Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 345/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 26 kwietnia 2022 r., sygn. akt III K 365/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. K.

Skazany był w przeszłości wielokrotnie karany sądownie. Zapadło względem niego 30 prawomocnych wyroków. Karany był głównie za czyny z art. 286 § 1 k.k, art. 270 k.k. i art. 284 § 2 k.k. oraz przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Orzeczono kary wolnościowe i izolacyjne.

dane z K.

(...)- (...)

2.1.1.2.

S. K.

Oskarżony jest pozbawiony wolności od 12.08.2021 roku. Odbywa kolejno 13 kar zasadniczych i zastępczych. Aktualnie ustalony koniec kary przypada na 31.08.2029 r.

Opinia o osadzonym jest pozytywna. Odbywa on karę w zakładzie półotwartym, w systemie programowanego oddziaływania, którego zadania realizuje w sposób prawidłowy, był 12 razy nagradzany regulaminowo, nie jest uczestnikiem podkultury przestępczej, do popełnionych przestępstw deklaruje krytyczny stosunek.

opinia Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego w N. z 21.01.2024 r.

k. 1140 - 1141

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

dane z K.

Dowód stanowi informację urzędową, która nie została zakwestionowana.

opinia Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego w N. z 21.01.2024 r.

Opinia została sporządzona przez uprawniony do tego podmiot, zawiera istotne wiadomości odnoszące się do osoby oskarżonego, a z uwagi na treść opinii oraz wymowę innych dowodów zgromadzonych w toku postępowania, dowód ten należy oceniać jako wiarygodny w całości.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelację złożył obrońca z urzędu oskarżonego - adw. M. K. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

1. obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

a. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów, a tym samym dokonanie dowolnej, wybiórczej i sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, tj. w szczególności:

- protokołu zatrzymania rzeczy z dnia 22.12.2017 r., dokumentacji uzyskanej od notariusza E. R., zeznań świadka M. O. i zeznań świadka E. R., w zakresie, w jakim Sąd I instancji uznał, iż wykazują one, że oskarżony usiłował wprowadzić notariusz E. R. w błąd i wyłudzić podstępnie w ten sposób poświadczenie nieprawdy,

- zeznań świadka I. M., zeznań świadka M. P. i kopii dokumentacji notarialnej uzyskanej od notariusza I. M., w zakresie, w jakim Sąd I instancji uznał, że oskarżony podstępnie wprowadził w błąd notariusz I. M. i wyłudził poświadczenie nieprawdy w aktach notarialnych,

- kopii wniosków o zmianę wpisów w rejestrze przedsiębiorców wraz z załącznikami, oświadczeń M. S. z 05.01.2018 r., protokołu oględzin zapisu monitoringu Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej we Wrocławiu, opinii biegłego z zakresu informatyki, opinii z zakresu fotografii i technik wizualno - komputerowych oraz odtwarzania wyglądu osób i przedmiotów, zeznań świadka A. S. i zeznań świadka M. S., w zakresie, w jakim Sąd I instancji uznał, że oskarżony usiłował wyłudzić poświadczenie nieprawdy w postaci uzyskania zmian wpisów w rejestrze przedsiębiorców wymienionych spółek, poprzez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego orzekającego w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,

- kopii dokumentacji bankowej dotyczącej zmiany danych osoby uprawnionej do rachunków bankowych (...) Sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w Ł., zeznań świadka A. S., zeznań świadka M. S., zeznań świadka J. P., w zakresie, w jakim Sąd I instancji uznał, że oskarżony usiłował w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzić nowy zapis danych w systemie teleinformatycznym banku oraz uzyskać bezprawny dostęp do środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym spółki, co nie polega na prawdzie, albowiem na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego nie sposób uznać, że oskarżony z premedytacją i świadomością działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, albowiem, w przeciwieństwie do osoby, która wspólnie z nim stanęła przed notariusz E. R. oraz notariusz I. M., nie podszywał się pod nikogo, a także nie miał świadomości podszywania się przez osobę, która wspólnie z nim stanęła przed w/w notariuszami oraz złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa po spotkaniu u notariusz E. R., która wspólnie ze swoim pracownikiem uznała, że dowód osobisty przedłożony przez osobę podającą się za M. S. jest podrobiony, a ponadto, po uzyskaniu stosownej dokumentacji, próbował jedynie dokonać czynności, co do których był przekonany, że jest uprawniony, tj. do zmiany danych w spółce oraz do zmiany danych w banku spółki, a które to czynności są naturalną konsekwencją zakupu udziałów w spółce,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający istotny wpływ na wynik sprawy, a skutkujący przyjęciem, że:

a. oskarżony kłamał odnośnie wiedzy na temat tego, kim faktycznie jest osoba podająca się za M. S., podczas gdy był on przekonany, że zawiera umowę z właściwą osobą, albowiem dysponowała ona stosownym dowodem osobistym, natomiast sam oskarżony nie miał i nie musiał mieć wiedzy o jego podrobieniu,

b. oskarżony nie przedstawił żadnego dowodu na poparcie tego, iż dysponuje odpowiednim majątkiem w celu zakupienia spółki, podczas gdy na rozprawie w dniu 26.04.2022 r. obrońca oskarżonego zawnioskował o dopuszczenie dowodu z dokumentów z banków zagranicznych, w których oskarżony posiada rachunki bankowe, a na nich środki wystarczające na pokrycie zakupu spółki, jednakże Sąd Okręgowy dowodu tego nie dopuścił z uwagi na to, że wniosek ten rzekomo zmierzał do przedłużenia postępowania oraz nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a mimo to przy orzekaniu odniósł się do złej sytuacji materialnej oskarżonego,

c. działania oskarżonego miały już w początkowym etapie charakter podstępny, podczas gdy z dowodów zebranych w sprawie wynika, że to osoba podająca się za M. S. dążyła do wprowadzenia w błąd notariusz E. R. i wprowadziła w błąd notariusz I. M. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z pokrzywdzeniem spółki oraz oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ad. 1.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że analiza treści zarzutów postawionych przez apelującego oraz ich uzasadnienie pozwala na przyjęcie, że apelujący dopatruje się błędu w ustaleniach faktycznych (zarzut z pkt. 2) jako bezpośrednie następstwo naruszenia przepisów postępowania, w szczególności zaś dowolnej oceny dowodów, jakiej - w jego przekonaniu - miałby się dopuścić Sąd Okręgowy (zarzut pkt 1).

Podkreślenia wymaga, że aby skutecznie podnieść zarzut naruszenia wynikającej z art. 7 k.p.k. zasady swobodnej oceny dowodów należałoby wykazać, czego obrońca oskarżonego nie zdołał uczynić, że ustalenia sądu meriti oraz ocena zgromadzonego w niniejszej sprawie istotnego materiału dowodowego z punktu widzenia postawionego oskarżonemu zarzutu, nie została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), a nadto nie była wynikiem rozważenia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.) oraz nie zostało wyczerpująco i logicznie, z jednoczesnym uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.) (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1990 r., OSNKW 1991 r., nr 7-9, poz. 41 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.09.1998 r., Prok. i Pr. 1999 r., nr 2, poz. 6). Tego zaś obrońcy oskarżonego nie udało się wykazać. Sama bowiem okoliczność, że z dokonaną przez sąd oceną dowodów skarżący się nie zgadza, nie oznacza jeszcze, że w przedmiotowej sprawie rzeczywiście doszło do naruszenia unormowań art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. Co więcej, odmowa przyznania waloru wiarygodności niektórym z przeprowadzonych dowodów, przy jednoczesnej aprobacie i uwzględnieniu innych dowodów, jest niczym więcej niż realizacją przysługującego sądowi orzekającemu uprawnienia w ramach czynienia ustaleń faktycznych z pełnym uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd I instancji szczegółowo odniósł się do każdego dowodu i wskazał, w jakim zakresie uznał go za wiarygodny a nadto, co legło u podstaw takich ocen. Uwzględnienie wskazań wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego wyklucza sformułowania innych wniosków, aniżeli te, które Sąd przyjął za podstawę ustaleń faktycznych.

