Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Krawiec
Sędziowie:	SSA Jerzy Skorupka SSA Robert Wróblewski (spr.)
Protokolant:	Anna Czarniecka

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Marka Ratajczyka

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2014 r.

sprawy W. D.

oskarżonego z art. 53 ustęp 2 w związku z art. 53 ustęp 1 i art. 63 ustęp 3 w związku z art. 63 ustęp 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w związku z art. 12 k.k. przy zastosowaniu art. 64 § 1 k.k. oraz o czyn z art. 278 § 5 k.k. w związku z art. 278 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 12 k.k.

i A. S.

oskarżonego z art. 53 ustęp 2 w związku z art. 53 ustęp 1 i art. 63 ustęp 3 w związku z art. 63 ustęp 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w związku z art. 12 k.k. oraz o czyn z art. 278 § 5 k.k. w związku z art. 278 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 12 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonych oraz prokuratora w stosunku do oskarżonego W. D.

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

z dnia 22 kwietnia 2014 r. sygn. akt III K 71/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  stwierdza, że kara łączna pozbawienia wolności, orzeczona wobec oskarżonych W. D. i A. S. w punkcie IV części rozstrzygającej, traci moc,

2)  co do punktu I części rozstrzygającej przyjmuje, że oskarżeni W. D. i A. S. uprawiali konopie inne niż włókniste w ilości 264 krzaków, która to uprawa mogła dostarczyć znaczną ilość ziela konopi innych niż włókniste, a to 5280 gramów suszu, co daje ilość nie mniejszą niż 10560 tzw. porcji podstawowych o wadze 0,5 grama każda, z czego wytworzyli znaczną ilość marihuany, łącznie 600 gramów, co stanowi 1200 tzw. porcji podstawowych o wadze 0,5 grama każda, i za tak przypisane przestępstwo, na podstawie powołanych w punkcie I części rozstrzygającej przepisów, wymierza oskarżonym kary po 3 (trzy) lata i 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności,

3)  co do punktu III części rozstrzygającej przyjmuje, że oskarżony W. D., zarzuconego czynu z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k., dopuścił się w warunkach opisanych w punkcie I części rozstrzygającej, to jest w warunkach powrotu do przestępstwa określonego w art. 64 § 1 k.k. i za czyn ten, na podstawie art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., wymierza oskarżonemu W. D. karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok, wobec oskarżonych W. D. i A. S., utrzymuje w mocy,

III.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierza oskarżonym W. D. i A. S. karę łączną 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zalicza na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonych w sprawie:

1)  W. D. od 17 grudnia 2012 roku do 28 listopada 2013 roku,

2)  A. S. od 17 grudnia 2012 roku do 18 kwietnia 2013 roku,

V.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaliczając wydatki związane z tym postępowaniem na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

W. D. i A. S. zostali oskarżeni o to, że:

I.  w okresie od dnia 19 lipca 2012r. do dnia 16 grudnia 2012r. w domu położonym w miejscowości S. pod numerem (...), rejonu (...) województwa (...), działając w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wbrew przepisom ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii, uprawiali konopie inne niż włókniste w ilości 420 krzaków, przy czym uprawa ta mogła dostarczyć znacznej ilości konopi inne niż włókniste, z czego następnie wytworzyli znaczną ilość konopi inne niż włókniste w ilości łącznej 600 gramów, w ten sposób, że zebrali i zasuszyli 80 krzaków konopi inne niż włókniste, przy czym W. D. czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat od odbycia kary 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwo podobne z art. 56 ustęp 1 i 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 29 kwietnia 2009r. w sprawie o sygn. akt III K 17/09 na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą to karę odbywał w okresie od dnia 19 czerwca 2007r. do dnia 18 czerwca 2008r.

tj. o czyn z art. 53 ust 2 w zw. z art. 53 ust. 1 i art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, zaś wobec W. D. o czyn z art. 53 ust. 2 w zw. z art. 53 ust. 1 i art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk przy zastosowaniu art. 64 § 1 kk

II.  w okresie od połowy miesiąca listopada 2012r. do dnia 16 grudnia 2012r. w domu położonym w miejscowości S. pod numerem (...) rejonu (...), województwa (...), działając czynem ciągłym z góry powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia energii elektrycznej w ten sposób, że na odcinku pomiędzy zabezpieczeniem głównym a licznikiem, odizolowali odcinek przewodu wewnętrznej linii zasilającej, a następnie za pomocą zacisków izolowanych podłączyli przewód (...) (...)mm2 i pobierali z pominięciem układu pomiarowo rozliczeniowego energię elektryczną powodując straty w kwocie nie mniejszej niż 1 złotych, czym działali na szkodę przedsiębiorstwa działającego pod firmą (...) S.A. Oddział w J. Rejon (...) J. ulica (...), (...)-(...) J.

tj. o czyn z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278 § 1 kk przy zastosowaniu art. 12 kk.

Sąd Okręgowy w Legnicy, wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2014 roku, sygnatura akt III K 71/13), rozstrzygnął:

I.  uznał oskarżonych W. D. i A. S. za winnych popełnienia czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku z tym ustaleniem, że z 420 krzewów konopi innych niż włókniste mogli wytworzyć 8400 gram suszu marihuany w ilości nie mniejszej niż (...) tzw. porcji podstawowych o wadze 0,5 grama, z czego zasuszyli z 80 krzewów konopi innych niż włókniste uzyskując nie mniej niż 1600 gramów marihuany, z której mogli wydzielić 3200 tzw. porcji podstawowych, każda porcja po 0,5 grama, tj. przestępstwa z art. 53 ust. 2 w zw. z art. 53 ust. 1 i art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, a w odniesieniu do W. D. czynu z art. 53 ust. 2 w zw. z art. 53 ust. 1 i art. 63 ust. 3 w zw. z art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i art. 64 § 1 kk i za czyn ten na podstawie art. 11 § 3 kk w zw. z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii wobec A. S., zaś w stosunku do W. D. na podstawie art. 11 § 3 kk w zw. z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii przy zastosowaniu art. 64 § 1 kk wymierzył im kary po 4 (cztery) lata pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł od obu oskarżonych kary grzywny w wysokości po 300 stawek dziennych, każda stawka po 20 złotych,

III.  uznał oskarżonych W. D. i A. S. za winnych popełnienia czynu opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku, stanowiącego przestępstwo z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278§ 1 kk w zw. z art. 12 kk i za czyn ten na podstawie art. 278 § 1 kk w zw. z art. 278 § 5 kk wymierzył im kary: W. D. – 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności, zaś A. S. – 6 (sześć) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk połączył oskarżonym orzeczone wobec nich kary pozbawienia wolności i wymierzył im kary łączne: W. D. – 4 (czterech) lat i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności, zaś A. S. karę 4 (czterech) lat i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonym na poczet orzeczonych wobec nich kar łącznych pozbawienia wolności okresy ich zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie: W. D.: od 17.12.2012r. do 28.11.2013r., zaś A. S.: od 17.12.2012r. do 18.04.2013r.;

VI.  na podstawie art. 70 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł przepadek dowodów rzeczowych stanowiących przedmiot przestępstwa oraz przedmiotów i narzędzi służących i przeznaczonych do ich popełnienia wyszczególnionych w wykazie dowodów rzeczowych na k. 642 - 643 akt sprawy z punktu III z pozycji od 2 do 10, od poz. 17 do 38, od pozycji 40 do 44 i z pozycji 46 oraz z punktu IV z pozycji od 1 do 10;

VII.  na podstawie art. 230 § 2 kpk zwrócił oskarżonemu W. D. dowód rzeczowy wyszczególniony w wykazie dowodów rzeczowych na k. 642 akt sprawy z punktu III pozycja 1, zaś A. S. wyszczególnione w pozycji 39 oraz od pozycji 11 do pozycji 16; dowody rzeczowe wyszczególnione na k. 643 verte z punktu V pozycje: od 1 do 4 - pozostawił w aktach sprawy;

VIII.  na podstawie art. 627 kpk oraz art. 2.1 pkt 5 i art. 3.1 Ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych z późn. zm. zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w tym opłaty po 1.000 zł.

Z wyrokiem tym nie pogodził się prokurator oraz oskarżeni W. D. i A. S..

