Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

W., dnia 25 maja 2020 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w II Wydziale Karnym w składzie:

przewodniczący: SSA Jerzy Skorupka (sprawozdawca)

sędziowie: SA Agata Regulska

SO del. Maciej Skórniak

po rozpoznaniu skargi adw. A. H. z dnia 17 lutego 2020 r. pełnomocnika S. S. na naruszenie prawa do rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy w postępowaniu prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową we Wrocławiu pod sygnaturą PO II Ds. 9/17

na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (t.j. Dz. U. 2018.75)

postanowił

skargę oddalić jako niezasadną

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 17.02.202 r. pełnomocnik S. S. adw. A. H. wniósł do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu skargę na naruszenie prawa do rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu, żądając:

1.  stwierdzenia, że w postępowaniu prowadzonym przez wymienioną prokuraturę pod sygnaturą Po II Ds. 9/2017 nastąpiła przewlekłość,

2.  zobowiązanie, na podstawie art. 12 ust. 3 ww. ustawy Prokuratora Okręgowego we Wrocławiu do rozpoznaniu wniosków skarżącej:

a)  z dnia 23.05.2019 r. o zmianę środka zapobiegawczego,

b)  z dnia 15.05.2019 r. o wydanie kserokopii opinii biegłego z zakresu informatyki,

c)  z dnia 15.05.2019 r. o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu pismo znawstwa, który był poprzedzony wnioskami z 23.10.2018 r. oraz z dnia 27.11.2018 r.,

3.  zwrot skarżącej opłaty od skargi w wysokości 200 zł,

4.  dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów zawnioskowanych w skardze.

Prokurator Okręgowy we Wrocławiu pismem z dnia 8 maja 2020 r. wniósł o oddalenie skargi.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zważył, co następuje. Skarga jest niezasadna. Dlatego podlega oddaleniu stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o skardze na przewlekłość.

Na wstępie poczynić należy uwagi ogólniejszej natury. Przedmiotem rozpoznania w postępowaniu uruchomionym na podstawie skargi jest zarzut strony, że postępowanie w jej sprawie prowadzone jest przewlekle, a przyczyną tej przewlekłości jest działanie lub zaniechanie (bezczynność) sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze (zob. J. Skorupka (red.) Skarga na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Komentarz, Warszawa 2010, s. 41). Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Celem skargi jest zrekompensowanie krzywdy, jaką strona poniosła w wyniku przewlekle prowadzonego postępowania, a w konsekwencji przeciwdziałanie trwającej przewlekłości, zaś jej funkcją - przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego, sprawnego biegu procesowego (por. post. SN z dnia 12.06.2012 r., (...)). Służy temu stwierdzenie wystąpienia przewlekłości w postępowaniu (art. 12 ust. 2 ustawy) oraz możliwość zalecenia podjęcia odpowiednich czynności w wyznaczonym terminie (art. 12 ust. 3 ustawy).

Dla rozpoznania skargi kluczowe jest pojęcie „sprawa”, które w piśmiennictwie i orzecznictwie sądowym nie jest rozumiane jednolicie. Dla objaśnienia tego pojęcia pomocna jest treść art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17.06.2004 r. Z treści tego przepisu wynika, że pojęcie „sprawa” obejmuje sprawę co do istoty, a zatem postępowanie jako całość postępowania w sprawie (zob. J. Skorupka (red.), tamże, s. 48). Przepis art. 2 ust. 2 ustawy określa okoliczności decydujące dla stwierdzenia, że w sprawie doszło do przewlekłości postępowania przygotowawczego. Należą do nich terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez prokuratora w celu zakończenia postępowania przygotowawczego, charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygnięte w niej zagadnienia oraz zachowanie się stron postępowania, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania (por. post. SN z dnia 13.11.2014 r., (...)).

Zważyć więc należy, że zarzut sformułowany w rozpoznawanej skardze odnosi się nie do przewlekłości prowadzonego postępowania przygotowawczego, ale do faktów, że prokurator nie rozpoznał w terminie trzech wniosków złożonych przez S. S. w maju 2029 r. Skarżąca uważa, że nierozpoznanie tych wniosków w terminie spowodowało przewlekłość postępowania przygotowawczego i cała argumentacja zawarta w rozpoznawanej skardze zmierza do wykazania tego stanu rzeczy. W istocie rzeczy, skarżąca kwestionuje jednak zaniechanie rozpoznania złożonych wniosków, a nie brak szybkości i sprawności prowadzonego postępowania. W każdym razie, w skardze nie wykazano związku przyczynowego i normatywnego pomiędzy nierozpoznaniem w terminie trzech wniosków, a przewlekłością postępowania przygotowawczego. Skarżąca traci z pola widzenia, że instytucja skargi na przewlekłość nie służy korygowaniu błędnych czy wadliwych czynności (rozstrzygnięć), ale usprawnieniu i przyspieszeniu postępowania, a tym samym wyeliminowaniu przewlekłości postępowania. Tego stanu skarżąca jednak nie wykazała. Precyzyjnie rzecz ujmując, skarżąca nie wykazała, że nierozpoznanie przez prokuratora trzech wniosków spowodowało przewlekłość całego postępowania przygotowawczego prowadzonego pod sygn. Po II Ds. 9/2017.

Mając to na względzie stwierdzić należy, że w sprawie Po II Ds. 9/2017 Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu nie doszło do naruszenia prawa S. S. do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Nie oznacza to, że w wymienionym postępowaniu nie doszło do naruszenia uprawnień skarżącej, a zwłaszcza przysługującego jej prawa do obrony. Skarżąca ma rację, że nierozpoznanie przez rok czasu złożonych przez nią wniosków stanowi rażące naruszenie prawa do obrony. Szczególnie naganne jest nierozpoznanie wniosku z dnia 23 maja 2019 r. o zmianę środka zapobiegawczego, gdyż naraziło to skarżącą na ewentualne nieproporcjonalne ograniczenie wolności i cierpienie oraz brak możliwości poddania ewentualnie niekorzystnej decyzji kontroli instancyjnej. Wyeliminowaniu i napiętnowaniu naruszeń uprawnień skarżącej w postępowaniu przygotowawczym nie służy jednak ustawa o skardze na przewlekłość, ale ewentualne postępowanie dyscyplinarne. Skarżąca uruchomiła niewłaściwy instrument prawny dla ochrony swoich praw.

Wobec stwierdzonych nieprawidłowości w postępowaniu prokuratora prowadzącego postępowanie (...), a zwłaszcza rażącego naruszenia prawa do obrony S. S., które są niewątpliwe, Prokurator Okręgowy we Wrocławiu powinien z urzędu rozpatrzeć wyciągnięcie właściwych konsekwencji służbowych, wobec tego prokuratora, włącznie ze wszczęciem postępowania dyscyplinarnego.

W tym stanie rzeczy, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu orzekł, jak na wstępie.

SO Maciej Skórniak SSA Jerzy Skorupka SSA Aneta Regulska