II AKa 338/24 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2024-11-13

Sygnatura akt II AKa 338/24

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 listopada 2024 r.

5.Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia SA Jerzy Skorupka

Sędziowie: SA Andrzej Kot

SA Jarosław Mazurek (spr.)

Protokolant: Wiktoria Dąbrowicz

7.przy udziale prokuratora Prokuratury (...)w O.Agnieszki Markiewicz

8.po rozpoznaniu 13 listopada 2024 r.

9.sprawy E. K. oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 2 pkt 2 k.k. w zw. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

10.na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora oraz oskarżonego

11.od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

12.z 5 sierpnia 2024 r. sygn. akt III K 62/24

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustala iż oskarżony powodując u pokrzywdzonego średni uszczerbek na zdrowiu kwalifikowany na podstawie art. 157 § 1 k.k. w sposób opisany w punkcie 1 części rozstrzygającej, bezpośrednio zmierzał do spowodowania u niego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, przewidując i godząc się na ów skutek, lecz zamiaru swojego nie zrealizował z uwagi na udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonemu i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. P. 1476 zł, w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od obowiązku poniesienia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaliczając wydatki poniesione w tym postępowaniu na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 338/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z 5 sierpnia 2024 r. sygn. akt III K 62/24

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

E. K.

wielokrotna karalność za przestępstwa przeciwko mieniu oraz życiu i zdrowiu

karta karna

475-478

2.1.1.2.

E. K.

umiarkowana opinia o zachowaniu oskarżonego w warunkach izolacji

opinia Dyrektora Aresztu Śledczego w O.

480-481

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

karta karna

dokument obiektywny, niekwestionowany przez strony podchodzący z zasobów Krajowego rejestru karnego.

2.1.1.2

opinia Dyrektora Aresztu Śledczego w O.

Opinia sporządzona przez uprawnionego przedstawiciela Służby Więziennej opisująca (według standardów opinii o osadzonym) zachowanie oskarżonego w trakcie stosowanego w sprawie tymczasowego aresztowania − dowód niekwestionowany przez strony.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator (...)w O.zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego E. K. i na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k., art. 437 §1 i 2 k.p.k. i art. 438 pkt 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił :

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia a polegający na przyjęciu przez Sąd I instancji poglądu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie, że oskarżony E. K. swoim zachowaniem zrealizował znamiona czynu zabronionego z art. 13§1 kk w zw. z art. 148 § 2 pkt 2 k.k. w związku z art. 13§ 1 k.k. w związku z art. 280§2 k.k. w związku z art. 157§1 k.k. przy zastosowaniu art. 11§ 2 k.k. w związku z art. 64§2 k.k., a jedynie z art. 13§ 1 kk w zw. z art. 280§2 kk w zw. z art. 157 § 1 kk przy zast. art. 11§2 kk w zw. z art. 64§2 kk, podczas gdy wnioski przedstawione w wydanej w postępowaniu przygotowawczym opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej oraz zebrany materiał dowodowy wskazuje, iż obrażenia jakich doznał pokrzywdzony w postaci m.in. rany kłutej okolicy prawego łuku żebrowego z urazem nerki prawej o długości kanału rany 7 cm i krwiakiem okołonerkowym oraz krwiakiem jamy opłucnej prawej prowadzą do ustaleń, iż działanie oskarżonego podjęte od początku dokonywanego przestępstwa charakteryzowało się znaczną siłą, której celem było obezwładnienie ofiary w podeszłym wieku i wskazują, iż oskarżony trzykrotnie godząc nożem w klatkę piersiową, plecy oraz jamę brzuszną pokrzywdzonego — osoby w podeszłym wieku, przewidywał i godził się na pozbawienie życia H. M. w związku z dokonaniem rozboju na szkodę ww. pokrzywdzonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego postawiony przez prokuratora zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest nietrafny i nie mógł być uwzględniony w zakresie zmiany wyroku i przyjęcia działania oskarżonego również z zamiarem ewentualnym zabójstwa pokrzywdzonego H. M.. Przede wszystkim, co należy podkreślić zamiar zabójstwa człowieka w tym również zamiar ewentualny należy wykazać dowodowo w sposób nie budzący najmniejszej wątpliwości, owo wykazanie nie może się opierać wyłącznie na przyjęciu za prawdziwą hipotezy śledczej. Wbrew twierdzeniom skarżącego prokuratora w przedmiotowej brak jest jakiegokolwiek bezpośredniego dowodu wskazującego na zamiar dokonania zabójstwa pokrzywdzonego. Do tak postawionego zarzutu nigdy nie przyznał się oskarżony, również pokrzywdzony nie twierdził w swoich zeznaniach, że oskarżony chciał go zabić, wbrew twierdzeniom skarżącego prokuratora, nie wynika to także z pisemnej opinii biegłego medyka sądowego. Oczywiście poza jakąkolwiek dyskusją jest przyjęta w orzecznictwie i praktyce sądowej zasada (o której wspomina skarżący), że dowody zgodnie z art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k. należy oceniać z jednej strony każdy osobna, ale także poprzez ich łączną ocenę i zamiar działania oskarżonego można wyprowadzić także na podstawie ustalonych motywów działania i okoliczności przedmiotowych zaistniałego zdarzenia. Jednak te właśnie okoliczności zdarzenia poprzez ich drobiazgową analizę muszą prowadzić nieodparcie do jedynego możliwego wniosku o zamiarze dokonania zabójstwa innego człowieka. W przedmiotowej sprawie, co podniesiono powyżej dowody osobowe takiego zamiaru nie wskazują, wbrew twierdzeniom skarżącego nie wskazuje na to również opinia biegłego medyka sądowego, który zdiagnozował u pokrzywdzonego jedną ranę kłutą drążącą na 7 cm powodującą uraz nerki prawej, krwiak okołonerkowy i krwiak jamy opłucnowej oraz rany cięte mostka i ręki pokrzywdzonego. I wbrew twierdzeniom skarżącego biegły nie stwierdził rany jamy brzusznej, którą przywołuje w zarzucie apelacji skarżący prokurator. Oczywiście biegły wskazał, że zdiagnozowane obrażenia u pokrzywdzonego narażały go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku określonego w art.156 § 1 k.k. w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, jednakże również takie stwierdzenie nie uprawnia a priori do przyjęcia, że oskarżony działał z zamiarem ewentualnym dokonania zabójstwa pokrzywdzonego. Zdaniem Sądu Odwoławczego dla przyjęcia w sposób pewny zamiaru zabójstwa innego człowieka konieczne jest przesądzenie w sposób jednoznaczny motywu takiego działania, a w przedmiotowej sprawie bez wątpienia celem działania oskarżonego było dokonanie kradzieży mienia pokrzywdzonego (saszetki z pieniędzmi), natomiast osiągnięcie tego celu poprzez zastosowanie sposobu całkowicie nieproporcjonalnego jakim byłaby chęć zabicia innego człowieka (również na zasadzie godzenia się), nie wydaje się być zgodne z racjonalnym rozumowaniem, którego zastosowania przecież wymaga przy ocenie dowodów art. 7 k.p.k. Również dotychczasowa linia życiowa oskarżonego, który wielokrotnie dopuszczał się kradzieży cudzego mienia - również z użyciem niebezpiecznego przedmiotu, przeczy w sposób oczywisty przyjęciu tezy (hipotezy), że oskarżony chciał lub też godził się na zabicie człowieka, by osiągnąć cel materialny. Jako zupełnie dowolny i sprzeczny z zasadami logicznego rozumowania należy przyjąć zaprezentowany w uzasadnieniu apelacji pogląd skarżącego, cyt. „jest to wiedza specjalistyczna, jest wiedza powszechna, że pchnięcie nożem w jamę brzuszną lub klatkę piersiową (a więc miejsce gdzie umiejscowione są istotne dla życia narządy wewnętrzne) zawsze może przynieść skutek śmiertelny (inny pogląd zakładał by wiedzę specjalną sprawcy, który wie w jaki sposób uderzyć, by nie spowodować zagrożenia dla życia)”. Pomijając już kwestię, że pogląd ten nie przystaje do przedmiotowej sprawy, bowiem nie ustalono by oskarżony pchnął pokrzywdzonego nożem w jamę brzuszną i spowodował jej obrażenia to w ujęciu teoretycznym zaprezentowane wnioskowanie sprzeczne jest z zasadami logiki, w tym wypadku logiki formalnej, która powinna być obowiązująca dla rozważań natury prawnej. Otóż przy przyjęciu założenia, że sprawca zadaje pchnięcia nożem w jamę brzuszną, plecy oraz klatkę piersiową na gruncie zasad logicznego rozumowania uprawnione są dwie tezy : pierwsza, że chciał lub godził się na zabicie człowieka i druga, że chciał lub godził się na spowodowanie obrażeń ciała także o charakterze ciężkim. Przyjęcie zatem, że jedynie uprawnionym wnioskowaniem jest teza 1 jest sprzeczne z zasadami logiki i niedopuszczalne w prawnej ocenie dowodów na gruncie art. 7 k.p.k. Zdaniem Sądu Odwoławczego w każdej takiej sytuacji, jeżeli wnioskowanie prowadzi do równorzędnych różnych wniosków o różnych konsekwencjach prawnych i nie ma możliwości rozstrzygnięcia innymi dowodami, które ustalenie jest prawdziwe (a zatem w przedmiotowej sprawie jaki był rzeczywisty zamiar działania oskarżonego), konieczne staje się skorzystanie z art. 5 § 2 k.p.k., który wskazuje sposób jak taką wątpliwość procesowo rozstrzygnąć.