Prokurator zaskarżył wyrok w części, na niekorzyść oskarżonego W. D. i zarzucił:

I.  obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 64 § 1 k.k. polegającą na jego niezastosowaniu przez Sąd w opisie i kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu W. D. w punkcie II aktu oskarżenia oraz nie wskazanie tego przepisu w podstawie wymiaru kary w punkcie III części dyspozytywnej orzeczenia, podczas gdy ponad wszelką wątpliwość ustalono w toku – postępowania przygotowawczego i sądowego, że oskarżony W. D. był wcześniej prawomocnie skazany za przestępstwo podobne wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 29 kwietnia 2009 roku w sprawie o sygnaturze III K 17/09 za czyn z art. 56 ustęp 1 i 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, którą to karę odbył w okresie od dnia 19 czerwca 2007 roku do dnia 18 czerwca 2008 roku, co winno znaleźć odzwierciedlenie w wyroku;

II.  obrazę przepisów postępowania, to jest art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. która miała istotny wpływ na treść wyroku, a polegająca na pominięciu w pkt III części dyspozytywnej orzeczenia rozstrzygnięcia z prawidłowym wskazaniem wszystkich przepisów ustawy karnej, w odniesieniu zarówno do opisu i kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego W. D. jak i podstawy rozstrzygnięcia, z prawidłowym wskazaniem zastosowanych przepisów ustawy karnej.

Podnosząc te zarzuty prokurator wniósł o:

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że W. D. zarzuconego mu czynu z art. 278 § 1 k.k. w związku z art. 278 § 5 k.k. dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa określonego w art. 64 § 1 k.k. i za ten czyn na podstawie przepisu art. 278 § 1 k.k. w związku z art. 278 § 5 k.k. przy zastosowaniu art. 64 § 1 k.k. wymierzenie oskarżonemu kary 3 (trzy) miesiące pozbawienia wolności, a w pozostałej części o utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Obrońca oskarżonego W. D. zaskarżył wyrok w całości i zarzucił:

1) na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. rażącą obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na wynik postępowania, a to art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez

- bezpodstawne odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonych odnośnie braku zamiaru wytworzenia środków odurzających, podczas gdy ogół okoliczności w sprawie przemawia za uznaniem, że celem działań oskarżonego była jedynie uprawa konopi i nie sposób wykazać, że dokonał on zbioru suszu konopi i wyrobu środka odurzającego w postaci marihuany,

- pominięcie zeznań świadka M. B., który zaprzeczył jakoby oskarżony D. przekazał mu partię suszu uzyskaną z hodowli, co potwierdza wiarygodność wyjaśnień oskarżonego złożonych w toku rozprawy,

2) błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że biegła z zakresu chemii wydająca opinię w spawie stwierdziła jednoznacznie, że plantacja nie została zaatakowana przez pleść i grzyby, w sytuacji kiedy z opinii ustnej wynikało, że nie można było tego jednoznacznie stwierdzić, ewentualnie, w razie gdyby Sąd nie podzielił argumentacji obrońcy dotyczącej wyżej opisanych zarzutów wyrokowi zarzucił:

3) na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary pozbawienia wolności, poprzez orzeczenie kary w wymiarze 4 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy okoliczności związane z zachowaniem oskarżonego i popełnionym czynem przemawiają za orzeczeniem kary w znacznie niższym wymiarze, a w szczególności mając na uwadze, że uprawiane i wytworzone środki miały charakter tzw. „narkotyków miękkich”, oskarżony nie odniósł korzyści materialnej ani osobistej z popełnionych przez siebie czynów, uprawa przez oskarżonych konopi nie trwała długo i była prowadzona w sposób spontaniczny, słabo zorganizowany.

Podnosząc te zarzuty obrońca wniósł o:

uchylenie zaskarżonego wyroku i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Legnicy jako Sądowi i instancji, ewentualnie o:

zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I jego części dyspozytywnej poprzez uznanie, że czyn oskarżonego wskazany w punkcie I części dyspozytywnej wyroku wypełnia znamiona jedynie występku uprawy konopi innych niż włókniste opisanego w art. 63 u.p.n. i na tej podstawie wymierzenie wobec niego kary pozbawienia wolności w niższym wymiarze, ewentualnie uwzględniając zarzut wskazany w punkcie drugim apelacji, zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności w niższym wymiarze.

Obrońca oskarżonego A. S. zaskarżył wyrok w całości i zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na uznaniu, iż:

- oskarżony historycznie uprawiał 80 krzaków konopi innych niż włókniste, w sytuacji gdy jednoznacznie wynika, iż nie można ustalić, czy ustalone korzenie roślin pochodzą z konopi innych niż włókniste;

- oskarżony z historycznie uprawnianych krzaków konopi innych niż włókniste zasuszył 80 krzaków i uzyskał nie mniej niż 1600 gramów marihuany, w sytuacji kiedy nie ma żadnego dowodu na wykazania jakie były (o ile były) czynności oskarżonego w stosunku do uprawianych roślin;

- oskarżony uprawiał 420 krzaków konopi innych niż włókniste, w sytuacji, kiedy przedstawiony materiał dowodowy dotyczy wyłącznie 264 krzaków, a co za tym idzie nie można mówić o możliwości uzyskania z uprawy 8400 gramów suszu;

- z jednego krzewu konopi można uzyskać 20 g suszu marihuany, w sytuacji kiedy prawidłowe zastosowanie wskazać wiedzy winno prowadzić do przyjęcia 10 g z jednego krzewu konopi;

2. rażącą surowość kary orzeczonej w pkt II orzeczenia, wyrażającą się wymierzeniem kary 6 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności, w sytuacji kiedy czyn ten zagrożony jest karą zagrożoną do lat 5, zaś oskarżony w pełni przyznał się do jego popełnienia, zaś szkoda nim wyrządzona określona została na 1 zł. co w połączeniu w podmiotowymi cechami oskarżonego nie pozwala na konieczność kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Podnosząc te zarzuty obrońca wniósł o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku co do pkt I i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,

- zmianę zaskarżonego wyroku co do pkt II i wymierzenie oskarżonemu kary 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna. Częściowo zasadne są również apelacje obrońców oskarżonych W. D. i A. S..

I

Prokurator ma rację, że zgodnie z prawdziwymi ustaleniami Sądu Okręgowego oskarżony W. D. był w przeszłości skazany wyrokiem Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 29 kwietnia 2009 roku (sygnatura akt III K 17/09), za czyn z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, m.in. na karę roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od dnia 19 czerwca 2007 roku do dnia 18 czerwca 2008 roku.

Jak słusznie wskazuje prokurator w apelacji (strona 6) przestępstwa z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 5 k.k. są przestępstwami zarówno umyślnymi, jak i podobnymi. Podobnymi (w rozumieniu art. 115 § 3 k.k.), ponieważ każde z nich oskarżony popełnił w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Nie ma też wątpliwości co do tego, że oskarżony W. D., przedmiotowe w sprawie przestępstwa, w tym i to kwalifikowane z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 12 k.k., popełnił w ciągu 5 lat (licząc od 18 czerwca 2008 roku do czasu określonego w punkcie II części wstępnej zaskarżonego wyroku), po odbyciu kary roku pozbawienia wolności orzeczonej za uprzednie przestępstwo, a zatem oczywiście kary przekraczającej 6 miesięcy (o jakiej mowa w art. 64 § 1 k.k.).

Zasadności apelacji prokuratora nie kwestionował obrońca oskarżonego W. D. (892 o., akt).

Tym samym wniosek prokuratora zawarty w apelacji jest zasadny i jako taki został uwzględniony.

II

W apelacji obrońcy oskarżonego W. D. postawiono zarzut obrazy przepisów postepowania, która mogła mieć wpływ na wynik postępowania, a to art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k.

Naruszenia tych przepisów skarżący upatruje w tym, że – jego zdaniem – Sąd Okręgowy bezpodstawnie odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonych odnośnie braku zamiaru wytworzenia środków odurzających, a nadto że Sąd pominął zeznania świadka M. B., który zaprzeczył, że oskarżony W. D. przekazał mu partie suszu uzyskaną z hodowli.

Zarzut ten jest oczywiście chybiony.

