Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2024 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Cezariusz Baćkowski

Sędziowie: SA Jerzy Skorupka (spr.)

SA Artur Tomaszewski

Protokolant: Katarzyna Szypuła

przy udziale Bogdana Wrzesińskiego prokuratora Prokuratury (...)

po rozpoznaniu 30 września 2024 r.

sprawy

M. L. oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 kk

M. H. oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

P. C. oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z 27 czerwca 2023 r. sygn. akt III K 50/23

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. S. i r.pr. Ł. P. po 1476zł, w tym należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za obronę udzieloną z urzędu oskarżonym M. L. i P. C. w postępowaniu odwoławczym;

III.  stwierdza, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Opolu wyrokiem z 27 czerwca 2023 r., sygn.akt: III K 50/23:

I.  M. H. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt 1 części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art.280 § 2 k.k. w zw. z art.157 § 2 k.k. przy zast. art.11 § 2 k.k. i za to, na podstawie art.280 § 2 k.k. przy zast. art.11 § 3 wymierzył mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  M. L. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt 2 części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art.280 § 2 k.k. i za to, na podstawie art.280 § 2 k.k. przy zast. art.60 § 2 i 6 pkt 2 k.k., wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

III.  P. C. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, opisanego w pkt 3 części wstępnej wyroku, tj. przestępstwa z art.280 § 2 k.k. i za to, na podstawie art.280 § 2 k.k. przy zast. art.60 § 2 i 6 pkt 2 k.k., wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art.230 § 2 k.p.k. zwrócił osobie uprawnionej – B. B. nóż posiadający ostrze z ząbkami z czarną rękojeścią uznany za dowód rzeczowy i zarejestrowane w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 1 – opisany na k.259 akt sprawy,

V.  na podstawie art.230 § 2 k.p.k. zwrócił osobie uprawnionej – M. L. telefon komórkowy marki S. (...) uznany za dowód rzeczowy i zarejestrowany w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 3 – opisanych na k.261 akt sprawy,

VI.  na podstawie art.44 § 2 k.k. orzekł przepadek kija bejsbolowego uznanego za dowód rzeczowy i zarejestrowanego w wykazie dowodów rzeczowych nr (...) pod poz. 2 – opisanego na k.259 akt sprawy,

VII.  na podstawie art.63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu M. H. na poczet wymierzonej mu w pkt I części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności, okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w postaci zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 09 lutego 2023 r. , godz. 20:00 do dnia 27 czerwca 2023 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

VIII.  na podstawie art.63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu M. L. na poczet wymierzonej mu w pkt II części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności, okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w postaci zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 10 lutego 2023 r., godz. 17:20 do dnia 27 czerwca 2023 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

IX.  na podstawie art.63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu P. C. na poczet wymierzonej mu w pkt III części dyspozytywnej wyroku kary pozbawienia wolności, okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w postaci zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 10 lutego 2023 r., godz. 20:05 do dnia 27 czerwca 2023 r. przyjmując, iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

X.  na podstawie art.627 k.p.k. w zw. z art.2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego M. H. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące: wydatki w części w wysokości 218,84 (dwustu osiemnastu zł 84/00) złotych i opłatę w wysokości 400 (czterystu) złotych,

XI.  na podstawie art.627 k.p.k. w zw. z art.2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego M. L. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące: wydatki w części w wysokości 218,84 (dwustu osiemnastu zł 84/00) złotych i opłatę w wysokości 300 (trzystu) złotych.

XII.  na podstawie art.627 k.p.k. w zw. z art.2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego P. C. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące: wydatki w części w wysokości 218,84 (dwustu osiemnastu zł 84/00) złotych i opłatę w wysokości 300 (trzystu) złotych;

XIII.  na podstawie art.618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. S. tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu M. L. z urzędu kwotę 1476 zł (jednego tysiąca siedemdziesięciu sześciu zł) zawierającą w sobie 23% stawkę podatku od towarów i usług,

XIV.  na podstawie art.618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz r. pr. Ł. P. tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu P. C. z urzędu kwotę 1476 zł (jednego tysiąca siedemdziesięciu sześciu zł) zawierającą w sobie 23% stawkę podatku od towarów i usług.

Wyrok zaskarżył oskarżyciel publiczny w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść wszystkich oskarżonych zarzucając:

I.  rażącą niewspółmierność kary wymierzonej M. H., gdyż pełnił kierowniczą rolę w przestępstwie, stopień społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu jest znaczny, tak samo jak stopień zawinienia, oskarżony jest zdemoralizowany i próbował wpływać na P. C. w celu uzgodnienia linii obrony;

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym przyjęciu, że zachodził szczególnie uzasadniony przypadek skutkujący zastosowaniem przepisu art. 60§2 i 6 pkt 2 KK wobec M. L. i P. C., gdy fakt przeproszenia pokrzywdzonego przez oskarżonych na rozprawie tego nie uzasadniał;

III.  rażącą niewspółmierność kar pozbawienia wolności wymierzonych M. L. i P. C., gdyż przeciwko temu przemawia stopień społecznej szkodliwości przypisanych im czynów, okoliczności ich popełnienia i motywacja, a także stopień zawinienia oraz cele zapobiegawcze w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

We wniosku odwoławczym skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez wymierzenie M. H. kary 5 lat pozbawienia wolności, a M. L. i P. C. kar po 4 lata pozbawienia wolności, a w pozostałej części utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zważył co następuje.

Apelacja jest bezzasadna, gdyż sąd pierwszej instancji nie popełnił błędu ustalając, że w stosunku do M. L. i P. C. występują okoliczności uzasadniającego zastosowanie wobec nich nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie art. 60§2 i 6 pkt 2 KK, a wymierzona oskarżonym kara nie jest niewspółmiernie łagodna.

Wbrew zarzutowi apelacji, powodem zastosowania wobec M. L. i P. C. instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary nie było jedynie przeproszenie pokrzywdzonego na rozprawie głównej, ale także przyjęcie tych przeprosin i pojednanie się pokrzywdzonego z oskarżonymi. Przede wszystkim, powodem zastosowanie tej instytucji było zachowanie oskarżonych na miejscu zdarzenia. Z ustaleń faktycznych, których skarżący nie kwestionuje wynika wszak, że prowodyrem zajścia i osobą, która pełniła wiodąca rolę w zdarzeniu był M. H.. M. L. i P. C. zachowywali się biernie. Co prawda, drugi z oskarżonych miał przy sobie nóż, który wyjął i okazał pokrzywdzonemu, ale żaden z nich nie stosował przemocy werbalnej i fizycznej wobec niego. P. C. nie wykonywał żadnych ruchów, ani nie zachowywał się w sposób, który wskazywałby na zamiar i gotowość użycia noża wobec pokrzywdzonego. To M. H. uderzył pokrzywdzonego kijem bejsbolowym.

Według sądu a quo kumulacja wymienionych okoliczności uzasadnia zastosowanie wobec M. L. i P. C. instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, gdyż pokrzywdzony pojednał się z oskarżonymi, szkoda została naprawiona, gdyż pokrzywdzony odzyskał zabrane mu przedmioty, a postawa oskarżonych na miejscu zdarzenia była w zasadzie bierna. W takim stanie rzeczy, niezasadny jest zarzut dokonania przez sąd meriti błędnych ustaleń faktycznych, gdyż ustalone przez ten sąd fakty mają podstawę w dowodach ujawnionych na rozprawie głównej, a co najważniejsze, nie są kwestionowane przez skarżącego.

Odnośnie do zarzutów dotyczących niewspółmierności kar wymierzonych M. H., M. L. i P. C. zważyć należy, że sfera sędziowskiego wymiaru kary w pierwszej kolejności zarezerwowana jest dla sądu pierwszej instancji, który w tym zakresie orzeka biorąc przede wszystkim pod uwagę wskazania wynikające z art. 53§1 i 2 KK. Podważanie ocen dokonywanych w tej sferze możliwe jest jedynie w ramach zarzutu rażącej niewspółmierności kary z art. 438 pkt 4 KPK (zob. post. SN z 8.11.2016 r., III KK 191/16, post. SN z 3.10.2011 r., V KK 96/11). Z tego względu kontrola instancyjna wyroku sądu pierwszej instancji w zakresie wymiaru kary powinna być dokonywana z uwzględnieniem szerokiego zakresu swobodnej oceny sądu co do tego, jaka kara będzie stanowiła trafną reakcję karną na przestępstwo. Ingerencja w płaszczyznę wymiaru kary wymaga zatem wykazania, że sąd meriti naruszył dyrektywy wymiaru kary w taki sposób, że orzeczona kara jest nie tylko nieproporcjonalna, ale rażąco niewspółmierna w świetle prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary w danej sprawie. Nie wystarczy zatem wskazanie przez skarżącego, że sąd orzekający nie uwzględnił danej okoliczności istotnej z perspektywy zastosowania się do jednej z dyrektyw. Należy wykazać uchybienie na tyle doniosłe, że uwzględnienie prawidłowego znaczenia określonej dyrektywy wymiaru kary nakazywałoby orzec karę znacząco odbiegającą od tej, która została wymierzona w zaskarżonym wyroku (co do wysokości lub jej rodzaju).

Innymi słowy, nie wystarczy tutaj odmienne zapatrywanie skarżącego co do dolegliwości sankcji karnej za popełnione przestępstwo, gdyż nie każda różnica w ocenie rzeczonej dolegliwości upoważnia sąd odwoławczy do ingerencji w jej kształt. Ustawa traktuje bowiem jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art. 438 pkt 4 KPK), a która zachodzić może wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 KK.

Takie okoliczności nie zostały jednak wskazane w rozpoznawanej apelacji, co nakazuje ocenić podniesione zarzuty jako niezasadne.

Mając na względzie wymienione okoliczności, orzeczono jak na wstępie.

SSA Jerzy Skorupka SSA Cezariusz Baćkowski SSA Artur Tomaszewski