Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2021r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Piotr Kaczmarek

Sędziowie: Agata Regulska (spr.)

Robert Zdych

po rozpoznaniu

skargi wniesionej przez pełnomocnika pokrzywdzonej spółki (...) Sp.k z siedzibą we W.

na naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – postępowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuraturę (...), sygn. (...)

na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.)

p o s t a n a w i a

I.  stwierdzić, że w postępowaniu przygotowawczym toczącym się w Prokuraturze (...), sygn. (...) nastąpiła przewlekłość postępowania, poprzez co naruszone zostało prawo wnioskodawcy do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym bez nieuzasadnionej zwłoki;

II.  zwrócić skarżącemu wniesioną opłatę w kwocie 200 zł;

III.  kosztami postępowania skargowego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

23 sierpnia 2021r. do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wpłynęła sporządzona w 30 lipca 2021r. przez pełnomocnika pokrzywdzonej spółki - Prezesa Zarządu (...) Sp.k z siedzibą we W. skarga dotycząca przewlekłości postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę (...), sygn. (...), oparta na przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.).

W uzasadnieniu skargi Prezes Zarządu pokrzywdzonej spółki wskazała, że 23 kwietnia 2021r. złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na rzecz (...) sp. z o.o. II Sp.k z siedzibą we W. przez Inspektora Nadzoru Inwestorskiego M. S. na inwestycji przy ul. (...) we W..

Skarżący wniósł o jak najszybsze rozpatrzenie zawiadomienia z dnia 23 kwietnia 2021r., w tym o jak najszybsze przesłuchanie wnioskowanych świadków oraz przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa, konstrukcji celem zabezpieczenia śladów na potrzeby postępowania, w tym ustalenia nieprawidłowości oraz biegłego rzeczoznawcy budowlanego celem ustalenia wielkości szkody poniesionej przez Pokrzywdzoną, odstępstwa od dokumentacji projektowej, zagrożenia jakie mogło spowodować tak wadliwe wykonanie budynku. Jednocześnie wskazał, że w oparciu o dotychczas złożony w Prokuraturze materiał dowodowy wprost wynika, że doszło do nieprawidłowości oraz rozmiarem szkody ponad 1.500.000zł, powstałej w wyniku oszustwa.

Odpowiedź Prokuratury (...)na przedmiotową skargę z 30 lipca 2021r. wpłynęła do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu 23 sierpnia 2021r.

Prokurator wskazał, że postępowanie prowadzone przez Prokuraturę (...), sygn. akt (...) prowadzone było w sprawie:

I.  wyrządzenia w okresie od 25 lipca 2019r. do 30 listopada 2019r. we W. szkody majątkowej w wielkich rozmiarach w wysokości 1 600 000 zł przez ustaloną osobę pełniącą funkcję Inspektora Nadzoru na budowie przy ul. (...) i ul. (...) owej we W. będącą obowiązaną na podstawie umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi (...)Sp. K. w postaci sprawowania nadzoru inwestorskiego nad prowadzonymi pracami budowlanymi poprzez niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku wynikającego z pełnienia w/w funkcji przez co spowodowano wielkie szkody materialne w majątku (...)Sp. K. tj. o czyn z art. 296 § 1 i 3 kk

II.  poświadczenia nieprawdy w okresie od 25 lipca 2019r. do 30 listopada 2019r. we W. co do okoliczności mających znaczenie prawne, przez ustaloną osobę pełniącą funkcję Inspektora Nadzoru na budowie przy ul. (...) i ul. (...) we W., będącego osobą uprawnioną do wystawienia dokumentu w postaci dziennika budowy poprzez brak kontroli nad dokonywanymi przez inną uprawnioną osobę wpisami w dzienniku budowy niezgodnymi z rzeczywistością, tj. o czyn z art. 271 §1 k.k.

III.  doprowadzenia w okresie od 25 lipca 2019r. do 30 listopada 2019r. we W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem (...) Sp. K. przez ustaloną osobę pełniącą funkcję Inspektora Nadzoru na budowie przy ul. (...) i ul. (...) we W. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd, co do zamiaru należytego wywiązania się z zawartej umowy o pełnienie w/w funkcji i niezgodne z prawdą zapewnianie inwestora o prawidłowym przebiegu prac budowalnych przez co inwestor kontynuował budowę z wiarą, że Inspektor dba o budowę i jego interes, czym działano na szkodę (...)

(...)Sp. K. powodując straty w wysokości 1 600 000 zł, tj. o czyn z art. 286 §1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.

Jednocześnie postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2021r. odmówiono wszczęcia śledztwa w sprawie o wyżej wskazywane czyny.

Prokurator podkreślił, iż zgromadzony w ramach czynności sprawdzających obszerny materiał dowodowy, który wymagał analizy, wskazuje, iż nadzorujący postępowanie Prokurator wykonywał czynności systematycznie zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego oraz bez zbędnej zwłoki.

W konsekwencji wniósł o oddalenie złożonej skargi jako niezasadnej.

Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

Pełnomocnik spółki (...)Sp.k z siedzibą we W. 23 kwietnia 2021r. (data wpływu pisma w Biurze podawczym Prokuratury) złożył zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na jej rzecz przez Inspektora Nadzoru Inwestorskiego M. S. na inwestycji przy ul. (...) we W..

Ja wynika z akta spray prokurator nadzorująca sprawę 30 czerwca 2021 dokonała analizy akt sprawy (...) i wykonała kserokopie akt w zakresie niezbędnym do potrzeb niniejszego postępowania (zawiadomienie o popełnienie przestępstwa oraz protokoły przesłuchania świadków, dokumentacji technicznej dotyczącej inwestycji przy ul. (...) oraz ul. (...), (k. 49))

30 czerwca 2021r. wpłynęło do akt pismo (...) Sp.k z siedzibą we W. zatytułowane „Materiał dowodowy oraz Wniosek”, zawierające wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa, konstrukcji oraz geodezji i geologii w celu zabezpieczenia śladów na potrzeby postępowania, powołania biegłego rzeczoznawcy budowlanego celem ustalenia wysokości szkody. Do pisma została załączona dokumentacja techniczna dotycząca inwestycji przy ul. (...). W tej samej dacie pełnomocnik (...) Sp.k z siedzibą we W. zwróciła się o udzielenie informacji dotyczącej czynności dowodowych w sprawie (...).

Prokurator prowadząca sprawę udzieliła odpowiedzi 9 lipca 2021r., z informacją, że w sprawie trwają czynności sprawdzające, a sprawa znajduje się w referacie funkcjonariusza Policji T. Ś. (k. 136).

Następnie 6 lipca 2021r. Prezes (...) sp. z o.o. II Sp.k z siedzibą we W. złożyła kolejny wniosek z prośbą o informowanie jej oraz pełnomocnika spółki o prowadzonych czynnościach, (k. 137).

Nadto 2 lipca 2021r. do akt wpłynęły wioski (...) Sp.k z siedzibą we W. o zabezpieczenie roszczeń w.w spółki na nieruchomości należącej do M. S., (k. 139) oraz na posiadanych przez niego pojazdach, (k. 147).

Prokurator Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Fabrycznej 9 lipca 2021r. poinformowała (...) Sp.k z siedzibą we W. o braku podstaw do zastosowania zabezpieczenia majątkowego, ze względu na to iż postępowanie nie toczy się w stadium „in personam” Nadto udzieliła ponownej odpowiedzi, iż w sprawie w dalszym ciągu trwają czynność sprawdzające oraz, że sprawa znajduje się w referacie funkcjonariusz Policji T. Ś..

W sprawie prowadzonej przez Prokuraturę (...) pod sygn. (...), 30 lipca 2021r. zostało wydane postanowienie o wyłączeni części materiałów w zakresie podejrzenia nadużycia udzielonych uprawnień i niedopełnienia ciążących obowiązków przez inspektora nadzoru budowlanego przy inwestycji na ul. (...)we W. i dołączenia ich do postępowania o sygn. (...) celem dokonania oceny karnoprawnej w ramach tego postępowania, (k. 148).

Postanowieniem z 9 sierpnia 2021r. Prokurator Prokuratury (...) odmówił wszczęcia śledztwa w sprawie (...), o czyny z art., 296 § 1 i 3 k.k., art. 271 § 1 k.k. oraz 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. – wobec braku znamion czynu zabronionego w oparciu o art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k.

Spółka (...)Sp.k z siedzibą we W. 30 lipca 2021r. wniosła skargę na bezczynność prokuratury w zakresie prowadzonego postepowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Przedmiotowa skarga zarzucająca przewlekłość postępowania prowadzonego przez Prokuraturę (...), sygn. (...) zasługuje na uwzględnienie.

Wskazać należy, że przy ocenie, czy doszło do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki – zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 j.t.) należy mieć w szczególności na uwadze terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez organ prowadzący w celu zakończenia postępowania, uwzględniając łączny dotychczasowy czas postępowania od złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, jak również - charakter owej sprawy, stopień jej faktycznej i prawnej zawiłości, znaczenie dla strony (która wniosła skargę) rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Przyczyną stwierdzenia przewlekłości nie jest każda zwłoka, ale tylko zwłoka nieuzasadniona. Ocena czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być na podstawie analizy charakteru przeprowadzanych czynności jak i stanu faktycznego sprawy. Aby rozstrzygnąć czy zwłoka w dokonaniu tej czynności jest nieuzasadniona, rozważyć należy nie tylko czasokres zaniechania jej dokonania, ale także konkretne realia sprawy i jej kontekst sytuacyjny.

Mając na uwadze powyższe stwierdzenia, wskazać należy, że w postępowaniu prowadzonym przez Prokuraturę (...) w sprawie o sygn. akt sygn. (...) naruszone zostały przyjęte standardy podejmowania czynności bez zbędnej zwłoki. Przedmiotowe postępowanie dotknięte jest wadą opieszałości. Niewątpliwie podstawowym zadaniem prowadzącego postępowanie jest kierowanie jego przebiegiem, m.in. sprawnością i czuwanie nad tempem wykonywanych czynności.

Przenosząc powyższe wnioski na ustalenia w niniejszej sprawie zauważyć należy, że w oparciu o art. 307 § 1 k.p.k., jeżeli zachodzi potrzeba, można dokonać sprawdzenia faktów w zakresie zawiadomienia o przestępstwie. W tym wypadku postanowienie o wszczęciu śledztwa albo o odmowie wszczęcia należy wydać najpóźniej w terminie 30 dni od otrzymania zawiadomienia. Natomiast od wpływu zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa do wydania postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa minęło ponad 100 dni. I nawet jeśli, jak wynika z odpowiedzi prokuratora na skargę, 31 maja 2021r. po dokonaniu analizy akt, Prokurator przekazał akta do Komisariatu Policji W. celem wykonania czynności, w ramach postępowania sprawdzającego w oparciu o art. 307 § 1 k.p.k., to ustawowy termin 30 dni został przekroczony.

Oczywiście sprawa jest obszerna, powiązana z innymi sprawami toczącymi się w Prokuraturze Rejonowej dla Wrocławia – Fabrycznej z zawiadomienia (...) Sp.k z siedzibą we W., a dotyczącymi budowy nieruchomości przy ul. (...) oraz ul. (...), to jednak postępowanie to nie było prowadzone sprawnie. Okoliczności te, niewątpliwie obiektywnie zrozumiałe, nie powinny mieć negatywnego wpływu na realizację prawa pokrzywdzonego do zakończenia postępowania w rozsądnym terminie.

Oględziny akt sprawy (...) powinny być niezwłoczną czynnością prowadzącego postępowanie, a nie dokonane dopiero po ponad dwóch miesiącach od wpływu zawiadomienia o przestępstwie. Bowiem informacja o toczącym się postępowaniu (...) została zawarta już w samym zawiadomieniu o możliwości popełnienia przestępstwa. Nadto wniosek (...) Sp.k z siedzibą we W. o wydzielenie ze sprawy (...) wątku dotyczącego M. S. wpłynął 15 kwietnia 2021r., czyli przed złożeniem zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, a zatem sprawy te powinny być powiązane już w chwili wpływu przedmiotowego zawiadomienia. Powyższych działań w niniejszym postępowaniu zabrakło.

Terminowość i sprawność całego postępowania nie mieściła się w powszechnie przyjętych wymogach w tym zakresie. W konsekwencji, na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U.2018.75 t.j.), skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania należało zatem uwzględnić

Na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy o skardze należało zwrócić skarżącemu wniesioną opłatę.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł, jak na wstępie.

SSA Agata Regulska SSA Piotr Kaczmarek SSA Robert Zdych