Przede wszystkim dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 k.p.k. i 410 k.p.k.

Wybór wiarygodnych źródeł dowodowych jest prerogatywą sądu stykającego się bezpośrednio z dowodami i odnoszącego wrażenia z przebiegu całości rozprawy głównej. Swobodna ocena dowodów ograniczona jest jedynie powinnością przedstawienia rozumowania, które doprowadziło ten sąd do dokonanego wyboru. Jest to niezbędne dla ustrzeżenia się od dowolności, usuwającej ów wybór spod kontroli stron i nadzoru instancyjnego.

Sąd odwoławczy z dowodami nie styka się, toteż swą działalność ogranicza do weryfikowania racjonalności rozumowania przedstawionego w zaskarżonym wyroku, a czyni to na podstawie argumentów przytoczonych w skardze odwoławczej i wyłącznie w zakresie wyznaczonym skargą. Dalej zaś w zasadzie nie sięga, by swą ingerencją, przekraczającą granice skargi, nie wyrządzić stronie odwołującej się mimowolnej szkody.

Ta odmiana zasady skargowości procesu, dostosowanej do postępowania odwoławczego, ma głębokie uzasadnienie.

Jak to podkreślano w orzecznictwie, krytyka odwoławcza, aby była skuteczna, musi wykazać usterki rozumowania zaskarżonego orzeczenia. Jeśli tego nie czyni, a ogranicza się do zapewnienia, że badane zdarzenia miały inny przebieg, nie można oczekiwać, że krytyka ta zostanie uwzględniona. Byłoby to bowiem postąpienie dowolne, przenoszące gołosłowne zapewnienia itp. pseudoargumenty nad działalność racjonalną, opartą na dowodach.

In concreto Sąd Okręgowy oparł swoje ustalenia faktyczne dotyczące przedmiotowych tu kwestii głównie na podstawie oceny wyjaśnień oskarżonych.

I tak, to przecież właśnie w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego W. D. (karty 116-117 i 167 akt) ustalono, że oskarżeni wspólnie zerwali część liści z uprawianych krzaków konopi i wysuszyli je. W ten sposób uzyskali około 600 gramów suszu, który W. D. przekazał w K. mężczyźnie o imieniu M.. Umówiono się też odnośnie ceny za ten susz (10.000 złotych), ale do zapłaty nie doszło, gdyż oskarżony W. D. został zatrzymany.

Zamiar zresztą takiego przeznaczenia nielegalnej uprawy konopi ewidentnie wynika z wyjaśnień oskarżonego A. S. (karta 94 akt): Ja nie miałem zapewnionego zbytu na to co wyhoduję, liczyłem chyba, że z czasem kogoś znajdę na ten towar.

Tym samym zarzut, że Sąd Okręgowy bezpodstawnie odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonych odnośnie braku zamiaru wytworzenia środków odurzających jest zupełnie bezpodstawny. W istocie bowiem jest wręcz przeciwnie. O okolicznościach dotyczących sprzedaży tego suszu, w ogóle prowadzenia przez oskarżonych nielegalnej uprawy i jej celu, najwięcej wiadomo właśnie z ich wyjaśnień. A szczegóły w nich zawarte jednoznacznie wskazują, że mogły one być znane tylko sprawcom. I z tych właśnie względów Sąd Okręgowy oparł się na tych wyjaśnieniach. Natomiast, eliminując z kręgu wiarygodnych zeznania M. B., uczyniono tak dlatego, ponieważ są one przede wszystkim sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego W. D..

Warto tutaj przypomnieć, że zasada swobodnej oceny dowodów nie daje podstaw do apriorycznego preferowania lub dyskwalifikowania jednych dowodów na rzecz drugich i to według klucza najkorzystniejszego dla oskarżonych. Mając na uwadze zasady prawa dowodowego o wartości dowodowej nie decyduje to czy poszczególne dowody są korzystne albo niekorzystne dla oskarżonych, ale treść każdego z dowodów konfrontowana z innymi dowodami.

Równość wobec prawa, stanowiąca podstawę wszelkiej sprawiedliwości, wymaga, aby zasady postępowania dowodowego były stosowane bez względu na to kto in concreto na tym korzysta a kto traci.

Nie ma więc w polskim prawie dowodowym takiej reguły, która nadawałaby pierwszeństwo dowodom korzystnym dla oskarżonych przed dowodami przemawiającymi na ich niekorzyść, tak jak i nie ma reguły o przeciwstawnej wymowie.

Sąd orzekający ma prawo, a nawet obowiązek, oceniania wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie. Wymóg, aby podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej (art. 410 k.p.k.), oznacza konieczność znajdowania się w polu uwagi sądu w chwili rozstrzygania wszystkich okoliczności. Nie chodzi zaś o to, aby orzeczenie zapadło na podstawie wykluczających się dowodów, bo jest to oczywiście niemożliwe. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.).

Z obowiązku tego Sąd Okręgowy wywiązał się należycie. Sąd ten bowiem wnikliwie analizował wszystkie wyjaśnienia oskarżonych oraz zeznania świadków i logicznie wykazał, które i dlaczego oraz w jakim zakresie są wiarygodne. Ocenę tę przeprowadzono z poszanowaniem zasady obiektywizmu, na podstawie wszechstronnej analizy całokształtu materiału dowodowego. Nie wykazuje ona błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodów) czy logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) i jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a więc w sposób odpowiadający zasadzie swobodnej oceny dowodów określonej w art. 7 k.p.k.

III

W apelacjach postawiono zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku (punkt 1 apelacji obrońców oskarżonych).

Zarzut ten jest częściowo zasadny.

Ponowna analiza akt sprawy jednoznacznie wskazuje, że faktycznie – tak jak podnosi to obrońca oskarżonego A. S. w apelacji – zabezpieczono 264 krzaków konopi innych niż włókniste. Wynika to z protokołu oględzin pomieszczeń w (...) (...) (karty 23-28 akt).

Oprócz 264 krzaków zabezpieczono wówczas także 80 doniczek z korzeniami i fragmentami łodyg. Jednakże co do tych dowodów, A. T. – biegła z zakresu chemii, ekspertka badań środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów, nie była w stanie określić z jakiego rodzaju konopi pochodzą – z konopi włóknistych, czy innych niż włókniste (karta 256 akt). Pomimo tego jednak owe 80 krzaków, bezzasadnie zatem, niejako „doliczono” (karta 775 o., akt) w zarzucie opisanym w punkcie I części wstępnej zaskarżonego wyroku i przypisano oskarżonym w punkcie I części rozstrzygającej tego wyroku.

W rezultacie przyjęto, że w tym zakresie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest zasadny i w tej części zmieniono zaskarżony wyrok.

W pozostałym zakresie zarzut ten jest już jednak chybiony.

Jest tak dlatego, ponieważ z opinii A. T. – biegłej z zakresu chemii, ekspertki badań środków odurzających, substancji psychotropowych i prekursorów (karty 254-257 i 775o.-776 akt) w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że była ona obecna na miejscu oględzin w (...) (...), widziała tam tę nielegalną uprawę, na miejscu brała udział w zabezpieczeniu materiału dowodowego i pobieraniu próbek.

Z opinii biegłej wynika (karta 776 akt), że według jej doświadczenia (a prowadziła oględziny w wielu miejscach, w których prowadzono tego rodzaju uprawy), uprawa w (...) (...) była zaawansowana. Krzaki konopi były nawożone, naświetlane lampami sodowymi, a pomieszczenia wentylowane.

Tym samym podana przez biegłą wartość dotycząca możliwości uzyskania ziela konopi z jednej dorosłej rośliny (20-23 gramy netto) nie może być – tak jak czynią to skarżący – uznana jedynie za teoretyczną.

W tym świetle przyjęta przez Sąd Okręgowy wartość (20 gramów) z jednego krzaka dorosłej rośliny konopi innej niż włóknista dla tej konkretnej, nielegalnej uprawy ma solidne podstawy zarówno praktyczne, jak i teoretyczne.

Wbrew temu, co wynika z apelacji, biegła A. T. stwierdziła, że zabezpieczony przez nią materiał dowodowy, który potem został przedstawiony do badań, absolutnie nie nosił cechy spleśnienia roślin (karta 776 akt). Gdyby tak bowiem było: to na pewno bym to odnotowała. Tymczasem takiej adnotacji po prostu brak.

Dokonując zmiany zaskarżonego wyroku przyjęto zatem wartość 20 gramów jako odpowiadającą możliwości uzyskania – w realiach tej sprawy – ziela konopi z jednej dorosłej rośliny, co stanowiło arytmetyczną podstawę do wyliczenia dalszych, istotnych dla rozstrzygnięcia tej sprawy, wartości. Tak też ustalono, że nielegalna uprawa mogła dostarczyć znaczną ilość ziela konopi innych niż włókniste, a to 5280 gramów suszu (264 krzaki pomnożone przez 20 gramów z każdego z nich), co daje ilość nie mniejszą niż 10560 tzw. porcji podstawowych o wadze 0,5 grama każda (5280 gramów suszu podzielone przez 0,5 grama, czyli wagę każdej z porcji), z czego oskarżeni wytworzyli znaczną ilość marihuany, łącznie 600 gramów, co stanowi 1200 tzw. porcji podstawowych o wadze 0,5 grama każda (600 gramów podzielone przez 0,5 grama, czyli wagę każdej z porcji).

Nie może budzić wątpliwości, że w świetle stanowiska doktryny i rozstrzygnięć w praktyce zarówno 1200 tzw. porcji ustawowych, jak i tym bardziej 10560 takich porcji, stanowi znaczną ilość (środków odurzających lub ziela konopi innych niż włókniste), w rozumieniu art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy o zapobieganiu narkomanii.

Zgodnie z prawdą Sąd Okręgowy ustalił, że oskarżony W. D. wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym A. S. dokonał zaboru w celu przywłaszczenia energii elektrycznej (zarzut sformułowany w punkcie II części wstępnej zaskarżonego wyroku). Wynika to jednoznacznie z wyjaśnień oskarżonych – W. D. (karta 116 akt) i A. S. (karta 94 akt).

IV

W konsekwencji – częściowo zasadny jest także zarzut zawarty w apelacjach, odnoszący się do kary wymierzonej każdemu z oskarżonych.

Sąd Apelacyjny, zmieniając zaskarżony wyrok w części dotyczącej kary, uwzględnił przede wszystkim warunki ustawowe. Miał także na względzie argumentację tego dotyczącą przedstawioną przez obrońców oraz tę zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Istotny wpływ na karę orzeczona przez Sąd Apelacyjny miał także zakres zmiany zaskarżonego wyroku, w tym przede wszystkim ograniczenie ilości uprawianej nielegalnie przez oskarżonych konopi innej niż włóknista.

Nie uznano za słuszne, mając na względzie wkład w przypisane przestępstwa każdego z oskarżonych (o wiele większy w przypadku oskarżonego A. S.) oraz z drugiej strony – zaszłości kryminalne oskarżonego W. D. (odpowiedzialność w reżimie art. 64 § 1 k.k.), różnicowanie kar za czyn z art. 53 ust. 2 ustawy o zapobieganiu narkomanii i inne.

Uwzględniając te wszystkie okoliczności, za to przestępstwo, każdemu z oskarżonych wymierzono karę pozbawienia wolności w wysokości określonej w wyroku Sądu Apelacyjnego.

Wymiar kary łącznej, zawartej w wyroku Sądu Apelacyjnego, opiera się na ustaleniu bliskiego stopnia związku podmiotowo-przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi przestępstwami.

Związek przedmiotowy wynika ze sposobu działania oskarżonych i bliskości czasowej obu przestępstw.

W związku podmiotowym uwzględniono pobudki jakimi kierowali się oskarżeni, podobieństwo rodzajów winy i zamiarów.

Baczono przy tym, aby orzeczona kara łączna stanowiła syntetyczną, całościową ocenę zachowań każdego z oskarżonych i postrzegana była jako instytucja gwarantująca racjonalność karania w stosunku do każdego oskarżonego, jako sprawcy dwóch przestępstw.

V

Mając to wszystko na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.

Oskarżonych zwolniono od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze wobec ustalenia, że byłby to dla każdego z nich nadmierny ciężar finansowy. Podstawę prawną tego rozstrzygnięcia stanowi art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k.