Dodać natomiast należy, że niewątpliwie błędnym postąpieniem Sądu I instancji było przyjęcie działania wyłącznie z zamiarem zaboru cudzego mienia i spowodowaniem wyłącznie średnich obrażeń ciała pokrzywdzonego. Jakkolwiek sąd meriti w sposób dozwolony prawem procesowym mógł nie ustalić działania w zamiarze zabójstwa pokrzywdzonego to jednak poza sferą jego rozważań pozostała cała gama odpowiedzialności oskarżonego, również za usiłowanie spowodowania ciężkich obrażeń ciała, czy też doprowadzenie do bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia i zdrowia pokrzywdzonego. Poza dyskusją jest, że te kwestie mieszczą się w granicach postawionego zarzutu w rozumieniu art. 14 k.p.k. W tym znaczeniu uwzględniając kierunek apelacji prokuratora podniesione przez niego argumenty częściowo były słuszne i w ostateczności doprowadziły do zmiany wyroku, ale szczegółowo o tym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia w sekcji 5.2.

Wniosek

Prokurator wniósł o u chylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zgłoszony wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania jest całkowicie niezasadny i nieznajdujący podstaw prawnych.

Podstawą uchylenia wyroku w świetle art. 437 § 2 k.p.k. są tylko trzy enumeratywnie wymienione okoliczności:

1. dotycząca stwierdzenia uchybień z art. 439 § 1 k.p.k.,

2 dotycząca konieczności przeprowadzenia na nowo postępowania dowodowego w całości,

3. wystąpienie okoliczności o której mowa w art. 454 § 1 k.p.k.

Żadne w/w przesłanki oczywiście nie zaistniały w przedmiotowej sprawie. A skoro tak to wniosek o uchylenie wyroku jest oczywiście bezzasadny. Przywołane w uzasadnieniu apelacji judykaty Sądu Najwyższego (z 1984 r., z 1993 r., i z 29 stycznia 2015r.) w kontekście przywołanego art. 454 § 1 k.p.k. nie mają zastosowania. Po pierwsze orzeczenia te wydane były w przyszłości w innym porządku procesowym, który obecnie już nie obowiązuje. W przedmiotowej sprawie oskarżony nie został uniewinniony od całości zarzuconego mu czynu, a uwzględniając zakres i kierunek złożonego środka zaskarżenia na jego niekorzyść możliwa była zmiana wyroku bez potrzeby jego uchylenia.

3.2.

Obrońca oskarżonego urzędu w adw. I. z P.na podstawie art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k., wyrokowi zarzucił:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść wyroku, polegający na dowolnym ustaleniu że oskarżony E. K. w zamiarze bezpośrednim, posługując się metalowym nożem typu scyzoryk z rozłożonym ostrzem, użył przemocy wobec pokrzywdzonego H. M. polegającej na popchnięciu i przewróceniu ww. na chodnik a następnie szarpaniu i trzykrotnym ugodzeniu go nożem, podczas gdy do w trakcie szarpaniny oskarżonego z pokrzywdzonym doszło do przypadkowego ugodzenia pokrzywdzonego nożem, następstwem czego było niewłaściwe zastosowanie prawa materialnego tj. art. 280 § 2 k.k. w zw. z art 157§1 k.k.

2. obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego, bez zachowania zasady obiektywizmu oraz z naruszeniem zasady prawidłowego rozumowania, dokonaną przez Sąd z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, że zapis monitoringu wskazuje, że oskarżony E. K. w zamiarze bezpośrednim, posługując się metalowym nożem typu scyzoryk z rozłożonym ostrzem, użył przemocy wobec (...)pokrzywdzonego H. M. polegającej na popchnięciu i przewróceniu ww. na chodnik a następnie szarpaniu i trzykrotnym ugodzeniu go nożem, podczas gdy do w trakcie szarpaniny oskarżonego z pokrzywdzonym doszło do przypadkowego ugodzenia pokrzywdzonego nożem a zapis monitoringu z miejsca zdarzenia nie wskazuje jednoznacznie wypełnienie czynu zabronionego art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 157 §1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Żaden z podniesionych przez obrońcę zarzutów nie zasługiwał na uwzględnienie. Odnosząc się do zarzutu obrazy przepisów procesowych w pierwszej kolejności wskazać należy, że nie stwierdza się by sąd meriti przy dokonywaniu ustaleń faktycznych dotyczących odpowiedzialności karnej oskarżonego dopuścił się naruszenia wskazanych wyżej przepisów dotyczących oceny dowodów. Po pierwsze obrońca nie wskazał przy obrazie art. 410 k.p.k. jakich to dowodów sąd nie uwzględnił przy przesądzeniu sprawstwa i winy oskarżonego. Z treści zarzutu wynika jedynie, iż nie zgadza się z oceną dowodu w postaci monitoringu wskazując, iż z jego zapisu nie wynika zamiar bezpośredni działania oskarżonego polegający na zamiarze dokonania kradzieży saszetki z pieniędzmi przy użyciu noża. Otóż nie sposób zgodzić się z argumentami obrońcy, gdyż po pierwsze takie ustalenia Sądu meriti wcale nie wynikają wyłącznie z zapisu monitoringu, ale jak wynika z treści pisemnego uzasadnienia wyroku o użyciu i posiadaniu w ręce noża sąd powziął wiedzę zarówno z zeznań pokrzywdzonego jak i też wyjaśnień samego oskarżonego złożonych choćby na rozprawie głównej. W żadnym miejscu pisemnego uzasadnienia sąd meriti nie twierdzi, że zamiar zaboru cudzego mienia wyprowadził wyłącznie z treści zapisu monitoringu. Przywołał go co jest bezsporne na okoliczność, iż oskarżony śledził pokrzywdzonego jak również bezpośrednio przed napaścią na pokrzywdzonego rozglądał się, czy ktoś za nim nie idzie. Zresztą uważna analiza monitoringu z restauracji (...) na (...) w O. (karta 75) prowadzi do wniosku, że w 5 sekundzie obrazu widać idącego oskarżonego z nożem trzymanym w prawej dłoni, w 20 sekundzie oskarżony zbliża się do pokrzywdzonego, obraca głowę do tyłu rozglądając się czy nikt za nim nie idzie, a w 22 sekundzie zapisu widać jak oskarżony wyprowadza 2 ciosy prawą ręką popychając jednocześnie pokrzywdzonego na schody. Dalszy przebieg zdarzenia jest niewidoczny z uwagi na zasłonięcie banerem reklamowym. Sąd miał zatem prawo wyprowadzić wniosek, że oskarżony pchnął nożem pokrzywdzonego jeśli zestawi się dowody w tym zeznania pokrzywdzonego, zapis monitoringu, a także fotografie kurtki pokrzywdzonego (karta 191) gdzie na zdjęciu nr 21 i 22 uwidoczniono przecięcie materiału z tyłu po prawej stronie kurtki. Zarzut obrazy art. 7 k.p.k. i w związku z tym dokonanie błędnych ustaleń faktycznych, może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający – oceniając dowody – naruszył zasady logicznego rozumowania, nie uwzględnił przy ich ocenie wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a tym samym dokonał oceny dowolnej, a nie oceny swobodnej, spełniającej wymagania wskazanej wyżej dyrektywy procesowej. Natomiast ocena dowodów z zachowaniem powyższych kryteriów, pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., a w konsekwencji brak jest podstaw do kwestionowania dokonanych przez sąd ustaleń faktycznych i końcowego rozstrzygnięcia sądu meriti. Jak wskazano powyżej skarżący w żaden sposób nie podważył prawidłowości rozumowania Sądu przy ocenie zgromadzonego materiału dowodowego. Dlatego też zarzut obrazy wskazanych przepisów procesowych uznano za całkowicie bezzasadny.

Również zarzut 1. dotyczący rzekomo błędnego ustalenia o celowym działaniu oskarżonego przy zadawaniu obrażeń ciała z zamiarem dokonania zaboru mienia nie zasługuje na uwzględnienie. Jak wskazano powyżej oskarżony był przygotowany do dokonania rozboju, w tym również ze spowodowaniem obrażeń ciała pokrzywdzonego, albowiem szedł za pokrzywdzonym (co prawidłowo ustalił sąd meriti) trzymając w ręce otwarty nóż, którym niezwłocznie po zaatakowaniu pokrzywdzonego zadał kilka ciosów, które finalnie skutkowały spowodowaniem średnich obrażeń ciała. Jakkolwiek sąd meriti nie przyjął działania z zamiarem ewentualnym zabójstwa, ale jak wskazał Sąd Odwoławczy przy ocenie zarzutów apelacyjnych prokuratora, oskarżony działał z zamiarem spowodowania ciężkich obrażeń ciała. Nie ma zatem racji skarżący obrońca oskarżonego, że do zadania obrażeń ciała doszło jedynie na skutek nieumyślnego zachowania (działania) oskarżonego w trakcie szarpaniny z pokrzywdzonym. Ujawnione w postępowaniu dowody w sposób pewny świadczą o tym, iż oskarżony miał zamiar użycia noża z ostrym ostrzem o długości 6,5 centymetra, a tym samym spowodowania także ciężkich obrażeń ciała w celu obezwładnienia pokrzywdzonego, by wejść w posiadanie jego mienia − saszetki z pieniędzmi. Tak zatem zarzut rzekomego błędu w ustaleniach faktycznych uznano za nietrafny.

Wniosek

Obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu przez adwokata, które nie zostały pokryte w całości ani w części.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Tak jak wskazano przy apelacji i wniosku oskarżyciela publicznego również i wniosek obrońcy oskarżonego o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie znajduje żadnej podstawy wynikającej z art. 437 § 2 zdanie trzecie k.p.k. Nie mógł być zatem uwzględniony.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd odwoławczy nie stwierdził występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu, a określonych w art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k., w art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Apelacyjny utrzymał wyrok Sądu I instancji w następującym zakresie:

1. co do podstawy prawnej wymiaru kary z art. 280 § 2 k.k. przy zast. art. 14 § 1 k.k., art. 11 § 3 k.k. i art. 64 § 2 k.k. i kary 14 lat pozbawienia wolności,

2. co do zaliczenia tymczasowego aresztowania na podstawie art. 63 § 1 k.k., na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 15 grudnia 2023 r. godz. 14.30 do dnia 5 sierpnia 2024 r.,

3. co do zadośćuczynienia na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądza od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego H. M. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w kwocie 20.000 zł. (dwudziestu tysięcy złotych 00/100),

4. co do przepadku na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodu rzeczowego w postaci noża składanego z rękojeścią koloru czarnego, zapisanego pod poz. 1 wykazu dowodów rzeczowych nr (...),

5. co do dowodów rzeczowych na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca pokrzywdzonemu H. M. dowody rzeczowe w postaci: spodni dżinsowych koloru niebieskiego, majtek szarych, kurtki koloru brązowego na zamek, podkoszulki z krótkim rękawem, koszuli flanelowej z długim rękawem, zapisane pod poz. (...) wykazu dowodów rzeczowych nr (...),

6. co do dowodów rzeczowych na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. zwraca oskarżonemu E. K. dowody rzeczowe w postaci: maszynki do golenia, czapki zimowej koloru szarego, szalika dzianinowego w pasy, kurtki – bluzy sportowej marki N., koszuli z długim rękawem koloru bordowego, koszuli z krótkim rękawem koloru czarnego, buta zamszowego koloru ciemnozielonego, zapisane pod poz. (...) wykazu dowodów rzeczowych nr (...),

7. co do wynagrodzenia obrońcy na podstawie § 11 ust. 1 pkt 2, § 11 ust. 2 pkt 5, § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 ze zm.) zasądza na rzecz adw. I. P. z Kancelarii Adwokackiej w O. kwotę 2.952 zł., w tym 23 % podatku Vat w kwocie 552 zł., tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

8. co do kosztów sądowych na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Kontrola instancyjna zaskarżonego wyroku nie potwierdziła zasadności podniesionych w apelacjach prokuratora i obrońcy oskarżonego zarzutów, czy to w zakresie popełnienia błędu w ustaleniach faktycznych, czy też w zakresie naruszenia wskazanych w apelacjach stron przepisów prawa procesowego. Przeciwnie sąd I instancji przeprowadził rzetelnie postępowanie dowodowe na wielu terminach rozprawy, na których przesłuchał w sposób bezpośredni oskarżonego i pokrzywdzonego odbierając stosowne wyjaśnienia, w których ustosunkował się do zarzutu w tym też do treści obciążających go dowodów. Sąd przeprowadził wszystkie niezbędne w sprawie dowody osobowe, w szczególności przesłuchując pokrzywdzonego i świadków, wykorzystując we właściwy sposób instytucję przewidzianą w art. 391 § 1 k.p.k., w sytuacji gdy świadkowie nie zeznali o wszystkich istotnych okolicznościach zdarzenia, lub też zasłaniali się niepamięcią. Sąd ten właściwie zgodnie z zasadami oceny dowodów (art. 5 i art. 7 k.p.k.) dokonał oceny zebranego materiału dowodowego i ocena ta dokonana została z uwzględnieniem treści dowodów, zasad doświadczenia życiowego, wskazań wiedzy i nie budzi istotnych wątpliwości, co do prawidłowości procesu dochodzenia do prawdy. Ustalenia te pozostają pod ochroną zasady swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.) i w tym zakresie argumenty przytoczone w apelacjach są jedynie polemiką z prawidłowo wyprowadzonymi z przeprowadzonych dowodów wnioskami o sprawstwie i winie oskarżonego. Sąd Odwoławczy ustalenia te aprobuje z pewnymi zmianami poczynionymi w zakresie dodatkowego przyjęcia działania oskarżonego z zamiarem spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, który przewidując i godząc się na ów skutek, lecz zamiaru swojego nie zrealizował z uwagi na udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonemu i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. Ponieważ jednak podstawą wymiaru kary zgodnie z artykułem 11 § 3 k.k. in concreto powinien być art. 280 § 2 k.k. to wymierzona przez sąd I instancji kara 14 lat pozbawienia wolności odpowiada w zakresie zarówno społecznej szkodliwości przypisanego ostatecznie czynu, jak też stopniowi zawinienia oskarżonego. W tym zakresie nie zachodziła konieczność zmiany jej wysokości. Przypomnieć bowiem należy, że oskarżony dopuścił się czynu o niezwykle wysokim stopniu szkodliwości społecznej z motywacji niskiej, bowiem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dopuścił się napadu na osobę w podeszłym wieku, co do której liczył na łatwe pozyskanie mienia. Okolicznością wysoce obciążającą jest działanie w warunkach recydywy specjalnej, a przede wszystkim, że dopuścił się ponownie przestępstwa przeciwko mieniu oraz życiu w niespełna kilka dni po zwolnieniu go z odbycia poprzedniej kary pozbawienia wolności za podobne przestępstwo. Wymierzona kara w górnych granicach ustawowego zagrożenia jest karą surową, choć w obecnym stanie prawnym nie karą najsurowszą, jednak z uwagi na szereg okoliczności obciążających i właściwie brak okoliczności łagodzących jest karą adekwatną do dokonanej zbrodni. Również pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyroku sądu I instancji nie budzą wątpliwości i pozostają w zgodzie zobowiązującymi przepisami prawa, stąd też zachodziła konieczność utrzymania wyroku w tym zakresie.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 13 listopada 2024r orzekł następująco:

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że ustala iż oskarżony powodując u pokrzywdzonego średni uszczerbek na zdrowiu kwalifikowany na podstawie art. 157 § 1 k.k. w sposób opisany w punkcie 1 części rozstrzygającej, bezpośrednio zmierzał do spowodowania u niego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, przewidując i godząc się na ów skutek, lecz zamiaru swojego nie zrealizował z uwagi na udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonemu i czyn ten kwalifikuje jako przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Odwoławczy rozpoznając zarzut prokuratora dotyczący błędu w zakresie nieustalenia działania oskarżonego z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia pokrzywdzonego oraz mając na uwadze kierunek i zakres zaskarżenia wyroku, częściowo zmienił wyrok Sądu I instancji ustalając dodatkowo, iż oskarżony E. K. powodując u pokrzywdzonego średni uszczerbek na zdrowiu kwalifikowany na podstawie art. 157 § 1 k.k. w sposób opisany w punkcie 1 części rozstrzygającej, bezpośrednio zmierzał do spowodowania u niego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, przewidując i godząc się na ów skutek, lecz zamiaru swojego nie zrealizował z uwagi na udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonemu. Za takim ustaleniem przemawiają dowody zgromadzone w sprawie i ich właściwa zgodna z art. 7 k.p.k. ocena. Sąd Odwoławczy odnosząc się do argumentów prokuratora (w sekcji 3.1) precyzyjnie wskazał w czym upatruje działanie oskarżonego zmierzające do spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i obecnie odsyła do podanych tam argumentów nie widząc potrzeby ich powielania w tym miejscu pisemnego uzasadnienia. Jedynie przypomnieć należy, że z opinii sądowo - lekarskiej dotyczącej obrażeń pokrzywdzonego w sposób jasny wynika, iż stwierdzone obrażenia spowodowały narażenie pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 pkt. 2 k.k. w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, a do skutku takiego nie doszło z uwagi na udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonemu, który z powodu doznanych obrażeń musiał być dwukrotnie hospitalizowany.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. P. 1476 zł, w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym. Wysokość wynagrodzenia zasądzonego od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy za obronę z urzędu oskarżonego w postępowaniu odwoławczym została wyliczona w oparciu o treść § 17 pkt 2 ppkt 5 w zw. z § 4 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Zwalnia oskarżonego od obowiązku poniesienia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zaliczając wydatki poniesione w tym postępowaniu na rachunek Skarbu Państwa. Podstawę rozstrzygnięcia o wydatkach poniesionych w postępowaniu odwoławczym stanowił przepis art. 624 § 1 k.p.k. Uznano, iż fakt wymierzenia skazanemu długotrwałej kary pozbawienia wolności jest na tyle dolegliwy i wyłączający jego możliwości zarobkowania, że nie będzie on w stanie ponieść nakładów finansowych, co uprawnia do stwierdzenia, że uiszczenie tych wydatków byłoby zbyt uciążliwe dla niego z uwagi na sytuację rodzinną i majątkową.

7.  PODPIS

Andrzej Kot

Jerzy Skorupka

Jarosław Mazurek

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator (...)w O.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego z urzędu adw. I. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Turek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Jerzy Skorupka,  Andrzej Kot
Data wytworzenia informacji: