Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 kwietnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Irena Różańska-Dorosz (spr.)

Sędziowie: SSA Robert Kuczyński

SSA Artur Tomanek

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2019 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy B. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji B. N.

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 17 grudnia 2018 r. sygn. akt V U 454/18

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 17 grudnia 2018 r. Sąd Okręgowy w Legnicy V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie B. N. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z 21 maja 2018 r., którą odmówiono wnioskodawcy przeliczenia emerytury na podstawie art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Rozstrzygnięcie to Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Wnioskodawca urodzony (...) jest uprawniony m.in. do emerytury górniczej przyznanej decyzją z 22 stycznia 2003 r. - od 16 stycznia 2003 r., tj. od następnego dnia po ustaniu zatrudnienia. Wysokość ww. emerytury była dwukrotnie przeliczana przez organ rentowy.

Wnioskodawca podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu z tytułu umowy o pracę w okresie od 1 września 2017 r. do 30 listopada 2017 r. W dniu 18 kwietnia 2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne obliczenie emerytury na podstawie art. 110a ust. 1 ustawy emerytalnej. Rozpoznając ten wniosek organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy:

- obejmujący okres 1982 - 2002 wynosi - 251,16%.

- obejmujący okres 2008 - 2017 wynosi - 11,71%.

- obejmujący okres 1982 - 2017 wynosi - 240,76%.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie wnioskodawcy nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd wskazał, że istota sporu sprowadzała się przede wszystkim do ustalenia, czy ubezpieczonemu przysługuje prawo do ponownego obliczenia podstawy wymiaru emerytury w myśl art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który to przepis Sąd pierwszej instancji przytoczył i wyjaśnił jego znaczenie.

Mając na uwadze tę regulację Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, gdyż ubezpieczony nie spełnił warunku przekroczenia wysokości wskaźnika obliczanego z uwzględnieniem zarobków osiąganych po przyznaniu emerytury górniczej. Sąd Okręgowy wskazał, że wskaźniki podstawy wymiaru wyliczone przez ZUS Oddział w L. przy wydaniu zaskarżonej decyzji przedstawione zostały w ustaleniach faktycznych niniejszego uzasadnienia i żaden z nich nie przekroczył wysokości wymaganej w tym przepisie.

Uzupełniająco Sąd podał, że oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego. W tym zakresie Sąd ten powołał się na treść § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i wyjaśnił, że organ rentowy, w oparciu o zgromadzony w aktach emerytalnych wnioskodawcy materiał dowodowy w postaci zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (Rp-7) ustalił trzy warianty wskaźnika wysokości podstawy wymiaru i żaden z nich nie przekroczył 250%, a ubezpieczony nie był wstanie wskazać na czym mógłby polegać błąd w obliczeniach organu.

Sąd Okręgowy samodzielnie oceniając poprawność wyliczeń dokonanych przez organ również nie doszukał się błędu rachunkowego bądź metodologicznego w obliczeniach, a nadto uznał, że organ zgodnie z posiadaną dokumentacją (w tym w szczególności z zaświadczeniami Rp-7) uwzględnił wszystkie uzyskane przez ubezpieczonego dochody, co w tych okolicznościach powodowało, że powoływanie biegłego w celu powielenia kilku prostych wyliczeń było bezcelowe.

Z tych względów Sąd pierwszej instancji, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie wnioskodawcy.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją B. N. zastępowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, zarzucając:

-

naruszenie prawa materialnego - art. 110a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przez odmowę ponownego obliczenia wysokości emerytury wnioskodawcy, w sytuacji gdy zaszły przesłanki z tego przepisu, tj. po przyznaniu wnioskodawcy świadczenia emerytalnego wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, natomiast wskaźnik wymiaru jest wyższy niż 250%,

-

naruszenie prawa materialnego - art. 217 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. przez oddalenie wniosku wnioskodawcy w zakresie dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu ustalania wysokości świadczeń emerytalnych na okoliczność ustalenia nowego wskaźnika podstawy wymiaru z uwzględnieniem wynagrodzenia po przyznaniu świadczenia emerytalnego, co stanowiło, że postępowanie dowodowe nie zostało przeprowadzone w całości przez co strona utraciła tzw. „prawo do dowodów”,

-

błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na ustaleniu, że podstawa wymiaru przed ograniczeniem nie przekracza 250%.

Wskazując na powyższe zarzuty wnioskodawca domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja wnioskodawcy nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wbrew zarzutom apelującego Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i na ich podstawie przeprowadził wszechstronną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nie wykraczając poza granice swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.).

W sprawie istota sporu sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczonemu przysługuje prawo do ponownego obliczenia podstawy wymiaru emerytury w myśl art. 110a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2018.1270 j.t.). Przepis ten stanowi, że wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%. Art. 110a ustawy o FUS daje prawo do jednorazowego przeliczenia emerytury w przypadku osób, które osiągały wysokie zarobki (wskaźnik podstawy wymiaru na poziomie ponad 250%) i odprowadzały przed 1 stycznia 1999 r. wysokie składki emerytalne. Do wyliczeń muszą być jednak przyjęte również zarobki przypadające chociażby w części po uzyskaniu prawa do emerytury, co wynika z literalnego brzmienia ww. przepisu.

Nie ma sporu co do tego, że ubezpieczony spełnia warunek wykazania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego po przyznaniu świadczenia, ponieważ po przyznaniu mu emerytury, tj. od 16 stycznia 2003 r., był zatrudniony w okresie od 1 września 2017 r. do 30 listopada 2017 r. Jednocześnie jednak trafnie przyjął organ rentowy, a za nim Sąd Okręgowy, że wnioskodawca nie spełnia warunku wykazania wskaźnika wysokości podstawy wymiaru powyżej 250% w 10 kolejnych latach wybranych z 20 lat przypadających bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłosił wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, tj. w latach 2008 - 2017, bo w tym okresie wnioskodawca posiada jedynie trzy miesiące okresów składkowych, co spowodowało, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynosi jedynie 11,71%. Wnioskodawca nie spełnia również takiego warunku w przypadku obliczenia z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia, gdyż wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z tych 20 najkorzystniejszych lat wynosi 240,76%.

W tym miejscu trzeba wskazać, że same twierdzenia ubezpieczonego, jakoby ZUS dokonał błędnego przeliczenia jego świadczenia nie mogą być podstawą ustalenia, że wyliczony na nowo wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jego świadczenia przekroczył 250%, co umożliwiłoby ponowne przeliczenie jego emerytury, tak jak tego żąda apelujący.

Na koniec wskazania wymaga w aspekcie zarzutów apelacyjnych, że zarzut w zakresie niedopuszczenia opinii biegłego sądowego z zakresu ustalenia wysokości emerytury został oparty na niewłaściwej podstawie prawnej z art. 286 k.p.c., podczas gdy potencjalnej potrzeby uzyskania opinii specjalisty dotyczy art. 278 k.p.c. Niezależnie jednak od tego trzeba wskazać, że wbrew twierdzeniom apelującego ustalenie podstawy wymiary emerytury i wskaźnika podstawy wymiaru tego świadczenia nie wymaga wiadomości specjalnych, ponieważ polega na wykonaniu prostych i konkretnych działań matematycznych.

Reasumując należy stwierdzić, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu, dlatego apelacja ubezpieczonego została oddalona w oparciu o art. 385 k.p.c.

SSA Robert Kuczyński SSA Irena Różańska-Dorosz SSA Artur Tomanek

R.S.