Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2018 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Maria Pietkun (spr.)

Sędziowie: SSA Monika Kiwiorska-Pająk

SSO del. Artur Tomanek

Protokolant: Marcin Guzik

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2018 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy K. I.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o wysokość kapitału początkowego

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 6 lutego 2018 r. sygn. akt VII U 396/17

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że odwołanie oddala.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy wyrokiem z dnia 6 lutego 2018 r. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 9.02.2017 r. w ten sposób, iż zaliczył wnioskodawcy K. I. do ustalenia wartości kapitału początkowego okres zatrudnienia od 20.09.1965 r. do 26.01.1967 r. w (...) Wytwórni (...) w K..

Sąd Okręgowy ustalił , że roszczenie wnioskodawcy dotyczące zaliczenia spornego okresu jako zatrudnienia młodocianego w celu praktycznej nauki zawodu przygotowania zawodowego zostało oddalone wyrokiem Sądu Wojewódzkiego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 9.01.1997 r. Kolejny prawomocny wyrok oddalający w tym samym przedmiocie zapadł 9.08.2005 r.

Wnioskodawca złożył u strony pozwanej w dniu 9.05.2001 roku wniosek o ustalenie kapitału początkowego, do którego to wniosku dołączył dokumentację potwierdzającą okresy zatrudnienia, w tym w (...) Wytwórni (...) w K. w okresie od 01.09.1965 r. do 26.01. 1967 r. oraz Zakładu (...) S.A. w W. w okresie od 07.02.1967 r. do 05.03. 1972 r., w tym w okresie 7.02 1967 r.-31.07.1968 r. w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu.

Decyzjami strony pozwanej z dnia 30.05.2003 r. oraz z dnia 09.12.2004 r. wyliczono wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy, nie uwzględniając okresów praktycznej nauki zawodu. Wnioskodawca odwołał się od drugiej z wymienionych decyzji do sądu. Kolejny wniosek K. I. ponowił w dniu 28.02.2006 r. z zaświadczeniem Zespołu Szkół Nr (...) w W. stwierdzającym, że wnioskodawca był uczniem zasadniczej szkoły zawodowej, a także, że był pracownikiem młodocianym.

Zaskarżoną decyzją z dnia 24.08.2006 r. strona pozwana odmówiła przeliczenia wysokości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999 r.

Od w/w decyzji wnioskodawca odwołał się do Sądu Okręgowego w Świdnicy, który wyrokiem z dnia 31.10.2007 r.. sygn. akt. VII U 2374/06, oddalił odwołanie.

Od w/w wyroku wnioskodawca złożył apelację do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, który wyrokiem z dnia 17.07.2008 r. oddalił apelację. Uzasadniając w/w wyrok Sąd Apelacyjny wskazał, że w sprawie nie była sporna okoliczność, że wnioskodawca, we wskazanych przez siebie okresach, odbywał praktyczną naukę zawodu. Ponadto kwestia uznania spornych okresów odbywania nauki zawodu w Zakładach (...) w W. oraz w (...) Zakładach (...), jako okresów zatrudnienia, była już przedmiotem oceny przez Sąd Wojewódzki we Wrocławiu i Sąd Okręgowy w Świdnicy. Wnioskodawca nie przedstawił umów potwierdzających charakter stosunku prawnego łączącego go z w/w zakładami pracy.

Zaskarżoną decyzją z dnia 09.02.2017 r. strona pozwana z urzędu ustaliła wartość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. Strona pozwana wskazała, że do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład przyjął: okresy składkowe łącznie 28 lat 10 miesięcy tj. 346 miesięcy, okresy nieskładkowe łącznie 5 miesięcy 29 dni, tj. 5 miesięcy Wartość kapitału początkowego ustalona na dzień 01.01.1999 r. wyniosła 161.653,14 zł. Organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy na podstawie korekty świadectwa pracy wystawionego przez (...) Zakłady (...) w K. z dnia 19.08.1996 r. okres zatrudnienia od 01.09. 1965 r. do 19.09.1965 r w ramach praktycznej nauki zawodu.

Wnioskodawca w okresie od 01.09.1965 r. do 26.01.1967 r. był zatrudniony w (...) Wytwórni (...) w K., która później zmieniła nazwę na (...) Zakłady (...) w K. w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu tokarza. W czasie tego zatrudnienia wnioskodawca uczęszczał do (...) Szkoły (...) w K.. W czasie zatrudnienia wnioskodawca trzy dni w tygodniu uczył się w w/w Szkole a przez następne trzy dni pracował w w/w Zakładzie przez 7 godzin dziennie. Za wykonywaną pracę w/w Zakład wypłacał wnioskodawcy wynagrodzenie. Z tytułu zatrudnienia wnioskodawca miał dwa tygodnie urlopu w czasie wakacji i dwa tygodnie wakacji z tytułu nauki. Wnioskodawca zakończył praktyczną naukę zawodu w (...) Wytwórni (...) w K. w dniu 26.01.1967 r., gdyż z tym dniem przerwał naukę w szkole w związku z podjęciem od 07.02.1967 r. pracy w Zakładach (...) S.A. w W. w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu tokarza.

Przy tak poczynionych ustaleniach Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie jest zasadne.

Jako podstawę prawną swojej oceny Sąd wskazał przepis art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie przeliczenia kapitału początkowego w zw. z art. .6 ust. 2 w/w ustawy określający jako okres składkowy m.in. okresy zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r.

W ocenie Sądu Okręgowego, zeznania wnioskodawcy, co do odbywania praktycznej nauki zawodu, potwierdza rejestr uczniów, z którego wynika, że wnioskodawca został skreślony z listy w dniu 26.01.1967 r. Nadto wnioskodawca przeniósł się do Szkoły w W. w II klasie od drugiego semestru, co świadczy, że musiał wcześniej ukończyć I semestr II klasy ZZS, co koreluje z datą 26.01.1967 r. o wykreśleniu z listy uczniów i zakończeniu pracy jako uczeń praktycznej nauki zawodu w (...) Wytwórni (...). Nadto wnioskodawca przedłożył kserokopie świadectw ukończenia II klasy ZSZ dla Pracujących przy (...) Zakładach (...) w W. w dniu 24.06.1967 r. Potwierdzają to oryginały rejestru uczniów z (...) Zakładów (...) w K..

Z uwagi na to, że strona pozwana w zaskarżonej decyzji uwzględniła wnioskodawcy okres zatrudnienia od 01.09.1965 r. do 19.09.1965 r., to zaliczeniu podlegał dalszy okres zatrudnienia od 20.09.1965 r. do 26.01.1967 r. w (...) Wytwórni (...) w K..

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 09.02.2017 r. w ten sposób, iż zaliczył wnioskodawcy K. I. do ustalenia wartości kapitału początkowego okres zatrudnienia od 20.09.1965 r. do 26.01.1967 r. w (...) Wytwórni (...) w K..

Apelację od powyższego wyroku złożył organ rentowy.

Skarżący zarzuca naruszenie przepisu art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. j.t. 2018/1270 ) poprzez jego zastosowanie , kiedy sporny okres nie został udowodniony indywidualna umową o pracę, naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 kpc, poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego i przyjęcie, że w spornym okresie wnioskodawca był pracownikiem młodocianym na podstawie rejestru uczniów, (...) Szkoły Zawodowej przy (...) wytwórni (...) w K., a nadto dopiero pod koniec spornego okresu ukończył 15 lat. Strona pozwana wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca wnosił o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny dodatkowo ustalił w toku postępowania apelacyjnego:

Pomiędzy tymi samymi stronami o to samo roszczenie toczyły się dwa procesy zakończone prawomocnymi wyrokami: Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 9.08. 2005 r. (sygn. akt VII U 390/05), kolejny w dniu 17.07.23008 r. Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu oddalającego apelację wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 31.10.2007 r., sygn. akt III A Ua 609/08. Zaświadczenie z archiwum Państwowego w K. zostało złożone do akt ZUS już w maju 2001 r. Lista uczniów szkoły w K. była jako dowód złożona do akt ZUS już w dniu 19.08. 1996 r., a całe akta były dowodem w poprzednich procesach. Nadto świadectwo pracy w (...) z 21.05.1996 r. i 6.06.1977 r., ponowiono złożenie w/w zaświadczenia z Archiwum Państwowego, i kolejne z Gospodarstwa Pomocniczego – składnicy akt Depozytowych w K. z dnia 9.03.2005 r., w sprawie VII U 390/05. W sprawie o sygn. II A Ua 609/08 słuchano zawnioskowanych świadków.

Dowód: Akta Sądu Okręgowego w Świdnicy sygn. akt VII U 390/05 i VII U 609/08, akta ZUS wnioskodawcy.

Sąd Apelacyjny zważył:

Apelacja organu rentowego podlega w całości uwzględnieniu.

Przedmiotem niniejszego sporu było uznanie okresu od 20.09.1965 r. do 26.01. 1967 r. jako okresu składkowego zatrudnienia wnioskodawcy w (...) wytworni (...) w K. w charakterze pracownika młodocianego w celu nauki zawodu.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga okoliczność, iż w tej kwestii toczyły się już dwa procesy zakończone prawomocnymi wyrokami oddalającymi żądanie wnioskodawcy Pierwszy prawomocny wyrok zapadł przed Sądem Okręgowym w Świdnicy w dniu 9.08.2005 r. (sygn. akt VII U 390/05), kolejny w dniu 17.07.23008 r., kiedy to Sąd Apelacyjny oddalił apelację wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 31.10.2007 r., sygn. akt III A Ua 609/08. W obu sprawach przedmiotem sporu było uznanie w/w okresu jako praktycznej nauki zwodu na użytek przeliczenia wysokości kapitału. W świetle powyższego , pod względem stron procesu i przedmiotu sporu zachodzi tożsamość spraw. Rozpoznając kolejne odwołanie strony od decyzji organu rentowego z dnia 9.02.2017 r. w tej samej kwestii, w tym zakresie zachodzi powaga rzeczy osadzonej w rozumieniu art. 366 kpc, a nadto Sąd rozpoznając odwołanie od kolejnej decyzji organu rentowego w tym przedmiocie jest związany zapadłymi wyrokami – art. 365 kpc. Skoro sporna kwestia między tymi samymi stronami i w tym samym przedmiocie była rozstrzygnięta prawomocnym wyrokiem sądu, strona nie może po raz kolejny, aż do uzyskania pozytywnego dla siebie skutku po raz kolejny dochodzić tych samych żądań. Kolejny proces nie może służyć obejściu oceny dopuszczalnej tylko w trybie instancyjnym, prowadzić do ponownej odmiennej oceny roszczenia, a w konsekwencji do oceny ponownej przez Sąd prawomocnych orzeczeń.

Organ rentowy wydał nową decyzję w tym samym przedmiocie, ale nie daje to podstawy do pominięcia prawomocnych wyroków w niniejszym postępowaniu.

Wydane w stosunku do wnioskodawcy odmowne decyzje, co do uznania spornego okresu jako okresu praktycznej nauki zawodu, stały się decyzjami prawomocnymi w rozumieniu art. 114 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U j.t. 2018/1270 ), co do których może znaleźć zastosowanie instytucja materialno-prawnego wznowienia postępowania w rozumieniu art. 114 powołanej ustawy. W okolicznościach sprawy dotyczy to tylko przesłanek wymienionych w art. 114 ust. 1 pkt 1 tego przepisu, a to wykazanie nowych dowodów lub wyjawienie okoliczności istniejących przed wydaniem tej decyzji, które maja wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość. Całkowicie uszło uwagi wnioskodawcy, że dowody zaoferowane przez niego w niniejszym procesie były znane i oceniane przez Sądy w poprzednich sprawach. Zaświadczenie z archiwum Państwowego w K. zostało złożone do akt ZUS już w maju 2001 r. Lista uczniów szkoły w K. była jako dowód złożona do akt ZUS już w dniu 19.08.1996 r., a całe akta były dowodem w poprzednich procesach. Nadto świadectwo pracy w (...) z 21.05.1996 r. i 6.06. 1977 r., ponowiono złożenie w/w zaświadczenia z Archiwum Państwowego, i kolejne z Gospodarstwa Pomocniczego – składnicy akt Depozytowych w K. z dnia 9.03.2005 r., w sprawie VII U 390/05. W sprawie o sygn. II A Ua 609/08 słuchano zawnioskowanych świadków. Ponowienie kopii listy uczniów, nie przydaje temu dowodowi przymiotu nowości w rozumieniu art. 114 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, podobnie jak dołączenie oryginalnej księgi uczniów, której te wykazy były integralną częścią.

Sąd Apelacyjny w żadnej mierze nie podziela oceny Sądu Okręgowego, że fakt nauki następczej w W. miał rzutować na naukę zawodu uprzednio w K., zwłaszcza, że z obydwu szkół wnioskodawca dysponuje tylko świadectwami szkolnymi. Nadto jako jeden z przedmiotów są wymienione zajęcia praktyczne, czy zajęcia warsztatowe, oceniane jako przedmiot nauki. Tak rozumiane zajęcia praktyczne dalekie są od praktycznej nauki zawodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia z dnia 2.07.1958 r. o nauce zawodu. Wnioskodawca zapomniał, że w sprawie o sygn. VII U 390/05, zeznawał, że prace miał wykonywać w warsztatach szkolnych, która to okoliczność koresponduje z odbywaniem zajęć warsztatowych ocenianych jako przedmiot nauki, a nie zatrudnienia pracownika młodocianego. Listy uczniów z (...) szkoły dotyczą tylko rejestru właśnie uczniów, z ich treści w żaden sposób nie można wywieść wniosku o zatrudnieniu w charakterze pracowników młodocianych.

Wnioskodawca w toku procesu całkowicie ignoruje przeszkody procesowe do ponownego rozpoznania sprawy, jak również brak jakichkolwiek przesłanek warunkujących wznowienie postępowania w znaczeniu materialno-prawnym, które decydują o bezzasadności zgłoszonych roszczeń, a w konsekwencji czynią apelację niezasadną. Okoliczności te zostały również pominięte przez Sąd pierwszej instancji.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji wyroku, na podstawie art. 386 § 1 kpc.

SSA Monika Kiwiorska-Pająk SSA Maria Pietkun SSO del. Artur Tomanek