Wbrew zarzutom apelacji, Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił dowód z protokołu zatrzymania rzeczy z dnia 22.12.2017 r., dokumentacji uzyskanej od notariusza E. R., zeznań świadka M. O. i zeznań świadka E. R.. Brak było podstaw do zakwestionowania dowodów z dokumentów dostarczonych przez funkcjonariusza publicznego notariusza - E. R.. Dokumentacja ta natomiast potwierdziła podjęte przez oskarżonego i jego wspólnika działania zmierzające do wprowadzenia w błąd notariusza E. R. i próby wyłudzenia w ten sposób poświadczenia nieprawdy w postaci poświadczenia autentyczności podpisów złożonych przez strony na dokumentach sprzedaży udziałów spółki i umowy przeniesienia ogółu praw i obowiązków spółki. Prawidłowo Sąd I instancji uznał również zeznania świadka E. R. i M. O. za wiarygodne, logiczne, spójne i korespondujące z pozostałymi dowodami. Na tej podstawie prawidłowo uznał, że oskarżony w dniu 22 grudnia 2017 r. we W. występując w roli nabywcy udziałów spółki (...) Sp. z o.o. w Ł. wraz z osobą podającą się za właściciela spółki - (...), posługującą się podrobionym dowodem osobistym oraz przedkładając podrobione w celu użycia za autentyczne dokumenty w postaci umowy sprzedaży udziałów w spółce (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z dnia 20 grudnia 2017 r. i umowy zbycia praw i obowiązków wspólnika w (...) Sp. z o.o. sp.k. w Ł. z dnia 20 grudnia 2017 r. zawierające podrobione podpisy właściciela spółki - (...). Usiłował podstępnie wprowadzić w błąd funkcjonariusza publicznego w osobie notariusza E. R. i wyłudzić w ten sposób poświadczenia nieprawy postaci poświadczenia autentyczności podpisów złożonych przez strony na dokumentach sprzedaży udziałów (...) Sp. z o.o.

Nie tylko Sąd Okręgowy miał podstawy do dokonania takiej oceny dowodów, ale ocena ta, choćby na podstawie treści samych relacji, stwierdzenia w sposób niewątpliwy sfałszowania dowodu osobistego jakim posługiwał się sprawca podający się za M. S. oraz dalszych okoliczności sprawy, musi być oceniana jako oczywista.

Prawidłowo również ocenił Sąd Okręgowy zeznania świadka I. M. oraz M. P., uznając je za wiarygodne w całości. Również kopia dokumentacji notarialnej uzyskanej od notariusza I. M. nie budziła wątpliwości. Dowody te, podobnie jak w przypadku dowodów pochodzących od E. R., dawały niewątpliwą podstawę do uznania, że oskarżony podstępnie wprowadził w błąd notariusz I. M. i wyłudził poświadczenie nieprawdy w aktach notarialnych. Natomiast obrońca oskarżonego nie wykazał żadnych podstaw, z powodu których dowody te miałyby okazać się niewiarygodne.

Wbrew zarzutom apelacji podzielić należało także ocenę kopii wniosków o zmianę wpisów w rejestrze przedsiębiorców wraz z załącznikami, protokołu oględzin zapisu monitoringu Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Fabrycznej we Wrocławiu, opinii biegłego z zakresu informatyki, opinii z zakresu fotografii i technik wizualno- komputerowych oraz odtwarzania wyglądu osób i przedmiotów, zeznań świadka A. S. i zeznań świadka M. S.. Dowody te nie pozostawiają wątpliwości, że oskarżony dokonał osobiście ustalonych czynności. Sąd I instancji na podstawie tych dowodów słusznie uznał, że oskarżony usiłował wyłudzić poświadczenie nieprawdy w postaci uzyskania zmian wpisów w rejestrze przedsiębiorców wymienionych spółek, poprzez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego orzekającego w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia - Fabrycznej we Wrocławiu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Ad. 2 a-b

Nie można podzielić także zarzutów apelacji obrońcy w zakresie wadliwości oceny dowodów odnoszących się do ustalenia strony podmiotowej czynu oraz przyjętej przez oskarżonego linii obrony. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie sposób zgodzić się z apelującym, że oskarżony był przekonany co do tego, że zawiera umowę z właściwą osobą, bo mężczyzna dysponował dowodem osobistym, a oskarżony nie miał wiedzy o jego podrobieniu. Sąd Apelacyjny podzielił w całości ocenę wyjaśnień oskarżonego dokonaną przez Sąd I instancji. Zebrane w sprawie dowody jednoznacznie zaprzeczają jego wersji zdarzeń. Relacje oskarżonego nie korespondują z pozostałymi dowodowymi, w tym w szczególności zgromadzonymi dokumentami, opiniami biegłych, zeznaniami świadków. Pozostaje też nie do pogodzenia z elementarnymi wskazaniami logiki i doświadczenia życiowego.

Trafnie uznał Sąd Okręgowy, że oskarżony nie wykazał, że posiada jakikolwiek majątek, zwłaszcza tak duży, aby sfinansować tak poważną transakcję, która opiewała na kwotę 20 mln złotych. Oskarżony przed osadzeniem nie wykonywał prac mogących przynosić mu tak duże dochody, podejmował się prac dorywczych, a nadto posiadał istotne zadłużenie alimentacyjne. Ujawniona w postępowaniu odwoławczym karta karna wskazuje przy tym, że oskarżony od 2017 roku popełnił kilkanaście przestępstw oszustwa (dane o karalności – k. 1125-1139), które z uwagi choćby na wymierzane oskarżonemu kary można traktować, jako przestępstwa o niewielkiej wadze (wymierzano za nie kary wolnościowe, albo niewysokie kary pozbawienia wolności). Kierując się zasadami logiki i doświadczenia życiowego trudno wyobrazić sobie sytuację, w której oskarżony przy takim sposobie życia i tak niestałych i niewysokich dochodach, posiadając zadłużenia alimentacyjne opiewające na kwotę ok. 30.000 zł, był zdolny do samodzielnego sfinansowania transakcji opiewającej na kwotę 20 mln złotych.

O posiadanym przez niego majątku nie świadczą dowody z dokumentów z banków zagranicznych. W ocenie Sądu Apelacyjnego prawidłowo Sąd Okręgowy dowodów tych nie dopuścił jako zmierzających wyłącznie do przedłużenia postępowania

(postanowienie z dnia 26 kwietnia 2022 roku). Także w ocenie Sądu Apelacyjnego, nie zachodziły podstawy do dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu prowadzenia rachunku bankowego w celu wykazania dysponowania przez oskarżonego środkami finansowymi wystarczającymi do pokrycia ceny za zakup spółki oraz wyciągów bankowych za cały okres korzystania z rachunków bankowych, którymi dysponuje oskarżony.

