Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

POSTANOWIENIE

Dnia 4 grudnia 2020r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie :

Przewodniczący: SSA Bogusław Tocicki

Sędziowie: SSA Jerzy Skorupka

SSO (del.do SA) Andrzej Szliwa ( spr.)

po rozpoznaniu skargi E. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniach sądowych przed Sąd Okręgowym we Wrocławiu prowadzonej pod sygn. akt IV Ka 896/20.

p o s t a n a w i a

1. na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018r. poz. 75), oddalić skargę E. J..

2. na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. zwolnić skarżącą od uiszczenia kosztów postępowania w przedmiocie złożonej skargi, nakazując zwrócić E. J. kwotę 200 złotych wniesionej tytułem opłaty stałej od skargi.

UZASADNIENIE

W piśmie z dnia 7 listopada 2020r. skierowanym do Prezesa Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu E. J. zarzuciła, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu w postępowaniu w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20 ,rozpoznając jej skargę z dnia 11.10.2020r. naruszył procedurę, gdyż potraktował jej pismo jako zażalenie w przedmiocie wyłączenia sędziego, a nie jako skargę na działanie Sądu Okręgowego we Wrocławiu, nie nadał jej prawidłowego biegu, nie rozpatrzył zawartych w niej zarzutów, że zwłokę umieścił na portalu informacyjnym sądów protokół z posiedzenia na którym zapadło rozstrzygnięcie sądu w przedmiocie tej skargi, w sytuacji gdy zamieszkuje ona za granicą , jest kaleką , występuje bez pełnomocnika, ma utrudnioną obronę swoich praw.

Uzasadnienie tej skargi sprowadzało się przede wszystkim do krytycznej polemiki ze stanowiskiem Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrażonym w orzeczeniach w sprawach sygn. akt IV S 45 /20 oraz sygn. akt IV Ka 896/20. W szczególności, zdaniem skarżącej jej pismo z dnia 11.10.2020r. niesłusznie potraktowano jako zażalenie w przedmiocie wyłączenia Sędzi Joanny Żelazny i w takim charakterze je rozpoznano . Wskazała też, że nie doręczono tego pisma Prezesowi Sądu, co skutkowało tym, że nie nadano mu właściwego biegu. Zarzuciła, że uznanie tej „skargi ” przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu jako załatwionej i pozostawienie w aktach sprawy sygn. akt IV Ka 896/20 naruszało jej prawa i „i mplikowało koniecznością wznowienia postępowania w przedmiocie jej skargi z dnia 11.10. 2020r. na działalność Sądu Okręgowego we Wrocławiu w celu nadania jej właściwego biegu ”. W ten sposób w istocie zarzuciła Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu bezczynność w rozpoznaniu jej pisma z dnia 11.10.2020r. Wniosła o sprawdzenie czy Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sprawach IV Ka 896/20 i IV S 42/16 naruszył jej prawo do ich rozpoznania bez zbędnej zwłoki. Ponadto wniosła ona o nadanie jej pismu z dnia 11.10.2020r. ...” prawidłowego biegu” , sporządzenie i doręczenie jej zarządzenia z dnia 20.10.2020r. w sprawie sygn. akt IV S 45/20. Jednocześnie domagała się „ uchylenia zarządzenia Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 20.10.2020r. wraz z jego uzasadnieniem” oraz wyjaśnienie czy do Sądu Okręgowego we Wrocławiu wpłynęły jej wnioski dowodowe z dnia 14.09.2020r. i jej oświadczenie o zamiarze działania w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego, a także ponownego rozpoznania jej wniosków o wyłączenie Sędzi Joanny Żelazny.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Zakres przedmiotowy skargi sprawił, że nie było potrzeby dokonywania oceny postępowania sądowego toczącego się przed Sądem Rejonowym w Oleśnicy w sprawie IIK 74/18 (wcześniej IIK294/16), które zostało zakończone wydaniem w dniu 27.05.2020r. wyroku. W tym miejscu należy tylko zauważyć, że zarzuty E. J. zawarte w uzasadnieniu tej skargi dot. tej fazy postępowania nie dotyczyły jego przewlekłości, a oceny przeprowadzonych dowodów. Były one też już wcześniej przedmiotem oceny Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, który postanowieniem z dnia 15.07.2020r. w sprawie II S 15/20 oddalił jej skargę. Tylko na marginesie należy stwierdzić ,że zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, skarżąca mogłaby wystąpić z nową skargą w zakresie rozpoznanym przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w orzeczeniu z dnia 15.07.2020r. dopiero po upływie 12 miesięcy od daty jego wydania, pod rygorem odrzucenia jej jako niedopuszczalnej.

W tych realiach Sąd Apelacyjny we Wrocławiu skupił się na bardzo ogólnie sformułowanych zarzutach E. J. dot. przewlekłości postępowania odwoławczego toczącego się przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20, w której E. J. występuje w charakterze oskarżycielki posiłkowej oraz w sprawie sygn. akt IV S 45/20.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu nie doszukał się w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20, przewlekłości postępowania, a zwłaszcza uchybień dot. terminowości czy prawidłowości czynności procesowych podjętych przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w wyniku złożenia przez skarżącą pisma z dnia dzień 11.10.2020r., określonego przez nią jako „ skargą” i skierowanego do Prezesa tego Sądu . Słusznie potraktowane zostało ono jako wniosek o wyłączenia sędziego a nie jako skarga na naruszenie jej prawa jako strony do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki. Słusznie też przekazano je do IV Wydziału Odwoławczego w celu rozpoznania jako zażalenie. Natomiast bezzasadnie została ona zarejestrowana w tym Wydziale jako sprawa kategorii „ S” (sygn. akt IV S 45/20 ). Nie miało to jednak żadnego wpływu na terminowość i prawidłowość prowadzenia postępowania odwoławczego w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20. Na wstępie rozważań dot. tej kwestii należy wskazać następujący fakt , który ma dla tej oceny istotne znaczenie . Otóż lektura treści skargi świadczy o tym, że oprócz ogólnie sformułowanych zarzutów dot. przewlekłości postępowania, zawiera ona przede wszystkim polemikę z treścią prawomocnych orzeczeń incydentalnych wydanych w aktualnie toczącym się postępowaniu odwoławczym, a zwłaszcza w przedmiocie wyłączenia od orzekania referenta tej sprawy oraz domaganie się w trybie przewidzianym ustawą z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postepowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, modyfikacji tych orzeczeń zgodnie z wolą skarżącej.

Postępowanie sądowe w tej sprawie toczy się od 21.04. 2016r., kiedy to został skierowany do Sądu Rejonowego w Oleśnicy akt oskarżenia. Skarżąca występuje w tej sprawie w charakterze oskarżycielki posiłkowej .W dniu 29.06.2017r. zapadł wyrok, od którego strony złożyły apelacje. Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 27.12.2017r. sygn. akt IV Ka 1188/17 uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Oleśnicy .Sprawa ta toczyła się ponownie w I instancji pod sygn. akt IIK74/18 . W dniu 06.12.2019r. Sąd I instancji zamknął przewód sądowy i odroczył ogłoszenie wyroku na dzień 20.12.2019r. W tym dniu wznowiono przewód sądowy. Kolejne terminy rozprawy odbyły się w dniach 17.01.2020r. ,13.03.2020r. oraz 27.05.2020r. - na której to rozprawie zapadł wyrok. Odpowiednio w dniach 29.06.2020r. i 13.07.2020r. apelacje od tego wyroku złożyli pełnomocniczka oskarżycielki posiłkowej oraz oskarżycielka posiłkowa, a dniu 21.07.2020r. - obrońca oskarżonego.

W dniu 25.08.2020r. apelacje stron wraz z aktami sprawy II K 74/20 zostały przedstawione Sądowi Okręgowemu IV Wydział Karny Odwoławczy we Wrocławiu.

W dniu 26.08.2020r. system losowego przydziału spraw wskazał sędzię J. Ż. jako referentkę tej sprawy.

Sprawa ta została zarejestrowana i jest prowadzona pod sygn. akt IV Ka 896/20 .

W dniu 02.09.2020r. w sprawie tej wpłynął drogą elektroniczną do Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu wniosek oskarżycielki posiłkowej, datowany na dzień 31.08. 2020r. wraz z pismem przewodnim ,datowanym na dzień 1.09.2020r. o wyłączenie Sędzi Joanny Żelazny od orzekania w tej sprawie( dodatkowo już po tym terminie, to jest w dniach 3.09. i 7.09.2020r.wniosek ten został złożony przez skarżącą w formie pisemnej w Biurze Podawczym Sądu Okręgowego we Wrocławiu i odpowiednio przekazany najpierw Prezesowi Sądu Okręgowego, a następnie Przewodniczącemu IV Wydziału Odwoławczego ). W dniu 2.09.2020r. do rozpoznania tego wniosku został wylosowany sędzia Marek Poteralski, który na posiedzeniu w dniu 7.092020 r. nie uwzględnił w/w wniosku o wyłączenie Sędzi Joanny Żelazny od udziału w sprawie odwoławczej sygn. akt IV Ka 896/20 .Postanowienie to zostało prawidłowo doręczone skarżącej.

Wnioskiem datowanym na dzień 16.09.2020r. (który wpłynął drogą elektroniczną w dniu 18.09.2020r. do Biura Podawczego Sądu Okręgowego we Wrocławiu (a ponadto w dniu 22.09.2020r. został on złożony w formie pisemnej) E. J. ponownie skierowała do Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu wniosek o wyłączenia Sędzi Joanny Żelazny od udziału w sprawie odwoławczej sygn. akt IV Ka 896/20 . Wniosek ten został przekazany Przewodniczącemu IV Wydziału Karnego Odwoławczego. Postanowieniem z dnia 23.09.2020r. Sędzia Stanisław Jabłoński pozostawił ten wniosek bez rozpoznania, uznając, że był on oparty na tych samych podstawach faktycznych co wniosek rozpoznany wcześniej . Postanowienie w tej sprawie zostało prawidłowo doręczone skarżącej (co zresztą w korespondencji z dnia 8.10. 2020r. w/w potwierdziła).

W dniu 13.10. 2020r. wpłynęło do Prezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu pismo E. J. (datowane na dzień 11.10. 2020r.) zatytułowane „ Skarga na postanowienie z dnia 23.09.2020r. dot. ponownego wniosku z dnia 16.09. 2020r. o wyłączenie SSO Joanny Żelazny od orzekania w postępowaniu IV Ka 896/20 , to jest pozostawienia go bez rozpoznania w tym na działanie Sądu Okręgowego”. Skarżąca w piśmie tym zakwestionowała w/w postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 23.09.2020r o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o wyłączenie Sędzi Joanny Żelazny. Dodatkowo w uzasadnieniu bardzo ogólnie zarzuciła ( bez zachowania wymogów formalnych wskazanym w art. 6 Ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postepowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki), że postępowanie w sprawie IIK 74 /18 Sądu Rejonowego w Oleśnicy toczy się przewlekle .Tak samo ogólnie sformułowany zarzut postawiła postępowaniu Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w sprawie IIS 15/20, które zakończyło się w dniu 15.07. 2020r oddaleniem jej skargi z dnia 10 marca 2020r. na przewlekłość postępowania w sprawie IIK 74 /18 Sądu Rejonowego w Oleśnicy. Treść tego pisma wskazuje jednak przede wszystkim, że skarżąca po raz kolejny, domagała się wyłączenia Sędzi Joanny Żelazny od rozpoznania apelacji stron w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20.

W dniu 15.10.2020r. w/w pismo na zarządzenie Przewodniczącego zostało zarejestrowana w Wydziale IV Karnym Odwoławczym pod sygn. akt IVS 45/20. W jego załatwieniu Przewodniczący IV Wydziału Karnego Odwoławczego pismem z dnia 19.10. 2020r.w sprawie IV Ka 896/20 poinformował skarżącą ,że na orzeczenie z dnia 23.09.2020r. nie przysługuje odwołanie. Z tego samego powodu Sędzia referent w dniu 20.10.2020 r. sygn. akt IVS 45/20. zarządził jej wykreślenie jako „załatwionej” .

Pismem z dnia 7 listopada 2020r. skierowanym do Prezesa Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu zatytułowanym „Skarga na nieprawidłowe rozpatrzenie skargi z dnia 10.10.2020r. na działanie Sądu Okręgowego”, E. J. zakwestionowała sposób załatwienia jej pisma z dnia 12.10.2020r. Zarzuciła też, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu nie nadał jej właściwego biegu. Wyraziła pogląd, że powinno być ono rozpoznane przez sąd wyższego rzędu. W następstwie tego, jej zdaniem, doszło, po pierwsze do jej rozpoznania przez nieuprawniony sąd i po drugie skutkowało tym, że Sąd Okręgowy we Wrocławiu w sprawie apelacyjnej sygn. akt IV Ka 896/20 naruszył jej prawa do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki.

Odnosząc się do tak sformułowanych zarzutów oraz przytoczonych przez skarżącą okoliczności, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu pragnie stwierdzić, że zgodnie z treścią art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jednolity Dz. U. z 2018r. poz. 75), tego rodzaju naruszenia mogły by być brane pod uwagę tylko wówczas, gdyby wskutek działań lub zaniechań Sądu Okręgowego we Wrocławiu postępowanie odwoławcze w tej sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych dla jej rozstrzygnięcia okoliczności prawnych i faktycznych. Tymczasem brak jest podstaw do takiego wnioskowania. Z kolei, dla stwierdzenia, że w tej sprawie doszło do przewlekłości postępowania należałoby skutecznie podważyć terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd odwoławczy prowadzących do rozpoznania apelacji stron i wydania wyroku w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20. Oceniając z tego punktu widzenia szybkość i terminowość postępowania apelacyjnego oraz uwzględniając wpływ skarżącej na tok tego postępowania (składanie szeregu wniosków wymagających ich formalnego rozstrzygnięcia jeszcze przed wyznaczeniem terminu rozprawy apelacyjnej) należy stwierdzić, że wszystkie czynności procesowe wykonywane były przez ten Sąd bez zbędnej zwłoki. Czynności te były podejmowane sprawnie. Nie były one bezzasadne .Nie naruszało praw ani też dóbr osobistych skarżącej. Ocena ta dotyczy zarówno czynności o charakterze organizacyjno – porządkowym jak i czynności procesowych (takich jak rozpoznawanie wniosków skarżącej jak i czynności które Sąd w tej fazie postępowania dokonywał z urzędu) . Musiały być one wykonane przed wyznaczeniem terminu rozprawy apelacyjnej (jak np. wyznaczenia skarżącej pełnomocnika z urzędu, czy rozpoznanie jej kolejnych wniosków o wyłączenie sędziego). W tym miejscu należy też zauważyć, że z dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że przewlekłość postępowania apelacyjnego ma miejsce w przypadku gdy bezczynność sądu drugiej instancji trwa co najmniej 12 miesięcy (np. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10.11.2020r. sygn. I NSP 161/20(lex nr. 33077395) stwierdził, że kilkumiesięczny termin oczekiwania na wyznaczenie terminu rozprawy apelacyjnej mieści się w pojęciu rozsądnego terminu. Właśnie z tą ostatnią sytuacją mamy miejsce w sprawie sygn. akt IV Ka 896/20, gdyż wprawdzie akta tej sprawy wpłynęły do Sądu Okręgowego we Wrocławiu w dniu 25.08. 2020r., ale nie wyznaczenie terminu rozprawy apelacyjnej nie było wynikiem zaniechań tego Sądu, a procedowania wymaganych kwestii incydentalnych.

W tym miejscu należy też odnieść się do zarzutu skarżącej dot. charakteru jej pisma z dnia 11.10. 2020r.zatytułowanego „ Skarga na postanowienie z dnia 23.09.2020r. dot. ponownego wniosku z dnia 16.09. 2020r. o wyłączenie SSO Joanny Żelazny od orzekania w postępowaniu IV Ka 896/20 , to jest pozostawienia go bez rozpoznania w tym na działanie Sądu Okręgowego”. Jego treść jednoznacznie świadczy o tym, że skarżąca nadal nie zgadza się z decyzjami Sądu Okręgowego we Wrocławiu w przedmiocie wyłączenia J. Ż. od rozpoznania sprawy IV Ka 896/20 i mimo uprzednich niekorzystnych dla niej rozstrzygnięć w tej sprawie nadal dąży do wyłączenia tej sędzi od udziału w sprawie .Taki właśnie charakter ma treść w/w pisma . Dlatego Sąd Okręgowy we Wrocławiu powinien rozważyć kwestię czy formalnie rozpoznać je jako kolejny wniosek o wyłączenie sędziego.Natomiast zupełnie bezzasadny jest zarzut zawarty w skardze skierowanej do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, jakoby pismo to stanowiło skargę w rozumieniu art. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Nie znajduje też żadnego uzasadnienia wyrażony w nim pogląd, że powinno być ono przedmiotem procedowania przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu. Pomijając fakt ,że nie odpowiada ono wymogom formalnym wskazanym w art. 6 cyt. ustawy (co samo w sobie musiałoby skutkować jej odrzuceniem) , należy stwierdzić ,że jego treść wprost przeczy tezie skarżącej .Najlepiej obrazuje to jego tytuł, który brzmi... „Skarga na postanowienie ....o wyłączenie SSO Joanny Żelazny”, a któremu podporządkowana jest cała zawartość uzasadnienia tego pisma.

Treść i konkretność pozostałych zarzutów zawartych w tym piśmie jest tak ogólna ,że nie uzasadnia potrzeby formalnego odniesienia się do ich treści w niniejszym postępowaniu , którego przedmiotowy zakres jest ograniczony treścią art. 1 i 2 cyt. wyżej ustawy.

O kosztach postępowania w przedmiocie skargi orzeczono na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o skardze w zw. z art. 624 k.p.k.

Jerzy Skorupka Bogusław Tocicki Andrzej Szliwa