszło do naruszenia wyrażonej w art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów. Nie wystarczy bowiem podniesienie w środku odwoławczym okoliczności, że Sąd orzekający dopuścił się uchybienia i ograniczenia zarzutów do subiektywnego przekonania jak to uczynił autor apelacji, iż inaczej wypadałoby ocenić zebrane w sprawie dowody. Polemika z oceną dowodów zaprezentowaną przez Sąd „meriti” w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, miałaby wartość tylko wtedy gdyby wskazywała argumenty podważające tę ocenę. Skarżący w apelacji takich argumentów nie przedstawił, wyraził w niej, zdaniem Sądu Apelacyjnego, jedynie swój subiektywny punkt widzenia.

Chybiony jest również zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. Sąd Okręgowy rozpatrując sprawę nie powziął żadnych wątpliwości, które następnie rozstrzygnąłby na niekorzyść oskarżonej. W przepisie art. 5 § 2 k.p.k. nie chodzi o wątpliwości powzięte przez stronę, ale wątpliwości powzięte (lub które powinny być powzięte) przez Sąd, które następnie zostałyby rozstrzygnięte na niekorzyść tej strony. Skoro jednak Sąd „meriti” nie podjął żadnych wątpliwości w stosunku do oskarżonej, ani też nie ujawniły się okoliczności uzasadniające ich powzięcie, to tym samym w sprawie nie mogło dojść do naruszenia art. 5 § 2 k.p.k.

Nie dostrzegł również Sąd Apelacyjny zarzucanej obrazy art. 424 § 2 k.p.k. w związku z art. 14 § 2 k.p.k., która miała według obrońcy polegać na nie rozważeniu przez Sąd „meriti” czy w sprawie uzasadnione byłoby nadzwyczajne złagodzenie kary lub nawet odstąpienie od jej wymierzenia odnośnie czynu opisanego w punkcie III części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, co przewiduje art. 14 § 2 k.k., w sytuacji gdy Sąd ten przyjął, że zachowania oskarżonej stanowią usiłowanie nieudolne. W końcowej fazie uzasadnienia apelacji skarżący konkretyzuje ten zarzut w następujący sposób: „ Z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika czy Sąd w ogóle rozważał możliwość odstąpienia od wymierzenia kary za czyny opisane w punkcie III dyspozytywnej części wyroku. Oczywistym jest, że art. 14 § 2 k.k. nie nakłada na Sąd obowiązku odstąpienia od wymierzenia kary. Jednakże w wypadku określonym w art. 13 § 2 k.k., a taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie, obowiązkiem Sądu było rozważenie tej kwestii oraz danie temu wyrazu w pisemnych motywach wyroku” (cytat z apelacji).

W związku z tym zarzutem należy zauważyć, iż strony zostały uprzedzone w trybie art. 399 § 1 k.p.k. o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynów zarzucanych oskarżonej na art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 148 § 1 k.k. w związku z art. 31 §2 k.k. (k.440), ewentualnie z art. 13 § 2 k.k. w związku z art. 156 § 1 pkt 2 k.p.k. w związku z art. 31 § 2 k.k. (k.569v). Tak więc na rozprawie w dniu 19 maja 2014 r. obrońca oskarżonej był uprzedzony o możliwości zakwalifikowania czynów zarzucanych J. S. w punktach III i IV aktu oskarżenia jako usiłowań nieudolnych o jakich mowa w art. 13 § 2 k.k. Pomimo tego w głosach stron wniósł o przyjęcie kwalifikacji prawnej z art. 13 § 1 k.k. w związku z art. 157 § 2 k.k. w związku z art. 31 § 2 k.k., ewentualnie o wymierzenie kary z nadzwyczajnym złagodzeniem (k.569v). Wynika z tego, iż obrońca oskarżonej nie wnosił o ewentualne odstąpienie od wymierzenia kary, które przewiduje fakultatywnie art. 14 §2 k.k. W takiej sytuacji Sad „meriti” podzielił alternatywny wniosek obrońcy i przy zmienionej kwalifikacji prawnej zastosował wobec oskarżonej nadzwyczajne złagodzenie kary. Ponieważ faktycznie w uzasadnieniu nie rozważył kwestii ewentualnego odstąpienia od wymierzenia kary, z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością, można stwierdzić, iż kwestia ta nie była przedmiotem rozważań Sądu w toku narady nad wyrokiem, wobec oczywistej bezzasadności takiego rozstrzygnięcia, ze względu na realia rozpatrywanej sprawy (dokonanie dwóch zamachów na życie pacjentek przechodzących leczenie psychiatryczne). Gdyby nawet uznać, iż Sąd „meriti” rozważał możliwość takiego rozstrzygnięcia i nie dał temu wyrazu w uzasadnieniu wyroku, to takie uchybienie nie miałoby żadnego wpływy na treść zaskarżonego wyroku. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd orzekający w sprawie nie ma obowiązku przytaczania w uzasadnieniu wyroku dlaczego uznał, że nie zachodzą przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary na podstawie art. 14 § 2 k.k., jeśli ta kwestia nie była przedmiotem rozważań w toku narady nad wyrokiem. Obowiązek taki zgodnie z treścią art. 424 § 2 k.p.k. istniały gdy Sąd z takiej możliwości w wyroku skorzystał.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy, uznając ją za bezzasadną.

Przepis art. 447 § 1 k.p.k. obliguje Sąd Apelacyjny do rozpoznania sprawy również w zakresie kary.

Sąd „meriti” prawidłowo zanalizował przesłanki, które miał na względzie przy określeniu wysokości wymierzonej oskarżonej J. S. kary pozbawienia wolności. Nie dostrzegł jednak, iż po jej stronie skumulowały się aż dwie fakultatywne przesłanki do stosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary. Jedna określona w art. 14 § 2 k.k., a druga w art. 31 § 2 k.k. „in fine”. Zgodnie z niekwestionowanym orzecznictwem sądowym zbieg dwóch podstaw nadzwyczajnego złagodzenia kary powinien znaleźć odzwierciedlenie w stopniu złagodzenia kary (tak m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z 11 marca 1988 r., sygn. akt: IV KR 46/88, OSNPG 1988, Nr 12, poz. 125). W związku z tym Sąd Apelacyjny uznał, iż kara pozbawienia wolności wymierzona oskarżonej, chociaż w dolnej granicy z art. 148 § 1 k.k. w związku z art. 60 § 6 pkt 2 k.p.k., nosi cechy rażącej niewspółmierności w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. i obniżył jej wymiar do 2 lat i 8 miesięcy. Kara w takim wymiarze spełnia wszystkie kryteria jej wymiaru o jakich mowa w art. 53 §1 i 2 k.k. i jest współmierna do stopnia winy oskarżonej.

Jednocześnie na podstawie art. 95 § 1 k.k. orzeczono, iż wymierzona oskarżonej kara pozbawienia wolności ma być wykonywana w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze dla skazanych z zaburzeniami psychicznymi. Za takim rozwiązaniem przemawia konieczność leczenia farmakologicznego oskarżonej J. S.. Również konieczność takiego rozwiązania sugerowali biegli lekarze psychiatrzy w sporządzonej przez siebie opinii (k. 545, ostanie zdanie przed wnioskami).

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w związku z art. 634 k.p.k. i art. 17 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., nr 49, poz. 223, z późniejszymi zmianami) oskarżona została zwolniona od kosztów sądowych za instancję odwoławczą, albowiem ich uiszczenie ze względu na brak majątku byłoby dla niej zbyt uciążliwe.

O kosztach nieopłaconej obrony z urzędu udzielonej oskarżonej J. S. orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z 26 maja 1982 r. prawo o adwokaturze (Dz.U. nr 146 z 2009 r., poz. 1188, z późniejszymi zmianami) i § 14 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 z późniejszymi zmianami).