Zważyć należy, że wniosek dowodowy może zostać oddalony na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., kiedy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania. Ponadto oddalenie wniosku dowodowego jest uprawnieniem przysługującym organowi procesowemu. Każdorazowo jednak, sąd oddalając wniosek dowodowy złożony przez stronę postępowania, w oparciu o normę wynikającą z art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. powinien mieć na względzie całokształt okoliczności prowadzonej sprawy, a zatem oceniać go z punktu widzenia szerszego kontekstu procesowego (tak: Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 lipca 2020 r., sygn. akt II DSI 68/19). Zgodzić należy się, że zebrany na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego materiał dowodowy jest wyczerpujący i wystarczający dla rozstrzygnięcia sprawy. Niektóre wnioski dowodowe zgłoszone przed Sądem Okręgowym obrońca oskarżonego złożył też na etapie postępowania apelacyjnego. Z tego względu na podstawie art. 368 § 2 k.p.k. wniosek dowodowy obrońcy o dopuszczenie dowodu z umów prowadzenia rachunków w bankach zagranicznych w Cechach, Słowacji, Węgrzech i Austrii (pkt III 1. apelacji) jako oparty na tych samych podstawach faktycznych i prawnych co wniosek dowodowy złożony na rozprawie przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu w dniu 26 kwietnia 2022 roku (k. 934) i oddalony postanowieniem tego sądu, nie podlegał rozpoznaniu w postępowaniu odwoławczym.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, a co znalazło także wyraz w postanowieniu dowodowym wydanym na rozprawie 28 kwietnia 2024 roku, posiadanie umowy rachunku bankowego nie daje podstawy do wnioskowania, że istotnie jego strona posiada zgromadzone tam środki finansowe. Przedstawione przez skarżącego umowy, nie uzasadniają w sposób wystarczający potrzeby poszukiwania dowodu przez pozyskiwanie informacji o transakcjach przeprowadzonych na takich rachunkach bankowych.

Twierdzenia oskarżonego w tym zakresie, ale także formułowane przez skarżącego oceny i wnioski obliczone są bowiem jedynie na przedłużanie postępowania. Wnioskodawca nie wskazuje bowiem jednoznacznie jakie istotne środki pieniężne zostały zgromadzone w dacie czynu i w jakim banku. Wiedzę taką z pewnością ma bowiem oskarżony. Poszukiwanie takie pokrycia przerzucając na sąd. Oskarżony dysponując umowami na prowadzenie szeregu rachunków bankowych z łatwością mógłby przedstawić przecież informacje o stanie środków na tych rachunkach (wyciągi bankowe, kopie elektronicznych zapisów o wysokości środków). Ten jednak tego nie czyni, ani w postępowaniu przed Sądem I instancji, ani nawet po wielu latach od czynu, w postępowaniu odwoławczym. Przesądza to, że wnioski te w istocie zmierzają wyłącznie do nieuzasadnionego przedłużania postępowania, a tak musiałoby być w wypadku podjęcia przez Sąd zadania pozyskania informacji objętych tajemnicą bankową za granicą.

A przy tym wnioskowane dowody są i tak nieprzydatne do stwierdzenia okoliczności istotnych dla sprawy. Umowa sprzedaży udziałów w spółce (...), jeśli istotnie miałaby być umową rzeczywistą, zakładała obowiązek zapłaty za udziały będące przedmiotem sprzedaży. Takiej zapłaty nie było mimo zawarcia umowy, poświadczenia jej przez notariusza oraz złożenia wniosku do sądu o zmianę udziałowcy i zmianę władz spółki. Nieprawdopodobnym jest przy tym, aby mogło faktycznie dojść do umowy sprzedaży o takiej wartości transakcji bez zapłaty ceny, alby choćby bez jej realnego zabezpieczenia. Już choćby to przesądza, że oskarżony działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą zmierzał wyłącznie do uzyskania dostępu do środków na rachunku bankowym spółki (...) oraz zamiarze zaboru tych środków.

Oskarżony nie wykazał też, że jest prezesem spółek na Słowacji i że otrzymuje z tego tytułu jakiekolwiek wynagrodzenie, pomimo, iż na takie okoliczności się powoływał. Zgodzić należało się zatem z oceną Sądu meriti, że twierdzenia oskarżonego nie mają żadnego potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Zbycie spółki o tak istotnym majtku oraz prowadzącej zakład produkcyjny wymaga istotnej wiedzy o samej spółce. Minimum ostrożności wymaga zbadania dokumentów księgowym (bilanse, sprawozdania rewidentów etc., stanu majątku oraz choćby wizytacji zakładu. W niniejszej sprawie nic z tych rzeczny nie miało miejsca. Według relacji oskarżonego, zdecydował się on kupić udziały w spółce od przygodnego mężczyzny, praktycznie wyłącznie na podstawie jego relacji (nie mógł on przecież mieć dostępu do lokalu i istotnych dokumentów). Już choćby to musi przesądzać o złej woli oskarżonego.

Słusznie również zauważył Sąd Okręgowy, iż kierując się zasadami doświadczenia życiowego trudno uznać byłoby za racjonalne zachowanie oskarżonego, który mając świadomość, że osoba z którą planował dokonać transakcji za 20 mln złotych posłużyła się fałszywym dowodem osobistym przed notariuszem E. R., po kilku dniach zdecydował się wrócić do planów zrealizowania transakcji u innego notariusza. Tłumaczenie oskarżonego, że uwierzył w dobrą wiarę tej osoby i prawdziwość dowodu osobistego jest oczywiście niewiarygodne.

Nielogicznym było również twierdzenie oskarżonego, że nie wzbudziło w nim podejrzeń posłużenie się przez osobę podającą się za M. S. kolejnym dowodem osobistym po kilku dniach od wizyty u pierwszego notariusza - E. R.. Oskarżony podał podczas rozprawy w dniu 10 lutego 2022 r. przed Sądem Okręgowym, że zgodził się na kontynuowanie tej transakcji ,, z czystej ciekawości", oraz wyjaśnił też, iż ,,drugi notariusz był dla mnie wyznacznikiem tej sytuacji”. Trudno natomiast akceptować sytuację, gdzie to ciekawość oskarżonego była wyłącznie motorem udziału w czynnościach, które były oczywiście oszukańcze. Ustalenia Sądu Okręgowego, gdzie przypisano oskarżonemu świadomy udział w przestępstwie, jest w tych okolicznościach jedynie uprawnione.

Ad. 2 c

Nie sposób zgodzić się także z twierdzeniem apelacji, że to nieustalony mężczyzna podający się za M. S. dążył do wprowadzenia notariusza w błąd, a w konsekwencji tych działań - oszukania także oskarżonego. Działania oskarżonego od samego początku miały charakter podstępny. Słusznie Sąd Okręgowy uzupełnił opis czynu oskarżonego ustalając, że zachowanie oskarżonego miało charakter podstępny.

Podstępne wprowadzenie w błąd jest kwalifikowaną formą działania wprowadzającego w błąd, a więc polega na działaniach przebiegłych, których wykrycie wymaga uwagi wychodzącej ponad miarę przeciętną, by nie paść ofiarą błędu.

W orzecznictwie wskazuje się, że za "podstępne wprowadzenie w błąd" w rozumieniu art. 272 k.k. oznacza szczególną, a nie zwykłą formę "wprowadzenia w błąd" (jak np. art. 286 § 1 k.k.). Dla wypełnienia znamion przestępstwa określonego w art. 272 k.k. nie wystarcza samo złożenie nieprawdziwego oświadczenia, ale konieczne jest podjęcie jeszcze pewnych działań, na przykład przebiegłych, pozorujących jego zgodność z rzeczywistością i utrudniających wykrycie nieprawdy (tak: Sąd Najwyższy w wyroku z 26 listopada 2014 r., sygn. akt II KK 138/14).

Ponieważ "podstępne wprowadzenie w błąd" jest szczególną formą "wprowadzenia w błąd", wymaga podjęcia innych jeszcze podstępnych zabiegów w celu wyłudzenia od osoby uprawnionej określonej treści dokumentu, np. "przebiegłych, pozorujących jego zgodność z rzeczywistością i utrudniających wykrycie prawdy" (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 26 listopada 2014 r., II KK 138/14). Jest to przestępstwo materialne, którego skutkiem jest wyłudzenie poświadczenia nieprawdy, czyli uzyskanie takiego wadliwego materialnie dokumentu. Od strony podmiotowej może być popełnione jedynie umyślnie, w zamiarze bezpośrednim, o czym przesądza czasownik "wyłudza".

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy słusznie uznał Sąd Okręgowy, iż działania oskarżonego już na początkowym etapie miały charakter podstępny. Świadczyło o tym, że stawił się on z inną osobą podającą się za M. S. u notariusza, która posłużyła się podrobionym dowodem osobistym w celu fałszywego wykazania tożsamości osoby współpracującej z oskarżonym, dla realizacji wspólnego przedsięwzięcia. Z okoliczności sprawy oraz zgromadzonego w sprawie materiału wynika, iż to oskarżony zaaranżował całe wydarzenie w taki sposób, by ukryć, że jego partner podszywa się pod M. S.. Ponadto, jak słusznie zauważył Sąd I Instancji, oskarżony podjął wszystkie czynności zmierzające do uzyskania od notariusza poświadczenia prawdziwości podpisów na umowach. Realizacja pełnego kompletu znamion czynu z art. 272 k.k. uzależniona była jednak od naniesienia przez notariusza na dokumentach klauzul poświadczeniowych. Jedynie z powodu kompetencji notariusza do wydania poświadczenia podpisów na dokumentach nie doszło. Z tego względu oskarżonemu przypisano w tym zakresie przestępstwo w formie stadialnej usiłowania (art. 13 § 1 k.k.).

Inaczej, oskarżony swoim zachowaniem w dniu 4 stycznia 2018 r. we W. podstępnie wprowadzając w błąd notariusz I. M. wyłudził poświadczenie złożonenia własnoręcznego podpisu przez M. S. na umowie zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika w (...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w Ł. z dnia 3 stycznia 2018 r. Brak wątpliwości co do tego, iż oskarżony przedłożył notariuszowi I. M. podrobione dokumenty tj. umowę sprzedaży udziałów (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z dnia 3 stycznia 2018 r. oraz umowę zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika w (...) sp. z o.o. z siedzibą w Ł. z 3 stycznia 2018 r. Oskarżony miał świadomość, iż dokumenty te były podrobione, jego zachowanie miało charakter podstępny, a celem było wprowadzenie notariusza w błąd i uzyskanie poświadczenia notarialnego na podrobionych dokumentach. Jak prawidłowo uznał Sąd I instancji doszło do zrealizowania się przestępczego zamiaru oskarżonego, a tym samym zrealizowane zostały znamiona czynów z art. 270 § 1 i art. 272 k.k. w formie dokonania. Ustalony tu zamiar umyślny kierunkowy towarzyszył realizacji przez oskarżonego także znamion pozostałych przypisanych mu przestępstw.

Z powyższych względów apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wniosek

Obrońca oskarżonego w oparciu o podniesione zarzuty wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

ewentualnie o:

2. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stanowiska wyrażonego w sekcji 3.1. nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego, ani o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie winy i kary (pkt I wyroku)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok utrzymano w mocy wobec niestwierdzenia w toku kontroli odwoławczej:

- istnienia bezwzględnych powodów odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k.,

- tego, że utrzymanie w mocy wyroku skutkowałoby rażącą niesprawiedliwością orzeczenia (art. 440 k.p.k.),

- a także, stwierdzenia z powodów opisanych w sekcji 3. nietrafności podniesionych w obu apelacjach zarzutów (art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k.).

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. – Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz. U. z 2022r. poz. 1184 z późniejszymi zmianami) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. 1.200,- złotych (w tym podatek od towarów i usług) tytułem nieopłaconej obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu S. K. w postępowaniu odwoławczym.

Wysokość wynagrodzenia adwokackiego wynikała z § 11 ust. 2 pkt 5 oraz § 17 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r. poz. 1800) w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022r. sygn. SK 78/21 (Dz.U. z 2022r. poz. 2790), którym stwierdzono niekonstytucyjność przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016r., poz. 1714).

III

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. Sąd Apelacyjny mając na uwadze sytuację materialną oskarżonego zwolnił go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze zaliczając koszty tego postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca z urzędu oskarżonego - adw. M. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

w zakresie orzeczenia o winie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana