II S 5/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2023-05-15
Sygn. akt II S 5/23
POSTANOWIENIE
Dnia 15 maja 2023 r.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący SSA Maciej Skórniak
po rozpoznaniu w sprawie A. D. (1)
skargi wniesionej przez pokrzywdzonego
na naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym w Prokuraturze (...)w S. w sprawie (...) bez nieuzasadnionej zwłoki
p o s t a n a w i a
na podstawie art. 623 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 75) nie uwzględnić wniosku A. D. (1) z dnia 2 maja 2023 roku o zwolnienie go od opłaty od skargi;
na podstawie art. 120 § 1 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 75) uznaje za bezskuteczne złożenie przez A. D. (1) skargi z dnia 27 lutego 2023 roku o stwierdzenie naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym w Prokuraturze Rejonowej w Strzelcach Opolskich w sprawie (...) bez nieuzasadnionej zwłoki
UZASADNIENIE
W piśmie A. D. (1) z dnia 27 lutego 2023 roku, przekazanym tut. Sądowi w dniu 22 marca 2023 roku, zawarta została skarga o stwierdzenie naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym w Prokuraturze Rejonowej w Strzelcach Opolskich w sprawie (...) bez nieuzasadnionej zwłoki.
Zarządzeniem z dnia 30 marca 2023 roku, doręczonym wnioskodawcy 25 kwietnia 2023 roku został on wezwany, na podstawie art. 120 § k.p.k., do uzupełnienia braków formalnych skarg przez wniesienie opłaty, bądź złożenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych z uzasadnieniem zawierającym okoliczności przepwidzane w art. 623 k.p.k. (przesłnaki udzielenia zwolnienia).
W piśmie z dnia 2 maja 2023 roku, doręczonym do tut. Sądu 9 maja 2023 roku, A. D. (1) wniósł o zwolnienie go od opłaty do skargi wskazując, że nie jest on zdolny uiścić opłaty z uwagi na swoje możliwości majątkowe i zarobkowe. Na uzasadnienie wniosku wskazał, że zaledwie od miesiąca przebywał na wolności po zwolnieniu go z zakładu karnego. Jest osobą trwale i przewlekle chorą. Ma pękniętą gałkę oczną, jaskrę lewego oka, cierpi na nadciśnienie i cukrzycę, otyłość olbrzymią, poważne operacyjne wady serca. Przygotowuje się fizycznie przez obniżenie wagi do operacji bariatrycznej. Nie jest osobą zamożna. Nie posiada żadnych środków płatniczych. Nie pobiera świadczeń z ZUS (emerytury ani renty), co udokumentował złożonym zaświadczeniem.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie.
A. D. (1) został wezwany do uiszczenie opłaty albo złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych ze wskazaniem na okoliczności stanowiące przesłanki zwolnienia z art. 623 k.p.k. Warunkiem zwolnienia jest natomiast wykazanie, że z uwagi na sytuację rodzinną i majątkową oraz wielkości osiąganych dochodów, byłoby to zbyt uciążliwe. Nie może ulegać przy tym wątpliwości, że to wyłącznie na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania okoliczności przemawiających za zwolnieniem (tak też: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2011 r., w sprawie II KZ 27/11, Lex 898609).
Należy przy tym uznać za wykazane, że wnioskodawca nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Nie jest to też niczym nadzwyczajnym, gdzyż jest on człowiekiem stosunkowo młodym (aktualnie skończył 54 lata) i pozostaje w tzw. wieku produkcyjnym. Nie kwestionując z kolei twierdzeń o złym stanie zdrowia wnioskodawcy, przedłożone zaświadczenie ZUS potwierdza, że nie ma on prawa do renty z powodu niezdolności do pracy. Nie przedłożył on natomiast orzeczenia stwierdzającego niezdolność do pracy choćby czasową. Jest więc osobą, która może podjąć pracę, choćby w ograniczonym zakresie.
Wnioskodawca nie wskazał także żadnych okoliczności odnoszących się do jego sytuacji majątkowej i wielkości osiąganych dochodów. Oczekując zwolnienia miał obowiązek takie informacje przedstawić. W tych okolicznościach koniecznym jest odwołanie się do materiałów z akt sprawy.
Wnioskodawca nie tylko miał istotnej wartości walory i rzeczy, które są przedmiotem postępowania, ale przede wszystkim jest, wspólnie z rodzeństwem, właścicielem szeregu nieruchomości objętych postępowaniami o dział spadku. W 2015 roku prowadzone było postępowanie działowe z udziałem wnioskodawcy obejmujące udziały spadkowe w kilku nieruchomościach: mieszkanie w O. przy ul. (...) (wartość 184.000 zł), garaż w O. przy ul. (...) (wartość 15.700 zł), działka i dom w G. przy ul. (...) (wartość 424.000 zł), nieruchomość warsztatowa w G. przy ul. (...) (wartość 102.500 zł) - k. 27- 65. Z tego tytułu wnioskodawca uzyskał spłatę w wysokości 74.191,66 zł od ojca J. D. (postanowienie Sądu Rejonowego w Strzelcach Opolskich (k. 69).
Aktualnie wnioskodawca jest beneficjentem spadku po ojcu J. D., nabywając ponownie 1/3 udziałów w całości spadku, w skład którego wchodzą wskazane wyżej nieruchomości. Należy przyjmować, że jest to istotnej wartości majątek, co wynika choćby z dokumentów niniejszej sprawy i twierdzeń samego wnioskodawcy. Nieruchomość z kolei nie tylko stanowią istotny składnik majątku, ale przynoszą także realne stale dochody, co ma miejsce zawsze w sytuacji racjonalnego gospodarowania nimi. Wnioskodawca natomiast nie wykazał, choćby deklaracjami podatkowymi, że faktycznie dochodów nie osiąga. A tego należało oczekiwać w pierwszym rzędzie.
Wnioskodawca, pomimo obowiązku, nie wykazał jaka jest jego sytuacja rodzinna. Należy przez to wnosić, że nie ma on nikogo na utrzymaniu.
A w końcu, twierdzeniom wnioskodawcy o jego trudnej sytuacji majątkowej przeczy to, że w szeregu postępowaniach cywilnych był reprezentowany przez pełnomocnika z wyboru. Także w przedmiotowej sprawie reprezentuje go adwokat opłacany przez niego.
Kwota opłaty przewidziana prawem nie jest kwotą wysoką (200 zł) w aktualnych warunkach ekonomicznych. Uzyskanie takiej kwoty nie powinno dla wnioskodawcy stanowić bariery dla dochodzenia swoich szkód odniesionych w postępowaniu.
Mając przy tym na uwadze niekorzystny dla pokrzywdzonego sposób zakończenia postępowania, jeszcze przed złożeniem przedmiotowej skargi, aczkolwiek orzeczenie w tej sprawie nie jest jeszcze prawomocne, należy oczekiwać, że wnioskodawca powinien ponieść koszty inicjowanych przez siebie czynności.
Konsekwencją niewniesienia opłaty oraz nieuwzględnienia wniosku o zwolnienie musi być uznanie wniesienia pisma (skargi) za bezskuteczne jako niespełniającą wymogów formalnych.
Pouczenie:
Na postanowienie przysługuje zażalenie:
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację: Maciej Skórniak
Data wytworzenia informacji: